ساخت اولین مسجد چاپ سه بعدی جهان

خانم وجنات عبدالوهاب، یک بانوی کارآفرین سعودی، با تکمیل ساخت اولین مسجد چاپ سه بعدی جهان، یاد همسر فقید خود را گرامی داشت.

این مسجد که به‌نام «مسجد عبدالعزیز عبدالله شربتلی» نامگذاری شده، در حومه الجوهره در جده، قلب تپنده تجارت و گردشگری عربستان قرار دارد. با این اقدام، خانم عبدالوهاب همچنین بر تلاش‌های رقابتی دبی برای ساخت مسجدی با چاپ سه بعدی تا سال ۲۰۲۵ پیشی گرفت.

فناوری چاپ سه بعدی، امکان ساخت سریع ساختمان‌ها را با استفاده از مواد مخصوص به جای بتن سنتی فراهم می‌کند. این روش در ساخت‌وساز مناطق دورافتاده یا در پاسخ به بلایای طبیعی بسیار کارآمد است. با پیشرفت این فناوری، شاهد جایگزینی آن با روش‌های سنتی ساخت‌وساز هستیم.

پیش از این، نشریه Interesting Engineering گزارش داده بود که کل محله‌ای در ایالات متحده با استفاده از چاپ سه بعدی ساخته می‌شود؛ بنابراین، استفاده از این فناوری در اماکن مذهبی نیز دور از انتظار نبود.

در همین راستا، مسئولان شهر دبی با جاه‌طلبی تبدیل شدن به پایتخت جهانی چاپ سه بعدی، از برنامه‌های خود برای ساخت ۲۵ درصد از ساختمان‌های جدید با این فناوری رونمایی کرده‌اند. این برنامه شامل ساخت مسجدی به وسعت ۲،۰۰۰ متر مربع تا سال ۲۰۲۵ می‌شود.

عربستان سعودی، پیشتاز رقابت در اولین مسجد چاپ سه بعدی در جهان

ساخت مسجد عبدالعزیز عبدالله شربتلی با حمایت شرکت ملی مسکن عربستان (ساکن) انجام شده است. این شرکت دولتی، راه‌حل‌هایی برای نیازهای مسکونی، تجاری و املاک در بازار عربستان ارائه می‌دهد. مقامات دولتی و رهبران تجاری عربستان نیز در مراسم افتتاحیه این پروژه حضور داشته‌اند.

این پروژه همچنین بر همکاری نهادهای مختلف از جمله دولت، بخش خصوصی و شرکت‌های فناوری تأکید می‌کند که با هم برای ساخت یک بنای نمادین و تقویت جایگاه عربستان به‌عنوان قطب پیشرفت‌های فناورانه گرد هم آمده‌اند.

چاپ سه بعدی با تبدیل مستقیم مدل‌های دیجیتال به سازه‌های قابل استفاده از طریق کاهش ضایعات، منجر به کارآمدتر شدن صنعت ساختمان‌سازی خواهد شد. این امر همچنین عربستان را به‌عنوان قطب آینده‌ای پایدار و مبتنی بر فناوری معرفی می‌کند. این کشور امیدوار است این ویژگی‌ها را از طریق پروژه “Neom” نیز به نمایش بگذارد.

عربستان سعودی همچنین با ساخت اولین مسجد چاپ سه بعدی جهان با جدیدترین فناوری‌ها، نحوه ایجاد یک پل ارتباطی جذاب بین سنت و نوآوری را به تصویر کشیده است.

تحول معماری اسلامی به‌لطف فناوری

خانم عبدالوهاب ساخت این مسجد ۵,۶۰۰ متر مربعی را رهبری کرده و فناوری چاپ سه بعدی را از شرکت فناوری چینی «گوانلی» سفارش داده است. برخلاف ساخت‌وساز سنتی، کار و اجرای این پروژه به روشی کاملاً متفاوتی با تمرکز بر طراحی ساختمان انجام شده است. این بانوی کارآفرین در گفتگو با عرب نیوز، بر این موضوع تأکید کرده که طراحی این مسجد با هدف ایجاد آرامش برای نمازگزاران صورت گرفته است.

طراحی مسجد بر اساس دایره‌ای شکل گرفته که می‌توان آن را به سمت کعبه (قبله مسلمانان) جهت‌دهی کرد. همچنین از فضای باز بیرونی در حجر اسماعیل در مسجدالحرام الهام گرفته شده که امکان فضای بیشتری برای نمازگزاران را در نماز جمعه و نمازهای تراویح در ماه رمضان فراهم می‌کند.

طراحی ورودی‌ها، درب‌ها و نمای بیرونی، هویت معماری منطقه را به تصویر می‌کشد و نور طبیعی را به داخل هدایت می‌کند. مناره‌های ساختمان نیز به‌عنوان نشانه‌ای متمایزکننده از دیگر مساجد در محله طراحی شده‌اند. خانم عبدالوهاب در مراسم افتتاحیه این پروژه عنوان کرده که حفظ ماهیت ذاتی مساجد، همراه با رعایت جزئیات معماری در میراث فرهنگی معماری حجازی و ارائه آن‌ها به شیوه‌ای معاصر، ضروری است.