آیا تخم مرغ شکستن برای دفع چشم زخم موثر است ؟
تخم مرغ شکستن برای دفع چشم زخم، نه پشتوانه دینی و شرعی دارد و نه معقولانه و منطقی است. علاوه بر این مفاسد و مضرات هم دارد.
اگر از نظر آیات و روایات بخواهیم بدانیم، خیر، چنین چیزی در آیات و روایات نیامده و مستند شرعی ندارد.
البته چشم زخم حقیقت دارد و در روایات هم آمده است و برای در امان ماندن از چشم زخم نیز توصیه هایی در روایات داریم ولی هیچ کدام از این راه ها تخم مرغ شکستن نیست. بیشتر راه حل ها، در قالب توسل، دعا و ذکر است.
پس نمی توان تخم مرغ شکستن را به دین نسبت داد.
ممکن است گفته شود، افراد زیادی ادعا می کنند که برایشان تخم مرغ شکسته اند و بیماری و مشکلشان که ناشی از چشم زخم بوده، حل شده است؛ در این صورت چه می گویید؟
در جواب باید گفت این که افراد زیادی در خصوص شکستن تخم مرغ، ادعا کنند چشم زخم برطرف شده است، این نیازمند اثبات است، زیرا:
1. افراد زیادی هم هستند که برخلاف این ادعا، می گویند ما چنین کردیم و هیچ تأثیری نداشت.
2. از کجا معلوم، این برطرف شدن چشم زخم، فقط به خاطر تخم مرغ شکستن بوده است؛ ممکن است شخصی کارهای مختلفی اعم از ادعیه و اذکار و صدقه و توسل و... انجام داده که یکی از آن ها تخم مرغ شکستن بوده است. لذا برطرف شدن چشم زخم ـ ولو پس از شکستن تخم مرغ ـ را نمی توان اثر مستقیم و مخصوص آن دانست زیرا چه بسا این اثر کارهای دیگر بوده که از اتفاق، زمان تأثیرش وقتی بوده که شخص تصور کرده به خاطر شکستن تخم مرغ بوده است.
3. اگر واقعا شکستن تخم مرغ ـ به خودی خود ـ تأثیری در کائنات داشته و می توانسته اثر چشم زخم را برطرف کند، چرا اثری از آن در آیات قرآن کریم و یا در روایات معصومین (علیهم السلام) نمی بینیم؛ در صورتی که توصیه آن راحت بوده است؛ حتی می توانستند بفرمایند تخم مرغ بشکنید و دعا هم بخوانید، ولی اصلا چنین چیزی نفرموده اند.
بنابر این:
دین که آن را تایید نمی کند؛ اگر هیچ توجیه منطقی و معقولانه ای هم نداشته باشد، جزء خرافات و مطالب بی پایه و اساس محسوب می شود و کار بیهوده و باطلی است.
پرداختن به آن هم به نوعی ترویج خرافات و موجب گمراهی دیگران است.
ممکن است پرسیده شود، چنانجه شکستن تخم مرغ به هر دلیلی - حتی دلایل ناشناخته - بتواند چشم زخم را دفع کند، آیا مراجعه به افرادی که با نوشتن اسم افراد روی تخم مرغ و شکسته شدن تخم مرغ، چشم زخم را باطل می کنند مجاز هست یا نه؟ اگر نه چرا؟
در جواب باید گفت این فرض شما موقعی ممکن است که فارغ از توجیه دینی و منطقی و معقولانه، کسی مدعی شود مثلا در علوم غریبه کاربرد دارد و می تواند آثار مثبتی داشته باشد.
در این باره توجه به چند نکته مفید است:
1. علوم غریبه ـ بر فرض اثبات و صحت ـ کار هر کسی نیست و در این زمینه یا نمی توان اهل فنی پیدا کرد و یا اگر هم باشد، بسیار نادر و دست نیافتنی است.
2. علوم غریبه و اطلاع از راه های تأثیرگذار در تکوین و طبیعت، نیازمند تهذیب نفس و کمالات نفسانی و روحانی بسیار بالایی است و کار هرکسی نیست، لذا عصای موسی، موسایی هم می خواهد تا اژدها شود یا دریا را بشکافد. در حالی تخم مرغ شکستن را غالبا پیرزن ها و افراد بی سواد انجام می دهند.
3. بله، امروزه بسیار مدعی دارد زیرا هم منبع درآمدزای خوبی است، هم روش و اسلوب مشخصی به عنوان مقیاس و معیار ندارد لذا هر کسی می تواند هر چیزی را که خواست، ادعا کند از علوم غریبه است.
