شمشیر افسانه‌ای اسپانیایی‌ها «اسلامی» از کار درآمد
قدمت این شمشیر آهنی که سال ۱۹۹۴ در والنسیا کشف شد، طبق تازه‌ترین تحقیقات به قرن دهم نسبت داده شده است، یعنی زمانی که خلافت اسلامی شبه‌جزیره ایبریا (اسپانیو پرتغال) را در اختیار داشت.
محققان می‌گویند شمشیری که در اسپانیا کشف شده و به یاد شمیر افسانه‌ای شاه آرتور به اکس‌کالیبور (Excalibur) ملقب شد، بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد. این سلاح که یک دست‌سازه نادر از دوره اسلامی شبه‌جزیره ایبری است، تاریخ چندلایه‌ای از تسخیر منطقه را نشان می‌دهد.
در افسانه‌های مربوط به شاه آرتور، اکس‌کالیبور شمشیری است که به طور جادویی در سنگی فرو رفته، تا زمانی که آرتور جوان آن را بیرون می‌کشد و حق تاج‌گذاری پادشاهی بریتانیا را به دست می‌آورد.
سه دهه پیش، محققان در والنسیا، در سواحل شرقی اسپانیا، اسلحه‌ای را در موقعیتی مشابه کشف کردند که به صورت عمودی در یک محوطه باستان‌شناسی مدفون شده بود و بر این اساس آن را به نام شمشیر شاه آرتور نامگذاری کردند.
اکنون، این شمشیر توسط سرویس باستان‌شناسی شورای شهر محلی، دریافت و تجزیه و تحلیل شده و دانشمندان قدمت آن را به قرن دهم نسبت داده‌اند، زمانی که والنسیا، بالانسیا (Balansiya) نامیده می‌شد. خوزه لوئیس مورنو، عضو شورا، می‌گوید: «این شمشیر طراحی منحصربه‌فردی دارد که به آن ارزش باستان‌شناسی و میراثی بخشیده است.»
این شمشیر ساخته شده از آهن و روکش برنز روی دسته، نسبتاً کوتاه است و حدود ۴۵ سانتی‌متر طول دارد
آریستوس جورجیو می‌گوید: «این سلاح سال ۱۹۹۴ در خیابان تاریخی Chabàs، در شمال میدان رومی والنسیا کشف شد؛ منطقه‌ای که در طول تاریخ شهر توسط فرهنگ‌های مختلف اشغال شده است.»
بین سالهای ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلادی، نیروهای بیزانسی، ویزیگوتیک و مسلمان برای کنترل شبه‌جزیره ایبری که عمدتاً از اسپانیا و پرتغال تشکیل شده، جنگیدند. قرن‌های اول این دوره شبه‌جزیره تحت کنترل ویزیگوت‌های اروپای غربی قرار گرفت. سپس، در آغاز سال ۷۱۱، ارتش‌هایی که توسط خلافت امویان متحد شده بودند، کنترل تمام شبه‌جزیره را به دست گرفتند. مسلمانان، پادشاهی ایبری خود را الاندلس نامیدند.
خوزه میگل اوسونا، باستان‌شناس، تحقیقات جدید را به عنوان بخشی از بررسی گسترده‌تر مجموعه اشیای فلزی والنسیا از دوران روم تا اواخر دوره قرون وسطی، رهبری کرده است. این شمشیر از آهن ساخته شده و کوتاه است و طول آن حدود ۴۵ سانتی‌متر است.
دسته آن با صفحات و بریدگی‌های برنزی تزئین شده تا کار با آن آسان شود. نوک شمشیر کمی خمیده است و همین موضوع، موجب سردرگمی در قدمت‌گذاری آن شده است، چون شمشیرهای ویزیگوتیک نیز شکل مشابهی داشتند. (این طرح احتمالاً بازتاب تکامل مدل‌های ویزیگوتیک قبلی است.) اوسونا و همکارانش با تجزیه و تحلیل لایه‌های رسوبی خاکی که شمشیر در آن مدفون شده بود، قدمت این دست‌سازه را تأیید کردند.
محققان می‌گویند این سلاح ممکن است متعلق به یک سوارکار اندلسی باشد
اندازه کوچک این سلاح و نداشتن محافظ دستی نشان می‌دهد کاربر آن یک سوارکار اندلسی بوده است. این تنها شمشیر دوران اسلامی است که تاکنون در والنسیا پیدا شده است. فقط یک سلاح مشابه در اسپانیا، در حومه کوردوبا، کشف شده است. یافته‌های باستان‌شناسی این دوره در این کشور نادر است و حتی در والنسیا به دلیل ویژگی‌های خاک شهر، نادرتر است.
موزه هنر متروپولیتن در وب‌سایت خود اعلام کرده است که دوران اسلامی شبه‌جزیره ایبری دوران «تبادل بین‌فرهنگی قابل‌توجه میان جمعیت‌های مسیحی، یهودی و مسلمان» بوده است. در دهه ۹۰۰، کوردوبا «بزرگترین مرکز فکری اروپا» شد. حکومت مسلمانان تا حدود سال ۱۴۹۲ ادامه یافت، زمانی که دوره طولانی نفوذ آن‌ها با فتح گرانادا توسط مسیحیان به پایان رسید.
مورنو می‌گوید، به لطف بررسی اخیر این شمشیر، «ما گنج جدیدی در این اکس‌کالیبور اسلامی و یک میراث تاریخی بالانسیای باستانی داریم».
