زمانی که خانه را با هاون می‌فروختند

هاون سنگی و بام غلطان، از جمله وسایلی بودند که به‌همراه خانه درصورت فروشِ خانه، به‌صاحبخانه بعدی تحویل داده می‌شد و هرگز از محوطه حیاط و پشتِ‌بام، برداشته نمی‌شد.

هاون سنگی، که سنگ آن از نوعِ خارا و مقاوم بود از جمله لوازمات خانه بود و از گندم، برای تهیه بلغور گرفته تا نخود و حتی گوشت در آن کوفته می‌شد تا مطبخ خانه، اجاقش به راه باشد.

"چرخِ گوشتی" در کار نبود و برای تهیه گوشت "کوبیده" از ساطورِ دوطرفه و تخته ساطور چوبی استفاده می‌شد و قطعه ای گوشتِ "لُخم" را روی آن پهن می‌کردند و با ضربات "چپ و راست" که به‌سرعت بر روی گوشت کوفته می‌شد،گوشت تقریبا حالت چرخ کرده به خود می‌گرفت و بعداز افزودن مخلفات آماده به‌سیخ کشیدن می‌شد.

هاون سنگی همیشه در گوشه‌ای از حیاط خانه قرار داشت و "دسته هاون" چوبی که دوطرفه بود، میان آن را گرفته و بر روی موادی که داخل هاون ریخته شده بود، کوفته می‌شد. یکی از موادی که بسیار زیاد درخانه‌ها برای طبخ غذا کاربرد داشت، "آرد نخودچی" بود که مقداری "نخود اعلای قزوینی" را ابتدا "تفت داده" و بعد در داخل هاون می‌ریختند و بابرخاستن صدای دسته هاون چوبی همه اهل خانه و چه بسا همسایه‌ها خبردار می شدند که امروز درخانه فلانی"کوفته برنجی"دارند!

بعد از "لِه و لُوَرده" نمودن و آردکردن محتوای داخل هاون سنگی آن را خالی نموده و داخلش را با آب شسته و تمیز می کردند و بر روی آن پارچه‌ای انداحته تا از ورودِ گردوغبار جلوگیری نمایند و دسته هاون چوبی را نیز خوب با "چوبک واشنان" شسته و در زیر آفتاب قرار می‌دادند تا خشک شده و برای نوبت بعدی به‌ کار آید

بعدها که هاون برنجی با دسته خاص آن به بازار آمد هاون سنگی کم‌کم از دور خارج شد و صدای "دنگ دنگ" تا هفت خانه آن طرف‌تر هم می‌رفت