وعده کارفرما برای اصلاح نظام مزدی کارگران «پارس خودرو»

سه روز اعتراض کارگری در کارخانه «پارس خودرو» در واکنش به «دریافت دستمزد ناکافی» سرانجام در تاریخ دهم دی ماه خاتمه یافت. کارگران در اولین پیام صنفی به کارفرما، در روزهای یکشنبه تا سه شنبه(هفتم تا نهم دی ماه) هنگام نهار در سالن غذاخوری کارخانه حاضر نشدند.

به گزارش ایلنا، کارگران که تفاوت دریافتی خود و کارگران هم عرض شان در خودروسازی سایپا را شاهد تبعیض و دستمزد ناکافی می دانند، می‌گویند دلیل اقدام اعتراضی شان بی‌تفاوتی کارفرما نسبت به درخواست‌ بازبینی دستمزد‌ها بوده است. طبق گفته معترضان سه سال پیش در نتیجه اجرای سیاست‌های تعدیلی، مزایای پاداش بهره‌وری کارگران پارس خودرو از حدود ۲۰۰ هزار تومان در ماه به حدود ۶۰ تا ۸۰ هزار تومان کاهش یافته است.

کارگران سالن‌های «۳۵ دستگاه»، «P. K»، «ماکسیما»، «رنگ»، «L۹۰» و «G. T. X» که در این اعتراض صنفی شرکت داشتند به ایلنا گفته اند در روزهایی که غذای کارخانه را به نشانه اعتراض تحریم کرده بودند برخی از مسئولان پارس خودرو با حضور در خطوط تولید از کارگران دعوت می کردند تا برای صرف غذا در سالن غذا خوری حاضر شوند و بعضا آن‌ها را تا رستوران کارخانه همراهی می‌کردند اما در ‌‌نهایت کارگران پس از حضور در سالن غذا خوری و تحویل گرفتن سینی‌های غذا آن را روری میز می‌گذاشتند و با ذکر صلوات به آرامی از سالن خارج می‌شدند.

کارگران کارخانه پارس خودرو مدعی‌اند که باوجود اشتغال نزدیک به هفت هزار نفر در این واحد صنعتی، کارفرما حاضر به بازبینی طرح طبقه بندی مشاغل نیست و در نتیجه دستمزد پایه اغلب کارگران باسابقه و تازه استخدام شده بصورت برابر و برمبنای حدقل مزد محاسبه و پرداخت می‌شود.

معترضان در عین حال با اشاره به اینکه هم اکنون در این واحد صنعتی تنها یک نماینده کارگری مسئولیت پیگیری مطالبات صنفی آن‌ها را برعهده دارد، می گویند: از نظر منطقی یک نفر قادر به پیگیری خواسته‌های هفت هزار نفر نیست بنابراین ما خواهان تشکیل نهاد صنفی قوی‌تری همچون شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی کارگری هستیم.

معاون توسعه منابع انسانی و پشتیبانی کارخانه پارس خودرو پس از خاتمه اعتراض کارگران، در گفتگو با ایلنا به این اعتراض صنفی واکنش نشان داد. این مقام مسئول در مصاحبه ی پیش رو اگر چه گزارش تفاوت ۴۵ درصدی حقوق و مزایای کارگران این واحد تولیدی و کارخانه سایپا را تایید نکرد اما اذعان کرد تفاوت حقوقی کارگران این دو کارخانه از ۵ درصد آغاز می‌شود و این تفاوت حقوقی در سطوح بالا‌تر شغلی بیشتر می‌شود. او همچنین به ایلنا گفت که مدیریت این کارخانه برنامه‌ای برای برخورد با کارگران معترض ندارد. مدیر منابع انسانی پارس خودرو همچنین بحثو بررسی درباره تشکیل شورای اسلامی کار در این کارخانه خودرو سازی را به آینده موکول کرد. به گفته این مقام کارفرمایی کارخانه پارس خودرو برنامه های برای افزایش حقوق کارگران دارد؛ هر چند به گفته او این برنامه‌ها پیش از اعتراض کارگران در دستور کار قرار داشته است.

