اصول کاشت و پرورش گوجه فرنگی در خانه

به گزارش ایلنا، گوجه فرنگی از جمله سبزیجات پرخاصیت است که به صورت پخته و خام مصرف می شود. اگرچه در سال های اخیر گوجه فرنگی در تمام فصول سال یافت می شود اما گوجه فرنگی های ارگانیک تابستانه طعم بهتری دارند. شما می توانید در خانه گوجه فرنگی ارگانیک بکارید و از طعم بی نظیر آن لذت ببرید، برای این کار لازم نیست باغچه داشته باشید بلکه در گلدان نیز می توانید گوجه فرنگی بکارید و شما فقط به آفتاب و گرمای مناسب نیاز دارید. با کاشت گوجه فرنگی هر زمان که بخواهید، می توانید از گوجه های سالمی که خود کاشته اید استفاده کنید. اگر می خواهید با طریقه کاشت گوجه فرنگی آشنا شوید و بدانید بهترین رشد گوجه فرنگی در چه آب و هوایی و چه زمانی است.

آموزش مراحل و روش کاشت و پرورش گوجه فرنگی در منزل

برای ساده تر شدن کار برای شما مراحل را به صورت طبقه بندی تویح خواهیم داد تا طبق همان پیش بروید، مراحلی که شامل :

1. از بذر آغاز کنید

گوجه فرنگی را می توان از بذرهای خشک بسته بندی شده، دانه های تازه ای که از گوجه فرنگی های برش خورده جدا کرده اید، و یا از نشاء های آماده، رشد و پرورش دهید. می توانید دانه ها را بصورت آنلاین از محل های مبادله بذر، از محل و یا از مکان های دیگر بخرید. همچنین می توانید دانه ها را از بخش باغ یک فروشگاه بخرید. اگر می خواهید دانه های گیاه را جمع کنید، به حداقل یک گوجه فرنگی نیاز خواهید داشت. اطمینان حاصل کنید گوجه فرنگی از گیاه موروثی یا با دانه های گرد افشانی است اگر گوجه فرنگی را از یک گیاه پیوندی با دانه های کنترل شده به طور شیمیایی انتخاب کنید، نتایج ممکن است چشمگیر نباشد. کاشت نشاء گوجه فرنگی، ساده ترین روش برای کاشت و پرورش گوجه فرنگی است. 

یک گیاه گوجه فرنگی می تواند به صورت زیر طبقه بندی شود:

موروثی یا دورگه:

موروثی ها گوجه فرنگی هایی هستند که به طور ژنتیکی برای چندین نسل بدون زاد و ولد مجدد تکثیر شده اند. آن ها اساسا گوجه خالص هستند. گوجه های دورگه ترکیبی بین دو نوع هستند.

گوجه فرنگی شناخته شده و ناشناس :

این روش طبقه بندی طول زمانی که یک گیاه میوه تولید می کند، را توصیف می کند. گیاهان شناخته شده چند هفته میوه تولید می کنند اما گیاهان این دترمینت یعنی ناشناخته کل فصل میوه تولید می کنند مگراینکه شرایط آب و هوایی خیلی سرد شود.

گوجه فرنگی به چهار دسته از نظر شکل تقسیم می شود:

گوجه فرنگی از نظر شکل به چهار دسته کروی، کبابی، خمیری و گیلاسی تقسیم می شود.

گوجه های گیلاسی بسیار کوچک هستند و برای تهیه سالاد استفاده می شود. 

گوجه های کبابی، بزرگترین گوجه ها بوده و گوجه های کروی بهترین شکل گوجه هستند.

از گوجه های خمیری نیز برای تهیه سس استفاده می شود.

2. گوجه فرنگی را داخل ظرف پلاستیکی بریزید

برای بذرگیری از گوجه فرنگی شما به یک ظرف پلاستیکی با درپوش گشاد برای چند روز نیاز دارید. برای بذرگیری ابتدا گوجه فرنگی ها را از وسط نصف کنید و درون ظرف بریزید.

3. بر روی ظرف برچسب بزنید

اگر از چندین نوع مختلف گوجه برای بذرگیری استفاده می کنید، روی ظرف برچسب بزنید تا از هر گونه اشتباهی جلوگیری کنید. درپوش را روی ظرف قرار دهید اما آن را نبندید تا اکسیژن به آن برسد.

4. گوجه فرنگی ها را در جای مناسب قرار دهید

ظرفی را که در آن گوجه ریخته اید، را در جایی مناسب و دور از نور مستقیم خورشید مانند انباری و... قرار دهید زیرا فرآیند تخمیر می تواند بوی ناخوشایندی را به همراه داشته باشد.

