بودجه 1400 و «زمین سوخته»؛ چه کسی مقصر است؟
میزان وابستگی به نفت در سال آینده یعنی همه حرفهای جذاب مثل خصوصی سازی و چابکسازی دولت و میدان دادن به کارآفرینان برای اداره اقتصاد، شعاری بیش نبوده است.
به گزارش صبحانه، موضوع پیش بینی درآمدها، میزان هزینه ها و نحوه اداره امور مالی دولت در سال آینده، یکی از بحث های مهم و داغ در میان مسئولان، کارشناسان و رسانه ها بوده و به علت حساسیت ابن موضوع بویژه به خاطر استقرار دولت جدید در نیمه سال 1400، همچنان ادامه دارد. هرچند با تصویب کلیات بودجه در کمیسیون تلفیق، برآورد این خواهد بود که پیشنهاد دولت با اصلاحاتی به تصویب مجلس می رسد اما اینکه اصلاحات نمایندگان تا چه حد مورد تایید قوه مجریه است، همچنان از نقاط ابهام محسوب می شود.
اما موضوع بودجه آنگاه در فضای مجازی داغ شد که برخی کارشناسان و تحلیلگران، طراحی صورت گرفته برای بخش درآمد و هزینه های سال آینده کل کشور را به یک خطر و گرفتاری برای دولت بعدی کشورمان توصیف کردند. اوج این ماجرا، انتقاد حسین دهقان مشاور رهبر انقلاب از این روند بود به گونه ای که وی، از دولت و مجلس خواست به گونه ای رفتار کنند تا این موضوع تبدیل به یک "زمین سوخته" برای کابینه بعدی نشود.
البته باید توجه داشت یک دلیل آشکار بحران معیشتی مردم در سال 99، کسری بودجه 180هزار میلیارد تومانی دولت بود و حالا پیشبینیمیَشود لایحه 1400 باکسری 300هزارمیلیارد تومانی مواجه باشد.طبیعتادولتها وظیفه دارند آسایش و آرامش مردم را فراهم کنند نه اینکه با بیانضباطی مالی، فشارهایمعیشتی را به روی دوش آنان بیاندازند اما با این روند، کارشناسان هشدار می دهند تورم سال بعد ممکن است اقشار ضعیف را به شدت با مشکل مواجه کند.
بررسی ها نشان می دهد 121هزار میلیارد تومان درآمد از محل فروش نفت برای سال آینده پیش بینی شده وبه این عدد 198هزار میلیارد تومان درآمد دیگر از محل فروش اوراق قرضه اضافه شده شده است. در حالی که هنوز وضعیت فروش نفت کشورمان در سال بعد مشخص نیست و به احتمال زیاد، مردم هم به این میزان، اوراق قرضه نمیخرند. با این وصف و حساب کردن روی درآمدهایموهوم، کشور را به همان پرتگاهی میبرد که به آن می توان زمین سوخته اطلاق کرد.
در عین حال، این موضوع که برای سال بعد پیش بینی شده روزانه2.3میلیون بشکه نفت با قیمت حداقل 40 دلار فروخته می شودمنطق اقتصادی ندارد چراکه در 8ماهه گذشته، فقط 16درصد از این درآمدها محقق شده ولی انگار قرار است سال بعد، معجزه ای شود.
همچنین مسئولان دولت فعلی پیش بینی کرده اندسال بعد درآمدهای دولت 10درصد رشد و تملک داراییهای مالی که همان استقراض از صندوق توسعه ملی،فروشارواقیا شرکتهاست، 70درصد رشد یابد. همچنین بر اساس بررسی ها، 41درصد بودجه سال بعد وابسته به نفت است که این رقم رکورد 8سال گذشته را خواهد شکست. این میزان وابستگی به نفت یعنی همه حرفهای جذاب مثل خصوصیسازی و چابکسازی دولت و میدان دادن به کارآفرینان برای اداره اقتصاد، شعاری بیش نبوده است.
بد نیست برای جمع بندی این تحلیل، به این اعداد بودجه دقت شود: بودجه عمرانی 104هزار میلیارد تومان، یارانه نقدی 42هزار میلیارد تومان اما 160هزار میلیارد تومان ارز دولتی و 90هزار تومان یارانه آشکار. یعنی جمع سه مورد آخر که اقتصاددانان به آن انتقاد دارند از کل بودجه عمرانیکشور بیشتر است!