متوجه دغدغه کارگران هستیم

معاون توسعه منابع انسانی و پشتیبانی کارخانه پارس خودرو در این گفتگو مدعی مخالفت کارگران با اطلاق عنوان «اعتصاب غذا» به اعتراض صنفی‌شان شد و گفت: کارگران برای سیستم مدیریتی کارخانه پیام داشتند و از طریق این اعتراض صنفی قصد داشتند پیام خود را به گوش ما برسانند.

او افزود: کارگران می‌گویند حقوق‌شان با کارگران شرکت هولدینگ سایپا متفاوت است اما سایپا و ما(پارس خودرو) دو شرکت جدا از هم هستیم و این مقایسه، مقایسه درستی نیست. البته از جهاتی حق با کارگران است اما مدیریت ارشد این تفاوت حقوقی را نادیده نگرفته است چرا که وضعیت از قدیم اینگونه بوده است.

مدیر منابع انسانی پارس خودرو همچنین در واکنش به خواسته کارگران در اعتراضات صنفی هفته گذشته مبنی بر تشکیل مجدد شورای اسلامی کار در این کارخانه، گفت: کارگران پارس خودرو نماینده قانونی دارند و این نماینده قانونی با رای حود آن‌ها انتخاب شده است. این نماینده کارگری و عضو علی البدل او حضور فعالی در بحث‌های کارگری کارخانه دارند و خیلی از مباحثو مشکلات کاری را به ما منتقل می‌کنند.

او با بیان اینکه در اعتراضات هفته گذشته، خواسته‌ای مبنی بر تشکیل شورای اسلامی کار نشنیده است، ادامه داد: شرکت به تکلیف قانونی‌اش مبنی بر فراهم سازی زمینه انتخاب نماینده کارگری عمل کرده است، یعنی با نظر وزارت کار، انتخابات برگزار کرده است تا کارگران نماینده خود را انتخاب کنند.

این مقام مسئول در پاسخ به خبرنگار ایلنا که پرسید «آیا انتخاب یک نفر به عنوان نماینده صنفی ۷ هزار کارگر از نظر عقلی قابل دفاع است»، گفت: این موضوع و ایراد قابل بررسی است و ما تشکیل شورای اسلامی کار را در آینده به بحثمی‌گذاریم.

او در ادامه از ادعای کارگران مبنی بر «انحلال شورای اسلامی کار کارخانه پارس خودرو در سال ۸۸ در پی کارشکنی کارفرما و به تعویق افتادن چندین باره مجمع عمومی این نهاد صنفی» ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: من دو سال است به کارخانه پارس خودرو آمده‌ام و از اتفاقات گذشته آگاه نیستم، اما این را می‌دانم که سیستم مدیریتی حاکم بر پارس خودرو در دو سال گذشته پیگیر مطالبات کارگران بوده است. ما یک تکلیف قانونی داریم که این تکلیف را انجام داده‌ایم(انتخاب نماینده به جای تشکیل شورای کار) و می‌توان درباره بیشتر از آن بحثکرد.

او افزود: با توجه به پرداختی و وضعیت کارخانه، شرایط کارگران پارس خودرو از حد استاندارد بالا‌تر است اگر چه وقتی حقوق آن‌ها را با تورم و شرایط اقتصادی می‌سنجیم می‌بینیم که این میزان در آمد، شایسته نیست.

مدیر منابع انسانی پارس خودرو گفت: در سال‌های گذشته در بحثمنابع انسانی پارس خودرو، چیزی برای پرسنل کم نگذاشتیم، آنهم در شرایطی که تولید ما بعد از وضع تحریم‌ها به یک چهارم کاهش پیدا کرد چرا که پارتنر(همکار) خارجی قطعات محصولات تولیدی این کارخانه مانند تیانا، ماکسیما، مگان، ال ۹۰ و… را تامین می‌کرد.

