آینده لبنان پس از تجاوز نظامی اسرائیل/ دو اولویت حیاتی برای بیروت

از دیروز که خبر ترور سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در رسانه ها منتشر شد گمانه زنی های متعددی درباره شهادت یا زنده بودن او مطرح شده است. چه آنکه ارتش اسرائیل شهادت سیدحسن نصرالله را تایید کرده اما هنوز منابع رسمی لبنانی خبر رسمی در این باره منتشر نکردند. این در شرایطی است که در روزهای گذشته حزب الله لبنان به یکباره با موج های غافلگیرکننده ای از حملات اسرائیل برای حذف رهبران سیاسی و نظامی خود مواجه بود.

در همین حال، فقدان ثبات سیاسی در لبنان موجب شد تا این کشور در جلسه نشست سالانه سازمان ملل نیز بدون حضور عالی ترین مقامات سیاسی حضور داشته باشد. از سوی دیگر با گذشته بیش از دو سال از منازعه بر سر تعیین رئیس جمهور، گروه های لبنانی نتوانستند بر سر انتخاب فردی که بر آن اجماع سیاسی وجود دارد به توافق برسند.

در چنین شرایطی و با ترور فرماندهان ارشد این گروه، اسرائیل بیش از هر زمانی برای ورود نظامی به خاک لبنان آماده می شود. این در حالی است که تلاش ائتلاف غرب برای توقف نتانیاهو بی نتیجه مانده و مذاکره نماینده فرانسه و امریکا با گروه های سیاسی لبنانی برای تعیین رئیس جمهور هم اثربخش نبوده است. چه آنکه که سفیران کمیته پنج نفره لبنان از مجلس نمایندگان خواستند تا انتخابات ریاست جمهوری لبنان را در اسرع وقت به پایان برسانند تا به خلأ ریاست جمهوری پایان دهند. این کمیته پنج نفره چند روز پیش کار خود را در بیروت، پایتخت لبنان، در سطح سفیر از سر گرفت که اعضای آن شامل مصر، عربستان سعودی، قطر، فرانسه و ایالات متحده آمریکا هستند.

در چنین شرایطی در یک راهبرد سیاسی، قبل از ترور سیدحسن نصرالله، کابینه جنگی بنیامین نتانیاهو، اهداف جنگی جدیدی را تصویب کرده که شامل بازگشت ده ها هزار آواره اسرائیلی به مناطقی در شمال سرزمین های اشغالی در امتداد مرزهای لبنان و سوریه است که به دلیل تشدید حملات موشکی حزب الله پس از حملات حماس علیه اسرائیل در ۷ اکتبر سال گذشته از آنجا فرار کرده اند.

کارشناسان سیاسی عرب  معتقدند «با فقدان رئیس جمهور و دولت کارآمد و اختلاف بر سر موضع حزب الله، شرایط بین المللی، منطقه ای و محلی برای خدمت به اهداف اسرائیل مساعد است» این کارشناسان پیشبینی می کردند شرایط کنونی بیش از اکتبر گذشته به پروژه اسرائیل کمک می کند. تحلیلی که بعد از ترور فرماندهان ارشد حزب الله و کادر رهبری آن به واقعیت نزدیک شد و بیم آن می رود بی ثباتی سیاسی در این کشور و فقدان اراده سیاسی برای رهبری بسیج مردم، به مجوزی برای ارتش اسرائیل برای ورود به این کشور تبدیل شود.

این وضعیت در حالی است که بحران های اقتصادی و امنیتی لبنان به شدت در هم تنیده شده اند و بعد از بحران سیاسی و اقتصادی، حالا لبنان با بحرانی امنیتی دست و پنجه نرم می کند. جامعه بین‌المللی بارها بر فوریت انتخاب رئیس‌جمهور لبنان تأکید کرده است و با توجه ‌به اینکه لبنان با یکی از بدترین بحران‌های اقتصادی در تاریخ  مواجه است در حال حاضر اقتصاد این کشور زیر سایه یک دولت موقت باقدرت محدود، یک بانک مرکزی به ریاست یک رئیس موقت اداره می‌شود.

چه آنکه از سال ۲۰۱۹، این کشور در معرض بحران اقتصادی است که بانک جهانی آن را یکی از بدترین بحران‌های تاریخ مدرن توصیف کرده است. این کشور هنوز اصلاحات ساختاری و مالی حیاتی موردنیاز برای گشایش ۳ میلیارد دلار کمک از صندوق بین‌المللی پول را اجرا نکرده است.

در این شرایط برای توقف اسرائیل از ورود به خاک لبنان و کشتار مردم، تعیین رئیس جمهور در لبنان و بازگشت اتحاد سیاسی بین گروه های لبنانی به طراحی راهکاری درون لبنانی برای توقف جنگ با اسرائیل منجر خواهد شد. آرام سازی سیاسی لبنان ضرورتی اجتناب ناپذیر در شرایط فعلی است تا لبنانی ها بتوانند با اتخاذ تصمیمی سیاسی، به تشکیل ائتلافی جهانی برای توقف اسرائیل اقدام نمایند. ائتلافی که اکنون در دسترس نیست و لبنان به کشور بی دفاع سیاسی در برابر اسرائیل تبدیل شده که هرگونه ورود نظامی به این کشور از سوی اسرائیل را اجتناب ناپذیر کرده است.

ناظران سیاسی معتقدند اولویت تصمیم سازی در شرایط فعلی لبنان، ترمیم ساختار سیاسی دولت و تعیین رئیس جمهور خواهد بود تا از رهگذر بازگشت ثبات به لبنان، بتوان ورود نظامی اسرائیل به این کشور جلوگیری کرد.