5. ظرف را هر روز به هم بزنید

بعد از چند روز یک لایه از قارچ روی دانه ها ظاهر خواهد شد. این فرآیند می تواند بسیاری از بیماری های ناشی از بذر را از بین ببرد که می تواند بر تولید بعدی گیاهان تاثیر بگذارد. دقت کنید که دانه ها را کمی بعد از تشکیل قارچ برداشت تا دانه ها در ظرف جوانه نزنند.

6. لایه قارچی را جدا کنید

 با استفاده از دستکش لایه ی قارچی را بردارید. دانه های گوجه فرنگی در کف ظرف فرو خواهند رفت.

7. دانه های گوجه فرنگی را جدا کنید

تمام محتویات ظرف را در صافی بریزید و مراقب باشید دانه ها را دور نیندازید. بعد از این که تمام دانه ها را درصافی جمع کردید، آن ها را به طور کامل با آب بشویید.

8. دانه ها را خشک کنید

دانه ها را پس از شستن روی یک سطح نچسب مانند یک ظرف شیشه ای و یا کاشی سرامیک، ورق، تکه ای تخته و... پخش کنید زیرا برداشتن دانه های خشک از روی کاغذ یا پارچه می تواند بسیار دشوار باشد. اجازه دهید تا چندین روز دانه ها کامل خشک شوند و سپس آن ها را در یک کیسه پلاستیکی بسته بندی کنید. دقت کنید که انواع دانه ها را در ظرف برچسب بزنید.

9. بذر ها را در مکانی خنک و تاریک نگه دارید

بذرهایی را که خشک و بسته بندی کرده اید را در یک ظرف محفوظ از هوا در یخچال بگذارید تا آب و هوای زمستانی را شبیه سازی کنید. بذر ها را در فریزر قرار ندهید، این کار به آن ها آسیب خواهد رساند.

پروش گوجه فرنگی با استفاده از روش کاشت دانه ها

اگر قصد پرورش گوجه فرنگی با استفاده از روش کاشت دانه دارید باید :

دانه های گوجه فرنگی را در اوایل بهار بکارید

بهتر است در اوایل بهار که بیرون از خانه هوا هنوز سرد است، بذر گوجه فرنگی را در گلدان بکارید و درون خانه بگذارید تا رشد کند زیرا دمای سرد در اوایل بهار می تواند باعث کشتن نهال های جوان شود. کشت بذر ها را در داخل خانه شروع کنید تا شانس تولید را بهبود بخشید.

گلدان مناسبی انتخاب کنید

برای کاشت بذر گلدان های پلاستیکی یا قابلمه های کوچک مشابه خریداری کنید. می توانید این گلدان ها را در اتاق یا فروشگاه لوازم باغ پیدا کنید.

ظرف را با خاک مناسب پر کنید

قبل از پر کردن خاک ظروف موردنظر برای کاشت را ضدعفونی کنید و سپس آن را با خاک مناسب برای کشت بذر ( مخلوط کوکوپیت و پرلیت ) پر کنید. 2 یا 3 دانه در 1 / 4 اینچی حدود 10/4 سانتی متر عمق خاک در هر گلدان فرو کنید. روی بذر را با 1 سانتی متر خاک بپوشانید و آن را آبیاری کنید و در جایی پر نور قرار دهید. 

گلدان را هر روز بررسی کنید

برای اینکه رطوبت خاک بذر ها حفظ شود می توانید آنها را درون یک کیسه پلاستیکی قرار دهید. هر روز مکان کاشت بذرها را چک کنید تا از مرطوب بودن خاک گلدان مطمئن شوید. با گذشت 5-10 روز بذر شما جوانه می زند. زمانی که گیاهان به بیرون از خاک آورده می شوند، به سرعت رشد خواهند کرد.پس از جوانه زدن آنها را به جایی منتقل کنید که نور آفتاب بر روی جوانه ها بتابد. 

کاشت و پرورش گوجه فرنگی در خانه با روش انتقال گیاهان 

روش دیگری که در این بخش از نمناک در غالب آموزش پرورش گوجه فرنگی در خانه خواهیم گفت، روش انتقال گیاهان است که در ادامه به آن پرداخته ایم.

صبر کنید تا گیاه برای انتقال آماده شود

پس از جوانه زدن گیاه در گلدان صبر کنید تا حداقل 2 ردیف برگ به جوانه شما اضافه شده و ریشه نشاء به اندازه کافی برای منتقل شدن آماده شود. توجه داشته باشید گیاه باید 15 سانتی متر رشد کند تا خطر سرما زدگی در فضای باز وجود نداشته باشد.

