تصویر حیرتانگیزی که واقعیت منظومه شمسی را فاش میکند
دانشمندان با بررسی عکسهای فضایی به وسیلۀ هوش مصنوعی، توانستهاند تنها در کمتر از یک سال بیش از ۲۷ هزار سیارک را که عمدتا در لایۀ بیرونی منظومه شمسی میچرخند شناسایی کنند. حدود ۱۰۰ سیارک درونمنظومهای نیز به تازگی شناسایی شدهاند که از نزدیک مدار سیاره زمین عبور میکنند.
حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش، منظومه شمسی ما از ابر غولپیکری از گاز و غبار تشکیل شد. این ابر با فروپاشی تحت نیروی گرانش خود که احتمالاً برانگیخته از انفجار یک ابرنواختر نزدیک آن بود، به شکل صفحه چرخانی از آوار در اطراف خورشید شروع به چرخیدن کرد. به تدریج، این ذرات شروع به چسبیدن به هم کردند و به اجسام بزرگتری تبدیل شدند، برخی به اندازهای بزرگ شدند که سیارههایی را شکل دادند، در حالی که قطعات سنگی یا فلزی دیگر به شکل اجرام کوچکتر و نامنظم باقی ماندند که ما آنها را سیارک (Asteroid) مینامیم.
امروزه، شمار این سنگهای فضایی را ۱۳۵۱۴۰۰ تخمین میزند که بیشتر آنها در کمربند اصلی سیارکها بین مریخ و مشتری به دور خورشید میچرخند. اما اکنون، تیمی از محققان که با هوش مصنوعی کار میکنند، امیدوارند با کشف سیارکهایی که نادیده گرفته شدهاند، به سرعت این شمار را افزایش دهند.
خطوط آبی و قرمز مسیر حرکت سیارات منظومۀ شمسی را نشان میدهند و نقاظ سبز، دهها هزار سیارکی را نشان میدهند که در اطراف خورشید ما در گردش هستند
هفته گذشته، دانشمندان مؤسسه سیارک (Asteroid Institue) و دانشگاه واشنگتن اعلام کردند که تنها در سال ۲۰۲۴، ۲۷۵۰۰ سیارک جدید از جمله حدود ۱۰۰ سیارک نزدیک به زمین که نزدیک مدار سیاره ما عبور میکنند را شناسایی کردهاند. تمام رصدخانههای دیگر در سراسر جهان حدود ۲۳۰۰ سیارک را در سال جاری شناسایی کردهاند.
تیم تحقیقاتی این اکتشافات را با کمک یک الگوریتم یادگیری ماشینی به نام Tracklet-less Heliocentric Orbit Recovery یا THOR انجام دادند.
اِد لوو، مدیر اجرایی موسسه سیارک و بنیانگذار مشترک بنیاد B۶۱۲ ماه گذشته حین بحث درباره این پروژه گفت: «ما تلسکوپ نداریم. ما با تلسکوپ کار نمیکنیم. ما این کار را از منظر علم داده شناسی انجام میدهیم.»
اخترشناسان معمولاً با مشاهده مکرر بخشهایی از آسمان از طریق تصاویر تلسکوپی که هر شب، هر چند ساعت یک بار گرفته میشوند، سیارکهای جدید را کشف میکنند. شارمیلا کوتونور توضیح میدهد سیارکها که به شکل نقاط نوری متحرک ظاهر میشوند، علامتگذاری، تأیید و رصد میشوند.
ماسیمو ماسکارو، مدیر فنی دفتر CTO در فضای ابری گوگل، ماه گذشته در این رویداد گفت: «این حجم عظیم از اکتشافات در واقع فقط با بررسی تصاویر موجود از تلسکوپهای دیگر انجام شده است».
لو که قبلاً فضانورد ناسا بوده میگوید: «ما یک بانک داده موجود را در نظر گرفتیم… و چیزی که دریافتیم این بود که دهها هزار سیارک در این بانک دادهها وجود دارد که قبلاً هیچکس متوجه آنها نشده است و اگر محاسبات کافی داشته باشید، میتوانید آنها را آشکار کنید.»
هیچ یک از سیارکهای کشفشده در مسیر برخورد با زمین یافت نشدند. اما فناوری جدید میتواند به شناسایی سیارکهایی کمک کند که ممکن است بطور بالقوه خطرناک باشند و به اخترشناسان کمک کند به رصد سنگهای فضایی برای دفاع سیارهای ادامه دهند.
لو میگوید: «مسئله واقعی که باید حل کنیم، یافتن و ردیابی سیارکها است، چون اگر ندانید سیارکی وجود دارد و ندانید کجاست، نمیتوانید جلوی برخورد سیارکی به زمین را بگیرید.»
اِیمی ماینزِر، دانشمند سیارهشناسی در دانشگاه آریزونا، گفته است: «دشوارترین جرم، جرمی است که شما درباره آن نمیدانید. اگر بتوانیم بفهمیم چه چیزی وجود خارجی دارد، میتوانیم درباره ریسک واقعی، تخمین بهتری بزنیم.