سلوک حسین(ع) / ۱
امام حسین(ع)؛ مصداق نسخه انسان‌ساز قرآن
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه قرآن کریم نسخه کتبی یک آموزه معرفتی و کتابی است که به عنوان راهنمای کاربردی برای ما مشخص شده است، گفت: در عینیت جامعه اگر بخواهیم برای این نسخه انسان‌ساز کتبی، مصداقی تعیین کنیم، جز وجود معصوم(ع) و امام حسین(ع) مصداقی وجود ندارد.
به گزارش ایکنا، به مناسبت ایام اربعین حسینی، پای درس‌گفتار «سلوک حسین(ع)» از زبان عباس تقویان، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) نشسته‌ایم تا مروری بر درس‌های عملی از زندگی و سیره امام حسین(ع) برای زندگی امروز بشر داشته باشیم.
عباس تقویان در اولین قسمت از این مجموعه به موضوع «نسخه انسان‌سازی» پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
«موضوعی که در ارتباط با ابعاد شخصیتی سیدالشهدا(ع) وجود دارد، الگو و اسوه بودن آن امام بزرگوار است. خوشبختانه درباره شخصیت سیدالشهدا(ع) در مناسبت‌های گوناگون مطالب زیادی می‌شنویم. مخصوصاً تأکید فراوان بر نهضت کربلا و قیام عاشورا که در جای خود بسیار نیکو است اما اگر بخواهیم شخصیت امام را فقط و فقط در عاشورا مورد بررسی قرار دهیم، طبیعتاً این بررسی کامل نخواهد بود.
اصولاً اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) واجد مقام عصمت هستند؛ به دلیل اینکه منصب امامت الهی را در اختیار دارند یعنی عموماً جایگاه اهل‌بیت(ع) و خصوصاً سیدالشهدا یک جایگاه الهی و ماورایی است، البته این جنبه ماورایی بودن نباید ما را از روزآمد بودن، کاربردی بودن و توجه به عملکرد و رفتار آنان غافل کند.
ائمه معصومین(ع) امتداد راه و منش پیامبر اکرم(ص) هستند و از آنجایی که امام معصوم است، طبیعتاً کنش‌ها، رفتار، کردار و گفتار او برای ما حجیت دارد. همان‌طور که خداوند درباره وجود اقدس پیامبر اکرم(ص) در سوره احزاب آیه ۲۱ می‌فرماید: «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا» با تأکید مؤکدی در قرآن کریم آمده است که «وجود اقدس پیامبر اکرم اسوه عملی و نسخه عینی اخلاقی است برای شما.» ائمه معصومین(ع) از جمله سیدالشهدا نیز در حقیقت امتداد راه و منش پیامبر اکرم(ص) و اسوه و الگوی عملی برای ما هستند.
نکته معرفتی شناختی جالب این است که براساس آموزه‌های دینی، اعم از قرآنی و روایی، معصوم(ع) در حقیقت یک راهنمای عملی، فعلی و عینی است، یعنی در متن جامعه به آنچه که در آموزه‌های فکری و تصوری ما وجود دارد، عینیت می‌بخشد.
قرآن کریم نسخه کتبی یک آموزه معرفتی و کتابی است که به عنوان راهنمای کاربردی برای ما مشخص شده است ولی در عینیت جامعه اگر خواسته باشید برای این نسخه انسان‌ساز کتبی مصداقی تعیین کنیم جز وجود معصوم(ع) و امام حسین(ع) مصداقی برای آن پیدا نخواهیم کرد. برای مثال فرض کنید از یک معلم اخلاق دستور عملی می‌گیرید؛ این دستور عملی طبیعتا راهنمای شماست اما آن معلم اخلاق اگر خواسته باشد شما را متوجه این نکته کند که این دستور عملی، مصداق پیدا کرده و در خلأ صادر نشده است، افراد خاصی را معرفی می‌کند که مصداق و عینیت بخش به این دستور عملی بودند. قرآن کریم نیز همین گونه برای ما مصداق تعیین کرده است. اگر قرآن، به پیامبر و همین‌طور در امتداد شخصیت پیامبر(ص) به حضرات معصومین اشاره می‌کند که عینیت‌بخش آموزه‌های قرآن کریم هستند، از این جهت است که حقیقت آموزه‌های رفتاری و تربیتی و اخلاقی در وجود ایمن بزرگواران تحقق پیدا کرده است.