گیاه را به تدریج در هوای آزاد بگذارید

حدود یک هفته پیش از انتقال گیاه به بیرون از منزل، باید به تدریج آن ها را با درجه حرارت در هوای آزاد تطبیق دهید. به تدریج گیاهان را در معرض نور خورشید و منطقه ای نسبتا سایه قرار دهید، با یک ساعت یا کم تر در روز شروع کنید و به تدریج ساعاتی که گیاهان بیرون از منزل باقی می مانند را افزایش دهید. 

فضای محل انتقال نشاء را آماده کنید

اگر می خواهید نشاء را داخل گلدان بزرگتر یا باغچه بکارید باید خاک آن را آماده کنید. از خاک خوب آبکشی شده با مقدار خوبی از مواد ارگانیک استفاده کنید. استفاده از خزه در خاک زهکشی را بهبود می بخشد، برای این کار بیش از نیمی از خاک را برداشته و خاک را با نسبت برابر خزه نارس مخلوط کنید و به محل کاشت بریزید. 

سطح پ هاش خاک را آزمایش کنید

پس از ایجاد تنظیمات در خاک، سطح پ هاش را آزمایش کنید. اگر سطح پ هاش کم تر از 6 باشد، آهک دولومیت را به خاک اضافه کنید تا سطح پ هاش افزایش یابد. اگر پ هاش خاک از 7 بالاتر باشد، دانه های سولفور را مخلوط تا سطح پ هاش کاهش یابد. گوجه فرنگی در خاکی با پ هاش 6 و 7 رشد می کند.

حفره ای در خاک ایجاد کنید

حفره ای در خاک ایجاد کنید، لازم است این حفره به اندازه کافی عمیق باشد. یک قاشق از مواد آلی مثل کمپوست داخل حفره بریزید. این کار باعث افزایش رشد بیشتر گیاه خواهد شد. 

نشاء را بکارید

برای انتقال جوانه گوجه به مکان اصلی کشت، به آرامی آن را با خاک اطراف ریشه اش در حفره بکارید. سعی کنید ریشه ها در طول روند انتقال آسیب نبینند. برای کاشت در باغچه فاصله هر نشاء از یکدیگر باید 40-60 سانتی متر باشد.

در کنار گیاهان چوب قرار دهید

این کار به گیاهان کمک می کند تا به هنگام رشد، محکم باشند و میوه را از درخت راحت تر بکنند. مراقب باشید که به ریشه ها آسیب نزنید.

نکات قابل توجه برای رشد بهتر گوجه فرنگی

پس از انتقال جوانه به گلدان اصلی یا باغچه به این نکات توجه کنید:

بهترین زمان کاشت

بهترین زمان برای کاشت گوجه معمولا فصل بهار می باشد اما در صورت کاشت گوجه در گلدان و محیط خانه تنها کافیست شرایط پرورش گوجه در دمای 20 درجه را تامین کنید.

آبیاری

گوجه با آبیاری بیش از اندازه خراب می شود، گوجه را  فقط زمانی آبیاری کنید که خاک گلدان رو به خشک شدن می رود. آب دادن به پایه گیاه به جلوگیری از گسترش کپک روی برگ ها کمک می کند.

نور

برای رشد، گوجه فرنگی یا در طول روز حداقل به 6-10 ساعت نور آفتاب نیازمند است. بنابراین گیاه شما باید در مکانی قرار گیرد که نور مستقیم آفتاب به آن بتابد.

کود دهی

دو هفته پس از جوانه زنی و کمی که گیاه بزرگتر شد، هفته ای یکبار کود مایع شامل:فسفر، پتاسیم و ازت به آن بدهید اما بعد از گل دهی از دادن کود به آن خود داری کنید.

دمای مناسب

 برای رشد گوجه فرنگی بهترین دما در روز بین 20-25 درجه و در شب بین 17-19 درجه می باشد.

هرس گوجه

برای اینکه انرژی گیاه صرف رشد ساقه و قوی تر شدن آن شود، بهتر است برگ های پایینی گیاه را هرس کنید. شاخه هایی بین ساقه کناری و ساقه اصلی رشد می کنند، این شاخه ها را از گیاه گوجه فرنگی بکنید.

کمک به گرده افشانی

برای پر بار شدن گیاه در باغچه زنبورها، پروانه ها و باد عمل گرده افشانی در طبیعت را انجام می دهند. در داخل منزل شما می توانید این کار را با تکان دادن ساقه گیاه و زدن ضربات آرام به آن انجام دهید تا گرده افشانی به خوبی انجام شود و محصول بیشتری برداشت کنید.

برداشت گوجه

بین 60-80 روز طول میکشد تا گوجه به میوه دهی برسد. بوته گوجه شما می تواند در تمامی فصول سال میوه بدهد. برای کندن میوه ها به آرامی آنها را پیچ دهید و از کشیدن خود داری کنید.

منبع:نمناک