او افزود: در حالی که نیروی انسانی کارخانه برای تولید ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار محصول در سال جذب شده بودند، تولید ما بعد از وضع تحریم‌ها به یکباره تا ۱۵۰ هزار محصول در سال کاهش پیدا کرد. منطق در این موقعیت می‌گوید مدیران جلسه بگذارند، پیگیری کنند و از ۷۴۰۰ کارگر، ۱۵۰۰ تا ۲ هزار کارگر را اخراج کنند اما ما یک کارگر را هم به صورت اجباری و الزامی اخراج نکردیم.

مدیر منابع انسانی پارس خودرو تصریح کرد: ما در سال‌های گذشته ۲ طرح بازخرید اختیاری گذاشتیم که تعداد کارگران بر اثر این طرح‌ها از ۷ هزار نفر به ۶۷۰۰ نفر رسید. این طرح‌ها حاوی شرایط خوبی بودند. گفته بودیم اگر کارگری در بیرون از کارخانه کار دارد مثلا مغازه یا تعمیرگاه دارد، ماندنش کمکی به مجموعه نمی‌کند. در واقع برای این دسته از کارگران طرح بازخرید را گذاشته بودیم تا به صورت اختیاری بروند.

این مقام مسئول در ادامه بیان کرد:در شرکتی که ۹۰ درصد پرسنل قراردادی هستند، وارد فضای تعدیل شدن خیلی راحت بود. ما می‌توانستیم هر ماه هدف گذاری کنیم، تعدادی از کارگران را تعدیل کنیم و کارخانه را سبک کنیم اما بخاطر مسائل انسانی و اخلاقی این کار را نکردیم. حتی پرسنل در مقطعی از سال گذشته، یک روز در میان به کارخانه می‌آمدند اما حقوقشان را کامل می‌گرفتند و حق شیفت را هم دریافت می‌کردند.

او در ادامه با دفاع از طرح طبقه بندی مشاغل اجرا شده در کارخانه پارس خودرو مدعی شد: طبقه بندی مشاغل در کارخانه پارس خودرو یکی از سالم‌ترین طرح‌های طبقه بندی مشاغل است زیرا کارگران در دو سال گذشته کمترین اعتراضی به این طرح نداشته‌اند.

او در عین حال با اشاره به نگرانی کارگران از توقف تبدیل قرارداد نزدیک به ۵۰۰ کارگر پیمانی پارس خودرو، گفت: در گذشته آیین نامه‌ای بود که می‌گفت هر ماه ۱۰ کارگر پیمانی تبدیل قرارداد شوند، اما حدود یک سال و نیم پیش بدلیل شرایط نامناسب تولید، بخشنامه‌ای مبنی بر توقف تبدیل قرارداد کارگران پیمانی صادر شد.

او ادامه داد: در پی این بخشنامه، تبدیل قرارداد کارگران برای ۳ یا ۴ ماه متوقف شد اما مجوز قرارداد مستقیم کردن کارگران را دوباره گرفتیم و تا پیش از این ماه، هر ماه ۵ کارگر را تبدیل قرارداد می‌کردیم.

او بیان کرد: با بهبود شرایط تولید در سال جاری، زمینه تبدیل قرارداد ۲۵ کارگر در هر ماه را فراهم کرده‌ایم که از این ماه اجرا می‌شود و تبدیل قرارداد این ۲۵ کارگر هم اکنون در کمیته جذب مطرح است.

تفاوت‌های کارگران سایپا و پارس خودرو

مدیرمنابع انسانی کارخانه پارس خودرو همچنین درباره این انتقاد کارگران که «چرا درآمد آن‌ها تا حدود ۴۰ درصد به نسبت سایر همکارانشان در کارخانه سایپا کمتر است»، گفت: در واقع بین دریافتی کارکنان پارس خودرو با کارکنان ساپیا تفاوت وجود دارد اما هرگز دامنه این اختلاف مزدی به ۴۰ درصد نمی‌رسد.

