نگاهی به بازار سرمایه درهفته‌ای که گذشت
حساب ویژه دولت روی بورس
امین بیگانی*- بازار بورس ایران در هفته منتهی به ۲۲ آذرماه ۹۸ با رشد خوبی مواجه شد تا دوباره خود را قوی‌تر از بازارهای موازی نشان دهد و سودی بالاتر را نصیب همراهان خود کند.
شاخص کل بورس در این هفته با رشد ۱۶۸۵۶ واحدی توانست طبق پیش‌بینی تحلیل هفته گذشته سقف خود را بشکند و در محدوده ۳۳۹۳۸۶ واحد به کار خود پایان دهد. این رشد بیش از پنج درصدی در یک هفته و شکست سقف قبلی باز اعتمادها را به این بازار برمی‌گرداند و نقدینگی جدید را روانه بازار خواهد کرد. شاخص هم‌وزن نیز با رشد ۵۸۸۹ واحدی (نزدیک به شش درصد) با ورود به کانال ۱۰۰ هزار تایی در ۱۰۵۲۲۱ واحد قرار گرفت. این هفته حرکت شاخص کل و شاخص هم‌وزن نزدیک به هم بود که نشان‌دهنده ورود نقدینگی به سهم‌های بزرگ و شاخص‌ساز است.
ارزش معاملات
میانگین ارزش معاملات روزانه این هفته نیز با رشدی عالی همراه بود و نسبت به هفته گذشته با رشد ۵۰۰ میلیارد تومانی به بالای ۳۳۰۰ میلیارد تومان رسید. این عدد در یکی از روزهای هفته عددی بالاتر از چهار هزار میلیارد تومان را ثبت کرد. پویایی و نقدشوندگی بازار با این حجم از نقدینگی و ورود پول افزایش یافته است و البته به دید میان‌مدت طی ماه‌های آینده انتظار است این عدد به بالای پنج هزار میلیارد تومان در روز نیز افزایش یابد تا این بازار با نقدشوندگی بالا جایگزین بازارهای موازی مخرب شود. رشد ارزش معاملات می‌تواند به جذب نقدینگی در جهت توسعه بسیاری از صنایع کشور منجر شود.
بورس در بودجه دولت
قبلا در همین صفحه و تحلیل‌های ابتدای سال ۹۸ اشاره شد که دولت برای تامین مقداری از بودجه خود برنامه‌ای برای رونق بورس و فروش بنگاه‌های خود دارد. حالا در بودجه ۹۹ این مورد خود را بیشتر نشان داده است. در بودجه عمومی و در بخش واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، شاهد رشد ۱۱ برابری این مورد هستیم به طوری که در بودجه ۹۸ این عدد ۴۴۵۰ میلیارد تومان بوده است ولی در بودجه ۹۹ نزدیک به ۵۰ هزار میلیارد تومان شده است. دولت حقیقتا بنگاه‌های زیادی دارد که با فروش آنها و انتقال به بخش خصوصی می‌تواند از کسری بودجه خود بکاهد و بنگاه‌های غیرمولد خود (به دلیل مدیریت ناکارآمد دولتی) را به بخش خصوصی واگذار کند که منجر به ایجاد اشتغال و افزایش بهره‌وری شود.
این فروش‌ها اکثرا باید در بازار بورس اتفاق بیفتد. حالا چه در قالب عرضه اولیه و چه به صورت صندوق‌های etf و … نیاز به رونق این بازار و جذب نقدینگی بیشتر از جامعه دارد. پس نگاه ویژه دولت به بازار سرمایه که طی این چند سال دیده شده و از صحبت‌های تیم اقتصادی دولت نیز روشن است، منجر به قوانین و اتفاقاتی برخلاف این رونق و جذب نقدینگی نخواهد شد. سیاست اقتصادی تیم دولت بر این قرار دارد که تامین مالی ۴۰ درصد بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی کشور از طریق بازار سرمایه انجام شود. این درصد در سال‌های آینده به راحتی می‌تواند افزایش چشمگیری داشته باشد (البته با صبر و برنامه‌ریزی درست).
دلار طبق پیش‌بینی
دلار در بازار آزاد را طی هفته‌های گذشته از ۱۱ هزار تومان تحلیل کردیم و به عدد‌های ۱۱۸۰۰ و ۱۲۸۰۰ و ۱۳۷۰۰ اشاره داشتیم. دلار تا محدوده ۱۴ هزار تومان هم بالا رفت؛ کمی بالاتر از پیش‌بینی ما که می‌تواند دلیلش را هیجانات و معاملات لحظه‌ای دانست و حالا طبق پیش‌بینی از محدوده ذکر شده واکنش نشان داده و تا محدوده ۱۲۸۰۰ کاهشی شده است. به نظر دلار در این محدوده کمی آرام بگیرد و مدت‌زمانی را در کانال ۱۲۵۰۰ تا ۱۳۵۰۰ به نوسان بگذراند. بانک مرکزی بازیگر اصلی بازار است و فعلا دستی برتر در بازی دارد. سیاست بانک مرکزی دقیقا اصولی و برمبنای منطق عمل می‌کند. در زمان افزایش تقاضا اجازه می‌دهد قیمت‌ها تا مقاومت‌های مشخص شده حرکت داشته باشد و بعد با فروش مناسب دلار تقاضا را جواب می‌دهد و در آخر با کاهش تقاضا‌ها قیمت‌ها فروکش می‌کند و باز این بانک مرکزی است که کف دلار را با خرید‌های خود می‌بندد. رشد دلار همراه با تورم می‌تواند سیاست مناسبی برای کلیت اقتصاد کشور باشد که از شوک‌های ناگهانی مثل سال‌های ۹۲ و ۹۷ جلوگیری کند.
