جواهر تاریخی شهر تبریز + عکس
خانه حریری تبریز یکی از جواهرات تاریخی شهر تبریز است. با تاریخچه، معماری و اهمیت این بنا آشنا خواهید شد.
خانه حریری یکی از جواهرات معماری شهر تاریخی تبریز واقع در خیابان تربیت، کوچه نور هاشمی، پلاک ۱۳۲ میباشد. تاریخچه این خانه به دوران قاجار برمیگردد، زمانی که تبریز بهعنوان یکی از شهرهای مهم بر راه جاده ابریشم بود و با طراحی زیبا و معماری استثنایی، خانههای متعددی در این شهر بنا شده بودند.
محمد آقا حریری، یکی از تاجران بلندپرواز و ثروتمند تبریز بود که از طریق تجارت و کسب و کار، ثروتی فراوان به دست آورد. او تصمیم گرفت تا خانهای بسیار زیبا و شگفتانگیز در شهر تبریز بنا کند که نمادی از شکوه و ثروت او باشد.
برای تزیین دیوارها و سقف خانه، از نقاشیهایی به سبک مینیاتور دوران قاجار استفاده شد. این نقاشیها اغلب داستانهای مذهبی و قرآنی را به تصویر میکشیدند، از جمله داستان یوسف و زلیخا. همچنین سقف اتاقهای اصلی نیز با نقشها و نگارههای رنگارنگ و زیبا مزین شده بود.
بیشتر از مجرای تجارتی، محمد آقا حریری یکی از حامیان قوی مشروطه خواهی و نهضتهای آزادی در تبریز بود. خانه او به یکی از مراکز تجمع سیاسی و فرهنگی مشروطه خواهان تبدیل شده بود.
از آن زمان تا امروز، خانه حریری نمادی از ثروت و زیبایی تاریخی تبریز است و بهعنوان یکی از آثار ملی ایران، با ارزشترین خانههای تاریخی شهر محسوب میشود. این اثر در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۴۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه حریری، یکی از آثار معماری برجسته دوره قاجار در شهر تاریخی تبریز میباشد که این خانه شامل یک حیاط اندرونی، یک حیاط بیرونی و دو بلوک خانه است. هردو بلوک اندرونی و بیرونی رو به قبله ساخته شدهاند.
این خانه شامل دو طبقه است. در طبقه زیرزمین، حوضخانه و انباریها قرار دارند که به منظور نگهداری از اموال و مواد مورد نیاز استفاده میشوند. در طبقه همکف، اتاق طنبی که به عنوان اتاق نقاشی یا عمارت بادگیر نیز شناخته میشود، و راهروهای جانبی به همراه تالار شمالی قرار دارند که برای مهمانیها و جلسات اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد.
بخش اندرونی خانه حریری شامل دو طبقه است که از ورود به حیاط اصلی شروع میشود. این حیاط، محور اصلی اتصال بین ساختمان بیرونی و اندرونی خانه است. بخش بیرونی ، ورودی اصلی خانه در خیابان تربیت قرار دارد و ساختمان اندرونی از دری به کوچه مدرسه پرورش نیز برخوردار است. حوضی در حیاط اصلی خانه و باغچههای گلکاری شده در اطراف آن، زیبایی و آرامش خاصی به محیط اضافه میکنند.
نقاشیهای دیوار و سقف خانه حریری از مهمترین خصوصیتهای آن بهشمار میآیند. این نقاشیها با استفاده از ظرافت بسیار زیادی بر روی دیوارها و سقفها انجام شدهاند و به تمامیت و زیبایی معماری داخلی خانه افزودهاند. همچنین گچکاریهای مقرنس در اتاقهای اصلی با نقشها و نگارههای خاص و زیبا، فضایی دلنشین و فرهنگی برای ساکنان و بازدیدکنندگان خلق میکنند.
موزه مطبوعات خانه حریری تبریز
موزه مطبوعات تبریز در ساختمان اندرونی خانه حریری واقع شده است. این موزه به عنوان اولین موزه مطبوعات کشور تأسیس شده و از اهمیت تاریخی و فرهنگی بسیاری برخوردار است.
تبریز به عنوان یکی از مراکز فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و تجاری در ایران، نقش مهمی در تاریخ مطبوعات این کشور داشته است. از دورانهای قدیم، تبریز بهعنوان مرکز چاپ و نشر کتب و روزنامهها شناخته میشد و بهعنوان یکی از قلبهای فرهنگی ایران به شمار میرفت. بنابراین، تأسیس یک موزه مطبوعات در این شهر توجیه و منطقی بوده است.
در موزه مطبوعات تبریز، میتوان ماشینهای چاپ و ابزار حروفچینی که در دوران مختلف تاریخ مطبوعات، به کار میرفتهاند، مشاهده کرد. این موزه به عنوان یک مرجع فرهنگی و تاریخی، نقش مهمی در نگهداری و ارائه تاریخ مطبوعات ایران و به خصوص تبریز دارد و مکانی جذاب برای بازدید از علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ مطبوعاتی ایران است.
سوالات متداول درباره خانه حریری تبریز
۱. خانه حریری تبریز چه زمانی ساخته شده است؟
خانه حریری تبریز در دوره قاجار، در قرن نوزدهم میلادی ساخته شده است.
۲. چه کسی خانه حریری را ساخته است؟
خانه حریری تبریز توسط محمد آقا حریری، یکی از تاجران سرشناس و ثروتمند شهر تبریز، ساخته شده است.
۳. چه ویژگیهایی از معماری خانه حریری بیانگر زیبایی آن هستند؟
معماری خانه حریری از دو بخش بیرونی و اندرونی تشکیل شده است و دارای نقاشیهای دیواری و سقفی با ظرافت بسیار زیادی میباشد. همچنین استفاده از نقش و نگارههای رنگارنگ و گچکاریهای مقرنس در اتاقهای اصلی از دیگر ویژگیهای زیبایی خانه حریری است.
۴. چه تغییراتی در خانه حریری تبریز ایجاد شده است؟
خانه حریری تبریز به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است و در طول زمان مرمت و بازسازیهای مختلفی صورت گرفته است تا این اثر تاریخی حفظ شود و بتواند به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری تبریز مورد بازدید قرار گیرد.
۵. چه اهمیتی در تاریخ و فرهنگ تاریخی تبریز وجود دارد؟
خانه حریری به عنوان یکی از بناهای تاریخی و منحصر به فرد شهر تبریز و ایران، نقش مهمی در حفظ و ارثبری تاریخ و فرهنگ شهر دارد. همچنین به عنوان یکی از آثار ملی ایران، اهمیت فرهنگی و تاریخی بیشتری پیدا میکند و مورد توجه گردشگران و علاقمندان به تاریخ میباشد.