او در تشریح دامنه اختلاف مزدی کارکنان ساپیا و پارس خودرو توضیح داد: در مورد دستمزد کارگران ممکن است این اختلاف در ‌‌نهایت به ۵ درصد برسد که البته در مورد دستمزد نیروهای کار‌شناسی و مدیریتی این شکاف مزدی بیشتر می‌شود اما هرگز دامنه این شکاف به ۴۰ درصد نمی‌رسد.

وی در ادامه افزود: با این همه مدیریت پارس خودرو متوجه شکاف به وجود آمده است و به همین منظور از حدود هفت ماه پیش برای پرکردن این شکاف برنامه ریزی کرده است.

این مقام مدیریتی در کارخانه پارس خودرو با بیان اینکه بخشی از شکاف مزدی به وجود آمده ناشی از تحریم‌های اقتصادی است که از حدود ۳ سال پیش به وجود آمده است، افزود: رکود ناشی از این تحریم باعثشد تا میزان تولید روزانه در پارس خودرو تا حدود یک سوم کاهش یابد؛ با وجود راه‌اندازی خطوط تولید خودروهای مگان و قشقایی، عدم همکاری شرکت‌های رنو فرانسه و نیسان ژاپن باعثتوقف تولید این خودرو‌ها شد.

وی افزود: بطور مشخص در چنین شرایطی اجرای هرگونه سیاست تعدیل ساختاری در حوزه نیروی انسانی اقدامی منطقی تلقی می‌شود اما در عمل مدیریت پارس خودرو چنین رویکردی را اتخاذ نکرد.

به گفته مدیر منابع انسانی پارس خوردو، اگر چه به دلیل تبعات رکود اقتصادی مزایای اضافه کاری و پاداش بهره وری کارگران کاهش یافته است اما در پرداختی‌هایی که مطابق عرف جاری به کارگران تعلق می‌گرفته هیچ تغییری ایجاد نشده است.

وی افزود: بطور مثال سال گذشته مبلغ ۱۸ میلیارد تومان بابت توزیع کمک‌های نقدی و غیر نقدی در میان کارگران این واحد صنعتی هزینه شد؛ با وجود آنکه در نتیجه اجرای سیاست‌ بازخریدی داوطلبانه حدود ۵۰۰ کارگر پارس خوردو تعدیل شده بودند اما باز هم اعتبارات مربوط به این کارگران در میان باقیمانده کارگران تقسیم شد؛ چنانچه شب عید علاوه بر پرداختی‌های قانونی به هر کارگر پارس خودرو یک سبد ۷۰۰ هزار تومانی کمک نقدی، گوشت، مرغ، آجیل و… تعلق گرفت.

مدیرمنابع انسانی کارخانه پارس خودرو همچنین در پاسخ به این نقد کارگرانی که معتقند «وقتی تولید تقریبی روزانه خودروی پراید در این واحد صنعتی از ۶۰ دستگاه به ۶۰۰ دستگاه رسیده است چرا باید در محاسبه مزایای مزدی آن‌ها تعدیلی صورت بگیرد»، گفت: واقعیت این است که تولید خودروی پراید در کارخانه پارس خوردو بصورت اجرتی است؛ در اصل پراید متعلق به کارخانه ساپیاست در گذشته این کارخانه تولید سفارشات مازاد ظرفیت خود را به پارس خودرو واگذار می‌کرد و بابت تولید هر دستگاه پراید مبلغی را به پارس خودور می‌پرداخت.

وی بابیان اینکه این مبلغ در سالهای اخیر از یک میلیون و سیصد هزار تومان به حدود یک میلیون و هفتصد هزار تومان افزایش یافته است، ادامه داد: بخشی از این مبلغ هزینه مواد اولیه‌ای می‌شود که توسط پارس خودرو خریداری شده است، در واقع از بابت تولید پراید پول زیادی نصیب پارس خودرو نمی‌شود.

وی افزود: به جرئت می‌توان گفت در چند سال اخیر که بحران اقتصادی پیش آمده و طبعا بر فعالیت کارخانه سایپا نیز تاثیر گذاشته است؛ تولید پراید در کارخانه پارس خودرو موجب نارضایتی کارگران سایپا شده است.

