هوش مصنوعی و رسانه های کاغذی

شاید این روزها و با یک گشت و گذار ساده در سایت ها و رسانه های خبری و اجتماعیف متوجه یک تحول شگرف شده و مشاهده کنید که آینده بیشتر از آنچه که تصور میکردید به شما نزدیک شده است و شاید به جرات بتوان گفت که در بالاترین مرتبه ممکن پیش نمایه ای از ظهور آن هستیم.

از هوش مصنوعی  که برگرفته از ذات تقلیدی انسان می باشد سخن میگوییم که با راهبری انسانی و توسط ماشین‌های خلاق فناوری شده، رخ عیان می‌کند و خود عملاً در تقابل با هوش طبیعی و غریزی جانداران و علی الخصوص جاندار متفکر یعنی انسان نمایان می شود. با اینکه هوش مصنوعی از فناوری‌هایی است که پیشرفت شگرفی را در علم به وجود آورده اما به هیچ وجه به یک علم خاص محدود نبوده و تا ابتدایی ترین فرآیندهای حیاتی انسان در زمینه های مختلف را به خود وابسته کرده است.

آنها که دستی بر آتش رسانه دارند این روزها شاهد یک شکاف عمیق در میان رسانه‌های سنتی و دیجیتال می باشند، بطوریکه صنعت رسانه ای نوین که با ظهور اینترنت و شبکه های مجازی پا به عرصه وجود نهاده، هر روز جلوه ای تازه از ثمرات جذاب خود را در عرصه خبر و تولیدات رسانه ای به نمایش می گذارد و از سوی مقابل صنعت چاپ و نشر به پرچمداری روزنامه نگاری، در تقابل با این جلوه پرسروصدا و طناز، دچار کمای کارکردی گردیده است.

با ورود پلتفرم‌های اجتماعی و سایت‌های خبری و تغیر مدیوم نگاه مخاطب از لمس به نگاه و کلیک، روزنامه‌ها فضای دشوارتری را برای حیات و تأثیرگذاری پیش روی خود می‌بینند و به تبع آن صاحبان صنعت روزنامه‌نگاری نیز روزهای دشواری سپری می کنند .کارشناسان بر این باورند که از هم‌اکنون تا پایان دهه دوم هزاره سوم محبوبیت روزنامه‌ها حتی بیش از پیش کاهش پیدا می‌کند بطوریکه پی در پی شاهد تعطیلی و خاموش شدن چراغ این رسانه دوست داشتنی خواهیم بود.

هرچند به باور بسیاری از صاحبنظران که باید نگران این وضعیت بود لیکن با وجود این هنوز هم پیش‌بینی ها حکایت از آن دارد که طی سالیان پیش‌رو و با استفاده از فناوری‌های جدید چاپ و تلفیق صنعت روزنامه‌نگاری با پلتفرم‌های دیجیتالی و صد البته قهرمان تازه نفس این روزها یعنی هوش مصنوعی بتوان در این رسانه‌های مخاطب محور را سربلند نگه داشت. رسانه ای که که رگ حیاتی آن با باورها و سرشت انسانی مخاطب گره خورده است و هنوز هم تعدادی از آنها رسانه کاغذی را بهترین و ایده آل ترین مرجع و منبع کسب اطلاعات می دانند.

از این ‎رو باید با بسیج همه تمهیدات و با یک رویکرد منطقی و تعاملی در استفاده از ابزار و کارکردهای پلتفرم های دیجیتالی به مصاف رسانه‎های تازه وارد و نوظهور رفت و و جان تازه ای به این کالبد ارزشمند در حوزه اطلاع‎رسانی مکتوب بخشید اما این نکته مهم را نیز مدنظر داشته باشیم که هر تقابل غیر منطقی با تکنولوژی و اینترنت هزینه های گزافی را تحمیل و حتی می تواند به فنای این صنعت بیانجامد.

 البته کارشناسان صنعت چاپ و نشر بر این موضوع اذعان دارند که تأکید صرف آنها بر پلتفرم‌های دیجیتالی نیست و با اصلاح ساختارهای داخلی، دانش افزایی، توسعه سرمایه انسانی و نیز بکارگیری از فن‎آوری‎ هوش مصنوعی میتوان به آینده روزنامه و روزنامه نگاری خوشبین بود و از طریق شناسایی هرچه دقیق تر ذائقه مخاطبان هوشمند امروز، ضمن دستیابی به لایه های نوینی از درک نیازهایشان، بتوان ارتباط نزدیک‌تر و بهتری با آنها برقرار ساخت.

اینروزها و در یک کارزار نابرابری که میان روزنامه‌ها و رسانه های دیجیتالی شاهد هستیم، مالکان هر دو طیف سعی در حفظ جایگاه و جلب اعتماد مخاطبان خود می باشند و نکته امیدبخش آنکه رویکرد سیاستی قابل احترام بزرگان صنعت رسانه های کاغذی، ضمن عقب گرد از تأکید بر دستگاه‌های قدیمی چاپ و انتشار روزنامه به شکل سنتی، بر حول محورهای توسعه سواد رسانه‌ای، طرح‌های شفاف‌سازی اخبار، جلوگیری از بمباران اطلاعاتی و کاهش انتشار اخبار نادرست تمرکز یافته و امید است که بتوان همچون گذشته جایگاه رفیع روزنامه را بعنوان یک منبع قابل اعتماد شناسانده و همچنان حضورش در این عرصه رقابتی را داغ نگه داشت.

در پایان این نکته را بیان داریم که در طی این سالها و به علت تأکید متعصبانه و غیر منطقی بر روش‌های سنتی روزنامه‌نگاری، نفس های آن به شماره افتاده و به باور تمامی صاحبنظران دیگر زمان آن فرا رسیده  تا یک انقلاب بزرگ را در صنعت رسانه های کاغذی شاهد باشیم و راه را برای استفاده از ماشین، سیستم‌ و فناوری‌های جدید مبتنی بر هوش مصنوعی و دستیارهای دیجیتالی باز کنیم.

یادداشت از محمد ساوالانپور