زنان و انتخابات –تدبیر یا تبعیض

گروه مطالعات انجمن جامعه‌شناسی ایران نشستی را با عنوان زنان و انتخابات –تدبیر یا تبعیض در این انجمن برگزار کرد و به بررسی حضور زنان در انتخابات و مطالبات آن‌ها از رئیس جمهور پرداخت.

به گزارش خبرنگار ایلنا این مراسم روز گذشته در انجمن جامعه‌شناسی ایران با حضور الهه کولایی، آذر تشکر و ناهید توسلی به سخنران تشکیل شد.

شهلا اعزازی مدیر گروه مطالعات زنان انجمن جامعه‌شناسی درابتدای این مراسم گفت: از انتخابات خرداد ۹۲ عکس‌ها و تصاویر فراوانی برای نشان حضور زنان وجود دارد اما آیا در واقعیت زنان مشارکت زیادی داشتند؟ آقای روحانی نسبت به دیگر کاندیدا‌ها راجع به زنان بسیار صحبت کردند اما اگر به زنان در موقعیت‌های تصمیم گیری توجه کنیم نمی‌توان تعداد قابل توجهی را دید.

وی به تعداد زنان از مجلس اول تا نهم اشاره کرد که این تعداد هیچگاه از ۱۴ نفر در مجلس پنجم بیشتر نشده است و ادامه داد: یکی از مطالبات زنان از رئیس جمهور جدید ۵ وزیر زن بود که این خواسته عملی نشد و اکنون با تشکیل این جلسه می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا واقعا زنان در انتخابات شرکت داشتند یا به خاطر شرایط موجود در کشور بوده است؟ آیا اولویت مطالبات زنان تعیین وزیر با جنسیت زن است؟

در ادامه مراسم کولایی که از دعوت شدگان به این نشست بود گفت: آنچه زنان ایرانی در ایران تجربه کردند تفاوتی با فضای سیاسی جهان ندارد امروز حوزه سیاست جهان تحت سیطره مردان است که اگر کشورهای اسکاندیناوی از این قاعده مستثنی نبود گزارش‌های بین المللی و نهادهای مخصوص زنان نشان می‌دهد که مجالس سیاسی نهادهای مردم سالارانه هستند و با این ضابطه مواجه‌اند که نقش زنان در مجالس سیاسی پایین است.

وی ادامه داد: در خاورمیانه همواره زنان به حوزه خصوصی تعلق داشتند و منطقه‌ای که دفاع از حقوق زنان بعنوان چالش‌های بنیانی همواره فراروی آن‌ها بوده است و طبیعتا در عرصه سیاست این پرسش‌ها جدی‌تر می‌شود.

این استاد دانشگاه در توضیح اینکه سیاست به چه معناست گفت: اگر سیاست را به معنای منبع قدرت بدانیم سهم زنان بخصوص در خاورمیانه از این قدرت بسیار کم است و همواره شکل توده‌ای به خود گرفته است. اگر از انقلاب اسلامی تا کنون بررسی کنیم نقش زنان همواره جهت دهنده و عینیت بخش بوده است اما هیچگونه اطلاعات دقیقی از میزان مشارکت سیاسی زنان در سطح توده‌ای در دست نیست و ما فقط می‌توانیم برای گفته‌های خود به صف رأی و ستادهای انتخاباتی توجه کنیم. این درحالی است که زنان به بخشی از جامعه تعلق دارند که همواره مطالبه تغییر داشتند.

کولایی اظهار داشت: زمانی که بحثتصمیم گیری مطرح می‌شود زنان غایبان بزرگ این عرصه هستند و زمانی که بحثقدرت تصمیم گیری و تصمیم سازی بیان شود این خلأ را مشاهده می‌کنیم و در دوره‌هایی تمام تلاش به این سمت بوده که حضور زنان در این دو عرصه کمرنگ شود و به سمت نقش خانگی خود برگردد.

