کشف کلاه‌خودی از ۲۵۰۰ سال قبل
باستان‌شناسان به تازگی با کاوش در شبه جزیره «Pelješac» کرواسی یک کلاه‌خود ایلیری (یونان باستان) را از زیر خاک بیرون کشیده‌اند، که قدمت آن به قرن ششم قبل از میلاد بازمی‌گردد.
«انشنت اوریجینز» نوشته است این شیء دومین کلاه‌خود مشابهی بوده که در این محوطه باستان‌شناسی کشف شده است و بینش بیشتری را درباره سنت‌های آیینی و رزمی جوامع باستانی در امتداد ساحل شرقی آدریاتیک ارائه می‌دهد.
این کلاه‌خود در بنایی در نزدیکی تپه‌های خاکسپاری واقع در محوطه باستان‌شناسی کشف شده است و گمان می‌رود پیشکش شده باشد. به این ترتیب، این شیء نشان‌دهنده مهارت رزمی ایلیری‌های باستان است و همچنین نشان‌دهنده ساختارهای پیچیده اجتماعی و باورهای معنوی است.
وجود اشیاء مخصوص خاکسپاری، مانند سلاح‌های آهنین که در کنار نخستین کلاه‌خود کشف شده است، نشان می‌دهد این اشیاء به جنگجویان اشرافی تعلق داشته‌اند.
کاوشگران علاوه‌بر کلاه‌خودها، مجموعه قابل‌توجهی از اشیاء مخصوص خاکسپاری را در این محوطه کشف کردند که از جمله آنها می‌توان به ۱۵ سنجاق‌سینه برنزی و نقره، زیورآلات برنز مارپیچ، سوزن و صدها مهره شیشه‌ای و کهربایی اشاره کرد. همچنین یک نیم‌تاج برنز و بیش از ۳۰ ظرف به سبک یونانی که بسیاری از آنها در کارگاه‌های معروف آتیک و ایتالیا تولید شده‌اند، نشان‌دهنده شبکه‌های فرهنگی و تجاری گسترده آن زمان است.
این یافته‌ها نه تنها از نظر تاریخی، بلکه به خاطر نقش‌شان در رابطه با تعاملات بین تمدن یونان و ایلیری نیز از اهمیت برخوردارند.