وی با بیان اینکه در این سال‌ها مدیریت پارس خودور برای استفاده از ظریفیت‌های خالی کارخانه توانسته است تا نظر کارخانه سایپا را برای افزایش تعداد سفارش‌های اجرتی جلب کند؛ گفت: می‌توان تصور کرد که کارگران سایپا از این وضع چندان خرسند نیستند، رکود اقتصادی فعالیت کارخانه ساپیا را تاحدود کاهش داده است و این کاهش به معنی تعدیل مزایای اضافه کاری و پاداش تولید کارگران است بنابراین کارگران سایپا می‌توانند مدعی باشند که اگر مسئولیت تولید خودروهای پرایدی که هم اکنون بصورت اجرتی در پارس خودرو صورت می‌گیرد به کارخانه ساپیا منتقل شود درآمد کاسته شده آن‌ها تاحدودی جبران می‌شود.

این مقام کارفرمایی در کارخانه پارس خودرو همچنین افزود: رکود اقتصادی باعثشد تا فعالیت شیفت شب در کارخانه پارس خودرو متوقف شود و تولید سرانه ۳۰۰ هزار دستگاه به حدود ۱۲۰ هزار دستگاه کاهش یابد، چنانچه سال گذشته به دلیل متوقف شدن برخی خطوط تولید، فعالیت کارگران پارس خودرو به دو گروه کاری و متفاوت در روزهای زوج و فرد تقسیم می‌شد.

وی افزود: در این شرایط به غیر از خط L۹۰ که میزان تولید آن به حدود ۳۰ دستگاه در روز رسیده بود خط تولید پراید نیز فعال بود، بنابراین مدیریت کارخانه از طریق رایزنی توانست برای استفاده از حداکثر ظرفیت نیروی انسانی از کارخانه سایپا سفارش تولید روازنه حدود ۵۰۰ دستگاه خودروی پراید را بگیرد.

این مقام کارفرمایی در کارخانه پارس خودرو با بیان اینکه ممکن بود تا پیش از رکود اقتصادی پیش آمده شمار تولید خودروهای پراید ساخت پارس خودرو تا حدود ۶۰۰ دستگاه در روز هم برسد گفت: بدون شک اگر کارخانه پارس خوردو نیز مانند کارخانه‌های سایپا و ایران خوردو قادر به تولید مستمر یک خودروی مشخص مانند پراید یا پژو بود در بحران اقتصادی پیش آمده کار آسان‌تری می‌داشت.

این مقام مدیریتی یادآور شد: در نتیجه رکود اقتصادی سال ۹۲، مجموع خودروهای تولید شده در این واحد صنعتی به حدود ۸۰ هزار دستگاه کاهش یافته بود، شرایطی که در آن اجرای سیاست‌های تعدیلی در حوزه نیروی انسانی آنهم در مجموعه‌ای مانند پارس خودرو که بیشتر کارگران آن قراردادی هستند توجیه پذیر بود؛ اما با اجرای استراتژی احیا مدیریت شرکت نه تنها چنین تعدیلی صورت نگرفت بلکه می‌توان گفت در صورت تحقق اهداف تعیین شده می‌توانیم به زودی شاهد بازگشت رونق به کارخانه نیز باشیم.

وی در تشریح استراتژی احیایی که توسط مدیریت پارس خودرو اجرا شده است، افزود: از جمله این استراتژی افزایش روزانه تعداد خودروهای L۹۰ در پارس خودرو است، هم اکنون تعداد این خودرو‌ها از ۳۰ دستگاه به ۷۰ دستگاه در روز افزایش یافته و پیش بینی می‌شود که به زودی شمار آن به یکصد دستگاه در روز برسد همچنین با راه‌اندازی خطوط تولید «برلیانس» که امیدواریم روند تولید آن در پارس خودرو مستمر باشد وضعیت کنونی به مراتب بهتر خواهد شد.