رونق در بورس کالا
رونق در بورس کالا ادامه دارد و شرکت‌های فلزی، معدنی و پتروشیمی محصولات خود را بالاتر از نرخ‌های فروش چند ماه گذشته به راحتی به فروش می‌رسانند. رقابت در خریدها شکل گرفته و تفاوت قیمت دلاری فروش‌ها باعث شده خریداران نسبت به قیمت پایه اعلامی ۵ تا ۱۰ درصد بالاتر نیز اقدام به خرید کنند. اختلاف قیمت فروش دلار نیمایی و آزاد باز هم پای دلالان را به بورس کالا باز کرده است. در ۲۰ روز ابتدایی آذر، آمار معاملات رینگ صنعتی بورس کالا ۴۸۴۷ میلیارد تومان بوده (با رشد ۱۰ درصدی نسبت به کل معاملات ماه آبان) است. افزایش نرخ دلار کاملا در ارزش معاملات مشهود است. به هر حال افزایش قیمت دلار نیمایی نیز به آرامی صورت خواهد گرفت و در کانال ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان خود را تثبیت خواهد کرد که باعث افزایش فروش و سودآوری شرکت‌های بورسی عرضه‌کننده در بورس کالا و صادراتی خواهد شد.
کامودیتی‌ها در مسیر صعود
چین و آمریکا بعد از مدت‌ها کشمکش‌های تخریب‌گر در جنگ اقتصادی، حالا به توافق واقعی نزدیک شده‌اند و هر دو کشور صدمات زیادی از این جنگ تجاری متحمل شدند. رویترز گزارش داده که آمریکا با کاهش ۵۰ درصد عوارض وارداتی کالاهای چینی موافقت کرده و افزایش بیشتر تعرفه‌های گمرکی نیز متوقف می‌شود. همه چیز حالا آماده امضای توافق است و همه در انتظار موافقت ترامپ هستند. مس و روی گارد صعودی به خود گرفته‌اند و نفت برنت خود را بالای ۶۴ دلار تثبیت کرده است و آماده حرکت به سمت ۶۷ و ۷۰ دلار می‌شود. مطابق با گزارش اوپک تولید روزانه نفت ایران تا ۲/۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است و حالا ما مقام پنجم را در خاورمیانه داریم. از طرفی طبق آمار میزان مصرف روزانه نفت توسط پالایشگاه‌های داخل حدود ۷/۱ میلیون بشکه در روز است، پس عملا در حالت خوشب‌ینانه ما صادرات روزانه ۴۰۰ هزار بشکه‌ای در روز را داریم (البته اگر همین میزان را ذخیره نکنیم) و این در حالی است که دولت در بودجه سال آینده، صادرات روزانه ۸۰۰ هزار بشکه را در نظر گرفته است.
در هفته پیش‌رو
در هفته پیش‌رو انتظار است که بازار معاملات خود را مثبت آغاز کند. ورود نقدینگی‌های جدید به بازار مشهود است و این پول‌ها کف‌های جدید برای شاخص‌ها و قیمت سهم‌ها خواهند ساخت. شاخص کل مقاومت محدوده ۳۵۰-۳۴۵ هزار را در پیش دارد. اهداف ۳۶۰ و ۴۲۰ هزار را از چند ماه پیش با تحلیل اشاره کرده‌ایم که بارها هم البته نوشته‌ایم که در این مسیر نوسانات منفی و مثبت فراوان خواهیم داشت اما تا زمانی که مسیر صعودی است نگرانی به خود راه ندهید. متاسفانه افراد زیادی از خیلی پایین‌تر صحبت از حباب در این بازار کردند که صحبت‌های آنها را با تحلیل منتفی دانستیم.
بازار در سهم‌های بزرگ و سودساز آرام‌آرام به استقبال گزارش‌های ۹ ماهه که تا پایان دی ماه انتشار می‌یابد، می‌روند. خریدها در شرکت‌های سرمایه‌گذاری که سال مالی آنها نزدیک می‌شود افزایش می‌یابد چون اکثر این شرکت‌ها سود‌های اصلی خود را در گزارشات پایانی سال مالی خود نشان می‌دهند.
گزارش‌های تولید و فروش آذرماه برای بسیاری از شرکت‌ها که فروش مناسبی در بورس کالا داشته‌اند رو به بالا خواهد بود. بازار هر چه منطقی‌تر و آرام‌تر رشد کند به نفع سرمایه‌گذاران خواهد بود، پس نوسانات منفی هم جزء لاینفک این بازار است که باید با روی باز از آنها استقبال کرد. موفقیت در این بازار بستگی به انضباط، مهار هیجان، شکیبایی و رویکرد روانی در برابر سود و ضرر دارد. کلید کامیابی در بازار بورس، نه بیرونی، که درونی است.
* تحلیلگر بازار سرمایه
