آسیب جدی مواد شیمیایی خانگی بر روی مغز
یک مطالعه جدید هشدار می دهد که مواد شیمیایی موجود در محصولات معمولی خانگی ممکن است به مغز آسیب برساند.
محققان گزارش میدهند که این مواد شیمیایی که در ضدعفونی کننده ها، پاک کننده ها، محصولات مو، مبلمان و منسوجات یافت میشوند میتوانند با بیماریهای مغزی دژنراتیو مانند بیماری ام اس و اوتیسم مرتبط باشند.
به گفته محققان، این مواد شیمیایی به طور خاص بر الیگودندروسیتهای مغز تأثیر میگذارند، نوع خاصی از سلول که عایق محافظ موجود در اطراف سلولهای عصبی را تولید میکند.
«پل تزار»، محقق ارشد و مدیر مؤسسه علوم گلیال دانشگاه کیس وسترن در کلیولند، گفت: «از دست دادن الیگودندروسیت ها زمینه ساز بیماری ام اس و سایر بیماریهای عصبی است. به عنوان مثال، ام اس به دلیل تجزیه میلین، غلاف محافظ اطراف سلولهای عصبی رخ میدهد.»
تزار در بیانیه خبری دانشگاه افزود: «اکنون متوجه شدیم که مواد شیمیایی خاص در محصولات مصرفی میتوانند مستقیماً به الیگودندروسیتها آسیب بزنند، که نشاندهنده یک عامل خطر ناشناخته برای بیماریهای عصبی است.»
برای این مطالعه، محققان تأثیر بیش از ۱۸۰۰ ماده شیمیایی را بر روی این سلولهای مغزی مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
آنها دو دسته از مواد شیمیایی را شناسایی کردند که به الیگودندروسیت ها آسیب میرسانند: بازدارندههای شعله ارگانوفسفره و ترکیبات آمونیوم چهارتایی.
به گفته محققان، ترکیبات آمونیوم در بسیاری از محصولات مراقبت شخصی و ضدعفونیکنندهها وجود دارد، در حالی که بازدارندههای آلی فسفره در بسیاری از وسایل الکترونیکی و مبلمان یافت میشود.
آزمایشها نشان داد که محصولات آمونیوم چهارتایی باعث مرگ الیگودندروسیتها میشوند، در حالی که بازدارندههای شعله از بلوغ این سلولهای مغزی جلوگیری میکنند.
محققان دریافتند این دسته از مواد شیمیایی به الیگودندروسیتهای مغز در حال رشد موشهای آزمایشگاهی نیز آسیب میرسانند.
تزار گفت: «ما دریافتیم که الیگودندروسیت ها- اما نه سایر سلولهای مغزی- به طور شگفت انگیزی در برابر ترکیبات آمونیوم چهارتایی و بازدارندههای شعله ارگانوفسفره آسیب پذیر هستند. درک قرار گرفتن انسان در معرض این مواد شیمیایی ممکن است به توضیح یک حلقه گمشده در چگونگی ایجاد برخی از بیماریهای عصبی کمک کند.»
محققان خاطرنشان کردند: «این نتایج نگرانکننده است زیرا ضدعفونیکنندههای حاوی ترکیبات آمونیوم چهارتایی در طول پاندمی کووید همهگیرتر شدند، زیرا این مواد در از بین بردن ویروسها بسیار مؤثر هستند.»
با این حال، محققان اضافه کردند که تحقیقات بیشتری برای ایجاد یک رابطه علت و معلولی محکم بین مواد شیمیایی و بیماریهای مغزی دژنراتیو در انسان مورد نیاز است.