عاشقانهای 38 میلیون ساله از دو موریانه
38 میلیون سال قبل، مقداری صمغ از یک درخت ماقبل تاریخی جدا میشود و بر روی زمین میچکد؛ درست در جایی که دو موریانۀ نر و ماده در حال نشان دادن یک رفتار عاشقانه بودهاند؛ آن صمغ به تدریج سخت میشود و قاب عاشقانه دو موریانه را در درون خودش ابدی میکند.
محققان اخیرا یک قطعه نادر کهربا یافتهاند که دو موریانۀ نر و ماده را ظاهرا در لحظاتی پیش از شروع جفتگیریشان در خود حفظ کرده است؛ آن هم به مدت بیش از 38 میلیون سال!
این کهربا یا صمغِ فسیلشده، قدیمیترین و تنها نمونه باقیمانده از موریانههای نوع Electrotermes affinis را در خود جای داده است و نشان میدهد که این حشرات منقرض شده احتمالاً همان رفتار جفتگیری موریانههای امروزی را داشتهاند.
بر اساس بیانیهای که توسط موسسه علم و فناوری اوکیناوا در ژاپن منتشر شده، آلش بوچک، رئیس آزمایشگاه همزیستی حشرات در آکادمی علوم جمهوری چک، این کهربا را در یک فروشگاه آنلاین فسیلی دید و فورا به اهمیت آن پی برد.
بوچک گفت: «فسیلهای موریانه بسیار رایج هستند، اما این قطعه منحصربهفرد بود زیرا حاوی یک جفت است. من صدها فسیل را با موریانههای محصور دیدهام، اما هرگز یک جفت را مشاهده نکرده بودم».
در این مورد، فسیل کهربا از معدنی در کالینینگراد روسیه به دست آمده است. حبابهای موجود در کهربا قسمت خلفی شکم موریانهها را پوشانده بود، بنابراین تیم تحقیق از یک تکنیک تصویربرداری سه بعدی به نام میکروتوموگرافی اشعه ایکس برای بررسی داخل فسیل و شناسایی آنها به عنوان نر و ماده استفاده کردند.
این دو موریانه کاملا در کنار هم حفظ شدهاند و دهان موریانۀ ماده با شکم نر در تماس است. تماس نزدیک سر و شکم بخشی از یک رفتار رایج پیش از جفتگیری در موریانهها است؛ رفتاری که به «دویدن پشت سر هم» نیز معروف است.
این موریانههای باستانی نیز احتمالاً قبل از تماس با صمغ درخت، در یک خط مستقیم به دنبال هم راه میرفتهاند و فرو افتادن قطرۀ صمغ بر روی آنها، حالتشان را تا حدی تغییر داده است.