4. افزون بر این، امروزه هر کسی با اندک اطلاعاتی که از اینترنت یا کتبی که استنادش مشخص نیست و اعتبار هم ندارد، مدعی است؛ غافل از این که چون اهل فن نیست و به همه رموز آن احاطه ندارد، باعث می شود گرفتاری و سختی های انسان بیشتر شده و مشکلی بر مشکلاتش اضافه شود.
5. خیلی از این مدعیان دروغین، زمینه گسترش فعالیتشان را جهل و نادانی و خرافاتی بودن مردمی می دانند که به جای این که در روشنایی دین و عقل و منطق، به دنبال حل مشکلات باشند، دوست دارند مشکلاتشان را در تاریکی و از طریق خیالات و وهمیات، حل کنند.
6. فارغ از همه این ها، آیا تخم مرغ شکستن و اسم آوردن از افراد مختلف و سپس قرعه را به اسم یکی زدن، با آموزه های دینی و تعالیم ارزشمند اسلامی که می گوید حسن ظن داشته باشید، غیبت نکنید، تهمت نزنید، نسبت دروغ ندهید، آبروی یکدیگر را حفظ کنید، و...، سازگار است؟! نیست.
برخی از ادعیه و اذکار، برای مقابله با چشم زخم
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: امیر مؤمنان (علیه السلام) فرمود: پیامبر (صلی الله علیه و آله) براى حسن و حسین "رقیه"[دعا، حرز، تعویذ] گرفت و این دعا را خواند: «أُعِیذُکُمَا بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ وَ أَسْمَائِهِ الْحُسْنَى کُلِّهَا عَامَّةً مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِ عَیْنٍ لَامَّةٍ وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ»؛ سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) نگاهى به ما کرد و فرمود: این چنین ابراهیم براى اسماعیل و اسحاق تعویذ نمود.
لذا کسی که برای خودش بخواهد این خرز را بخواند، چنین بگوید: «أُعِیذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ، وَ أَسْمَائِهِ الْحُسْنَى کُلِّهَا عَامَّةً، مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِ عَیْنٍ لَامَّةٍ، وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ»
ذکر خدا بگو تا خودت یا دیگران را چشم نزنی
از امام صادق (علیه السلام) روایت شده: «الْعَیْنُ حَقٌّ وَ لَیْسَ تَأْمَنُهَا مِنْکَ...»؛ چشم حق است و در امان نیستی از آن بر خودت و بر غیرت (یعنی هم می توانی خودت را چشم بزنی و هم دیگری را)، اگر ترسیدی از چشم زخم، سه بار بگو: «مَا شَاءَ اللَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»
در روایت دیگری امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: «الْعَیْنُ حَقٌّ فَمَنْ أَعْجَبَهُ...»؛ چشم حقیقت دارد، اگر کسی چیزی در برادرش دید که چشم گیر بود (چشمش را گرفت)، ذکر خدا را بگوید، پس اگر ذکر خدا را بگوید ضرری به او نمی رساند.
هم چنین از پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده که فرمودند: هرگاه یکی از شما انسان یا حیوان یا چیزی را ببیند که از آن خوشش آید بگوید: «آَمَنتُ بِاللهِ وَ صَلَّی الله ُعَلَی مُحَمَّدٍ وَ اَلِه» تا چشم او به آن زیان نرساند.
امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: «إِنَّ الْعَیْنَ حَق فَاکْتُبْ فِی رُقْعَةٍ الْحَمْدَ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ الْمُعَوِّذَتَیْنِ وَ آیَةَ الْکُرْسِیِّ وَ اجْعَلْهَا فِی غِلَافِ الْقَارُورَةِ»؛ چشم [بد] حقیقت دارد، پس بنویس در رقعه ای سوره های حمد، توحید، ناس، فلق و آیة الکرسی را و آن را در ظرف و حفاظی قرار بده.
در روایت دیگری آمده: «إِذَا تَهَیَّأَ أَحَدُکُمْ تَهْیِئَةً تُعْجِبُهُ...»؛ هرگاه بخواهید با هیئتی آراسته و چشم گیر از خانه بیرون روید، معوذتین (سوره های فلق و ناس) بخوانید؛ پس به اذن الهی، هیچ چیزی (چشم زخمی) در شما اثر نمی کند.
هم چنین امام رضا (علیه السلام) در پاسخ سؤال راوی که پرسید آیا چشم زخم واقعیت دارد؟ فرمودند: «هُوَ حَقٌّ فَإِذَا أَصَابَکَ ذَلِکَ...»؛ آری، هرگاه تو را چشم زنند، کف دستت را مقابل صورتت قرار ده و سوره حمد و قل هو الله احد و معوذتین(ناس و فلق) را قرائت کن و هر دو کف را به صورتت بکش. خداوند تو را از گزند آن حفظ می کند.