لزوم تدوین طرح ملی برای مقابله با آزارهای خیابانی

یک فعال حوزه زنان با اشاره به اینکه زنان زیادی با پوشش‌های مختلف، مورد آزار‌های خیابانی قرار گرفته‌اند، گفت: در رسانه‌ها و معابر همواره زنان به عفیف بودن تشویق می‌شوند اما هیچگاه برای منع مردان از آزارهای خیابانی پیامی وجود نداشته است.

جلوه جواهری فعال حقوق زنان در مورد مزاحمت‌های خیابانی، انواع و دلایل آن، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا گفت: به طور کلی مزاحمت‌های خیابانی به اقداماتی گفته می‌شود که امنیت و آرامش مورد انتظار افراد در مکان‌های عمومی را از بین ببرد.

وی افزود: بخشی از مزاحمت‌های خیابانی به صورت خشونت‌های کلامی است که می‌تواند شامل کلمات تحقیر آمیز، خواسته‌های جنسی و یا حتی مزاحمت‌های تلفنی باشد.

جواهری ادامه داد: البته تنها زنان هدف آزار‌های خیابانی نیستند بلکه این آزار‌ها می‌تواند از سوی زنان به مردان ویا مردان به مردان نیز اعمال شود. به ویژه در مورد مردانی که با کلیشه‌های رایج مردانگی فاصله دارند؛ برای نمونه ظریف ترند و یا از‌ نژاد دیگری هستند.

لزوم تدوین طرحی ملی برای مقابله با آزارهای خیابانی

این کار‌شناس ارشد مطالعات زنان در مورد آمار‌ها و تحقیقات صورت گرفته در رابطه با آزار‌های خیابانی گفت: گاهی نظرسنجی‌هایی از سوی نیروی انتظامی در این رابطه انجام می‌شود؛ همچنین در دوره دوم ریاست جمهوری محمد خاتمی نیز یک نیاز سنجی اقتصادی؛ اجتماعی و فرهنگی صورت گرفت که در آن مسئله کمبود امنیت برای زنان به چشم می‌آمد.

وی ادامه داد: همچنین در نتایج به دست آمده از نظرسنجی‌های شهرداری نیز «متلک» بیشترین میزان را در میان آزارهای خیابانی داشته است. اما متاسفانه تاکنون طرح ملی در مورد خشونت و آزار خیابانی وجود نداشته است.

دلایل وجود آزارهای خیابانی

جواهری در مورد دلایل وجود این پدیده درجامعه گفت: وجود این باور که زنان جنس دوم هستند سبب می‌شود که برخی مردان به خود اجازه این گونه رفتار‌ها را بدهند. همچنین فرزندان ما آموزش‌های متناسب با حقوقی انسانی خود را نمی‌بینند.

این فعال حقوق زنان افزود: همواره در رسانه‌ها و در دیوار‌های شهر پیامهایی وجود دارد که زنان را به عفیف بودن تشویق می‌کنند در حالی که حتی یک پیام وجود ندارد که مردان را از ایجاد مزاحمت خای خیابانی منع کند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر پسران در دبیرستان با تشویق گروه همسالان به این کار روی می‌آورند و آن را به عنوان جسارت داشتن واز نشانه‌های بزرگ شدن به حساب می‌آورند، در حالی که برای آگاهی نوجوانان در این زمینه آموزش‌های مناسبی در مدرسه و رسانه‌ها وجود ندارد.

جواهری ادامه داد: همواره در جامعه ما تفکری وجود داشته است تقصیر این اتفاق را به گردن زنی که مورد آزار واقع شده است می‌اندازد و رفتار و پوشش وی رادلیل این اتفاق می‌داند؛ در حالی که تجربه‌های زنانه حاکی از این است که بسیاری از زنان با پوشش‌ها و رفتار‌های مختلف این گونه آزار را تجربه کردند. امنیت در مکانهای عمومی حق هر شهروند، با هر ویژگی و شکلی است.

قانون مقابله با آزارهای خیابانی کاربرد ندارد

جواهری در ادامه افزود: در ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی ما قانونی در مورد آزار‌های خیابانی وجود دارد که به صراحت می‌گوید «هرکس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یامزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت به آنان توهین نماید به حبس از دو تا شش ماه وتا(۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد».

این فعال حقوق زنان گفت: باوجود اینکه در این قانون تمامی انواع آزارهای خیابانی به حساب آمده است اما تا هنگامی که اقدامات فرهنگی برای حل این مسئله به وجود نیاید این قانون کاربرد ندارد و حتی می‌تواند خطرناک هم باشد. زیرا مردی که حق خودش می‌داند که به زنان متلک بگوید هنگامی که به این دلیل توسط قانون تحقیر شود در آینده رفتار بسیار بدتری با زنان خواهد داشت. بنابراین بهتر است روی کار فرهنگ تمرکز کنیم.

این فعال حقوق زنان گفت: برای نمونه در منطقه ۱۵ تهران در یک محله به دختران آموزش دادند که چگونه می‌توانند در برابر این آزار‌ها بایستند و پس از آن نیز نتایج آن را به صورت گزارش درآورند.

جواهری اظهار کرد: همچنین به پسران نیز در پا توق‌هایی مانند بسیج؛ ورزشگاه‌ها؛ مدارس؛ و مساجد می‌توانند توسط دیگر مردان در این زمینه آموزش بدهندچرا که در اغلب موارد مردان ما نمی‌دانند که این گونه رفتار‌ها تا چه حد موجب تحقیر زنان و ورود به حریم جنسی آن‌ها می‌شود.

وی افزود: گنجاندن مباحثی در این مورد در برنامه‌های درسی در مهد کودک‌ها و مدارس ابتدایی می‌تواند در طولانی مدت بسیار تاثیر گذار باشد.

جواهری گفت: همچنین شهرداری به دلیل ارتباط مستقیمی که با مردم دارد، می‌تواند از طریق مراکز خودگردان مانند سرای محله طرح‌های مقابله با آزار خیابانی را به صورت بومی اجرا کنند.

زنان برای شکایت کردن احساس امنیت نمی‌کنند

این فعال حقوق زنان گفت: در مورد شکایت از آزارهای خیابانی، نیاز است که ماموران دستگاه‌های نظامی و قضایی آموزش‌های لازم را ببینند زیرا گاهی دیده شده که ماموران این نهاد‌ها با زنی که به دلیل مورد مزاحمت قرار گرفتن شکایت کرده برخورد خوبی نداشته است و به همین دلیل زنان برای شکایت کردن احساس امنیت نمی‌کنند.

وی افزود: هر چند که آزارهای خیابانی آن قدر زیاد است که زنان نمی‌توانند برای تمامی موارد به داد‌گاه مراجعه کنند اما شرایطی باید موجود باشد که برای شرایط حاد و تهدید آمیز زنان به راحتی بتوانند از طریق قانون اقدام کنند.