وی به انتخابات سال ۹۲ اشاره کرد و گفت: در این دوره مانند همه ادوار گذشته شاهد حضور زنان در عرصه انتخابات بودیم و در ۸ سال گذشته جامعه زنان بسیاری زخم‌ها بر تنه خود دید که به اسم حمایت خانواده ضربه‌های فراوانی به نهاد خانواده خورد و به اسم تفکیک جنسیتی بسیاری از زنان از حق تحصیل که حق جهانی و مشخص شده در قانون اساسی ما است محروم شدند و زن ایرانی به جرم زن بودن فرصت‌های مناسب و بایسته را از دست داده است.

سخنران دوم این نشست ناهید توسلی پژوهشگر اجتماعی بود که در سخنان خود سیاست را یک پدیده مرد - پدرسالارانه دانست و ادامه داد: زمانی که در کشور ما هنوز زن برای خروج از کشور باید از همسر خود اجازه بگیرد و اگر در پست وزارت هم باشد به چنین اجازه‌ای نیازمند است تصدی پست وزارت توسط زنان چه معنایی می‌تواند داشت.

وی ادامه داد: ما برای زنان یک حضور برابرانه و عادلانه می‌خواهیم زنان به دنبال حقوق برابر نیستند بلکه به دنبال یافتن یک رابطه عادلانه از لحاظ حقوق شهروندی و مدنی هستند و ما از لحاظ شهروندی در عرصه بین الملل تفاوتی در این دو نمی‌بینیم و اولین ضرورت در حوزه زنان احقاق حقوق انسانی زنان است.

توسلی رسیدن به حقوق انسانی برابر را از دو منظر تبیین حقوقی و حوزه کارکردی دانست و گفت: ما باید سعی کنیم امکان حضور در عرصه عمومی بهره‌مندی و توانمندی زنان در حوزه تحصیل اشتغال و امنیت جنسی را فراهم کنیم تا زنان بتوانند به این باور برسند که از مردان چیزی کم ندارند و عدالت بین این دو وجود دارد.

در ادامه نشست آذر تشکر جامعه‌شناس و پژوهشگر عرصه اجتماعی گفت: در بعضی مناطق ۳۰ درصد سهمیه خاص برای شوراهای محله‌ای برای زنان در نظر گرفته می‌شود اما فشار‌ها و تصمیمات از جانب مردان است و می‌توان گفت زنان فقط حضور دارند.

تشکر ادامه داد: حوزه سیاست و قدرت وسیع تراز حوزه قدرت دولتی است و شامل دولتیان و کسانی که خارج از نظام سیاسی رفتار می‌کنند می‌شود و شکل گرفتن ارزش‌ها ودیدگاه‌ها و همچنین تعریف خوب و بد در این جوامع ارتباط مستقیمی با نهادهای قدرت پیدا می‌کنیم.

اینجامعه‌شناس نقش نهاد دولت را در شکل دادن و بازتوزیع نگرش‌ها بسیار تعیین کننده خواند و ادامه داد: ایجاد یک فضا و شرایط مناسب برای تغییر نگرش زنان و نگاه مردان نسبت به آن‌ها عملکردهای مهم دولت است.

وی گفت: باید توانمندی زن و انسان بودن را اثبات کرد همانگونه که برابری انسانی زنان و مردان در مذهب ما گفته شده اما واقعیت تاریخ و فرهنگ جامعه ما از آن جداست و وزارت زنان یک بعد تغییرنگرش نسبت به زنان است و صرف مرد یا زن بودن ایجاد و یا سلب صلاحیت نمی‌کند.

تشکر توضیح داد: در جامعه‌ای اگر منتظر توسعه باشیم این حق جامعه است که از همه نیروهای خود استفاده کند و در یک جامعه اگر توسعه‌ای اتفاق بیافتد نمی‌توان نیمی از جمعیت را کنار گذاشت.