وعده اصلاح نظام مزدی کارگران

وی افزود: واقعیت این است که ما نگرانی کارگران را درک می‌کنیم اما باید پذیرفت که اگر مجموعه کارگران و مدیریت پارس خودرو در اجرای تحقق اهداف تعیین شده همکاری نکنند امکان عبور از وضعیت بحرانی پیش آمده به مراتب دشورا‌تر خواهد شد.

او با یادآوری دیدارهای حضوری که بصورت هفتگی با کارگران پارس خودرو دارد؛ گفت: هم من و هم سایر مدیران کارخانه از مشکلات مالی کارگران باخبریم و این مسئله در اولویت برنامه‌های مدیریت قرار دارد، چنانچه طبق برنامه‌ای که تهیه آن از هفت ماه پیش در دستور کار مدیرعامل و اعضای هیات مدیره بود؛ قرار است که دستمزد کارگران پارس خودرو بر مبنای نظام پرداخت کارخانه سایپا افزایش یابد.

وی گفت: در همین رابطه به غیر از کمک‌های نقدی و غیر نقدی، کمک هزینه مسکن کارگران پارس خودور مطابق پرداختی‌های ساپیا ترمیم شده است و بطور قطع اگر کارگران پیش از اجرایی شدن این اقدامات در جریان برنامه ترمیم دستمزدهای خود قرار می‌گرفتند اتفاق هفته گذشته پیش نمی‌آمد.

مدیر منابع انسانی سایپا با اشاره به اتفاقات هفته گذشته گفت: آن موقع شخصا در سالن‌های مختلف به کارگران گفتم که بازبینی دستمزد‌ها در اولویت برنامه‌های مدیریت است و چنانچه از محل اجرای برنامه‌های جدیدی منفعتی نصیب کارخانه شود بطور قطع برای همین منظور هزینه خواهد شد اما واقعیت این است که باید از مدیریت حمایت کرد و فرصت داد که زمینه تحقق این مطالبات را فراهم کند.

وی همچنین در مورد انتقاد دیگر کارگران پارس خودرو مبنی بر اینکه «چرا سهیمه شیر روزانه آن‌ها قطع شده است» گفت: برخلاف تصورات رایج قطع شدن توزیع شیر روزانه کارگران به دلیل مسائل مالی نبوده است، دلیل این اتفاق به مشکلات شرکت توزیع کننده شیر در تهیه بسته بندی شیرهای مورد استفاده باز می‌گردد، بطور مشخص مدتی بود که شیرهای تهیه شده در بسته بندی‌های دیگری مانند شیر کاکائو توزیع می‌شد. همین مسئله باعثتوقف توزیع شیر در میان کارگران شد که خوشبختانه این مسئله مرتفع و توزیع شیر از چندی پیش دوباره آغاز شده است.

او همچنین در پاسخ نگرانی کارگران پارس خودرو مبنی بر اینکه «با وجود وعده‌های مدیریت برای ترمیم دستمزد‌ها چه تضمینی وجود دارد که تعدادی از آن‌ها به ظن مشارکت در اعتراض صنفی هفته گذشته پس از اتمام قرارداد کار تعدیل نشوند»، گفت: بحثاخراج در کار نیست؛ در سخت‌ترین روز‌ها در پارس خودرو هیچ کارگری تعدیل نشد بنابراین اکنون که در آستانه اوج گیری دوباره هستیم دلیلی ندارد که کارگری اخراج شود.

وی افزود: از نظر مدیریت اتفاق هفته گذشته یک اتفاق منفی نیست؛ کارکنان پارس خودرو براساس رویکردی که دارند حق اظهار نظر و انتقاد دارند؛ چنانچه این اتفاق در ملاقات‌های حضوری مدیریت با پرسنل همیشه اتفاق می‌افتد.

وی گفت: بطور یقین قرار نیست در رابطه با اتفاقات هفته گذشته کارگری تعدیل شود، اظهار نظر و انتقاد آزادانه در ‌‌نهایت به بهبود سیستم مدیریتی کمک می‌کند و بنابراین اعتراض صنفی عملی منفی تلقی نمی‌شود.