مدیران صداوسیما بیشتر نگران میز خودشانند تا رضایت مردم

مهرداد فرید(کارگردان سینما و عضو شورای مرکزی مجمع فیلمسازان) معتقد است که برای صدا و سیما مخاطب عام و نظر عموم مردم هیچ اهمیتی ندارد بلکه فقط نظر گروهی خاص و رضایت آنها مهم است.

فرید در گفتگو با خبرنگار ایلنا؛ پیرامون رابطه سینما و تلویزیون در ایران گفت: به این مساله از دو منظر می‌توان توجه کرد زاویه اول این است که ما تلویزیون را رسانه‌ای ملی بدانیم و زاویه دوم این است که تصور کنیم صدا و سیما؛ رسانه و سازمانی انتفاعی است که به دنبال جذب مخاطب و درآمد بیشتر است.

وی ادامه داد: از هر دو زاویه تلویزیون با سینما رابطه و رفتار خوبی نداشته است. اگر بپذیریم که صدا و سیما یک سازمان ملی است پس این سازمان متعلق به همه مردم است و باید به یکی از عناصر فرهنگ ملی یعنی سینمای ملی توجه کند و باید دست سینما را بگیرد.

فرید با اشاره به اینکه تاکنون اینگونه نبوده؛ گفت: اینکه تلویزیون در هنگام پخش آگهی سینمایی یک فیلم به آن تخفیف بدهد خیلی کار مهمی نیست بلکه زمانی می‌توان گفت صدا و سیما از سینما حمایت می‌کند که فیلم‌های روی پرده را تبلیغ کند و همچنین رایت حق پخش فیلم‌ها را به قیمت روز بخرد. طبعا این کار می‌تواند براساس سیاست‌های صدا و سیما انجام پذیرد.

وی افزود: مساله عجیب دیگر در رفتار صدا و سیما با سینما این است که آنها امروز بسیاری از فیلم‌های سینمای ایران را به دلیل اینکه چند تار موی بازیگر زن ایرانی دیده می‌شود؛ پخش نمی‌کنند اما فیلم‌های خارجی را به وفور به نمایش درمی‌آورند. درحالیکه براساس احکام فقهی که همه ما قبول داریم؛ نمایش فیلم‌های سینمای ایران که از ارشاد مجوز دارند با این وضعیت حجاب بلااشکال است.

فرید با اشاره به منظر دوم نگاه به صدا و سیما گفت: از منظر دوم اگر تلویزیون را یک سازمان انتفاعی و سودآور بدانیم پس مدیران این سازمان باید به دنبال افزایش مخاطب و درآمد بالای تجاری باشند. درحالیکه امروز صدا و سیما با افت شدید مخاطب مواجه است.

وی با اشاه به اینکه امروز صدا و سیما فقط به فکر پرکردن آنتن است؛ گفت: بجای خریداری حق پخش فیلم‌های سینما و نمایش آنها؛ صدا و سیما به سمت ساخت تولید انبوه تله‌فیلم رفته اما نمایش این فیلم‌ها در تلویزیون نیز مورد استقبال قرار نگرفته است.

فرید با اشاره به اینکه تمام مشکلات صدا و سیما از نحوه مدیریت آن ناشی می‌شود؛ گفت: مشکلات صدا و سیما فقط در رابطه آن با سینما خلاصه نمی‌شود بلکه در سایر بخش‌ها و تمام برنامه‌ها این مشکلات وجود دارد که از سوءمدیریت ناشی شده است.

کارگردان فیلم بی‌تابی بیتا ادامه داد: مدیران صدا و سیما در دوره‌های مختلف نشان داده‌اند بجای آنکه به دنبال رضایت‌مندی عام مردم باشند فقط به دنبال رضایت‌مندی گروهی کوچک، اندک و خاص هستند که سلیقه خاصی را دنبال می‌کنند و سلیقه عامه مردم همیشه مورد غفلت قرار گرفته است.

فرید با اشاره به اینکه اکثرا معتقدند بیشتر برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای ضعیف است اما باوجود این؛ مردم برنامه‌های ماهواره‌ای را بیشتر از صدا و سیما تماشا می‌کنند؛ گفت: البته همه برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای و حتی سریال‌های ترکیه‌ای که از شبکه های فارسی زبان خارج از کشور پخش می‌شود؛ ضعیف نیست اما علت انتخاب مردم برای تماشای این سریال‌ها به قوت آنها ارتباط زیادی ندارد.

وی ادامه داد: عامه مردم هرگز از منظر یک منتقد سینمایی یا کارشناس تلویزیون به برنامه‌ها نگاه نمی‌کنند بلکه هدف اول‌شان پر کردن اوقات فراغت، سرگرمی و ایجاد ساعاتی خوش برای زمان‌هایی است که در خانه هستند. طبیعی است با این نگاه زمانی که شما در داخل و با استفاده از ظرفیت‌های داخلی به سلیقه مخاطب‌تان توجهی نمی‌کنید و پاسخ نمی‌دهید؛ این مخاطب به سمت شبکه‌های دیگر می‌رود.

کارگردان فیلم از ما بهتران با اشاره به ضعیف شدن برنامه‌هایی که به حوزه سینما به صورت تخصصی می‌پردازد؛ گفت: وقتی یک گرایش خاص در صدا و سیما حاکم می‌شود و آن را براساس نگاه بسته خود مدیریت می‌کند؛ این وضعیت به تمام برنامه‌ها نیز نشر پیدا می‌کند. این گروه خاص دارای قدرت و مکنت است و نگاه سیاسی خاصی را دارد به همین دلیل تمام برنامه‌های فرهنگی و هنری نیز به این نگاه سیاسی آلوده می‌شود. در نتیجه حتی برنامه‌هایی که راجع به سینما ساخته می‌شود نیز تنزل جدی کرده است.

وی با ذکر مثالی افزود: مثلا اینکه سال‌ها در صدا و سیما گفته می‌شود ساز نباید نشان داده شود یا صدا و تصویر برخی نباید پخش شود؛ خواسته کدام گروه از مردم است؟ به راحتی می توان گفت عامه مردم با این مسائل مشکلی ندارند بلکه این تصمیم‌گیری فقط از جانب گروه خاص اعمال شده است و از آنجا ناشی شده که مدیران صدا و سیما فقط به دنبال رضایت یک گروه خاص هستند.

وی ادامه داد: رفتار مدیران صدا و سیما تاکنون برعکس مدیران رسانه‌ها در سایر کشورها بوده است به طور مثال در تمام کشورها اگر برنامه‌ها مخاطب زیاد داشته باشد باعثخوشحالی مدیران می‌شود اما مدیران صدا و سیمای کشور و حتی کسانی که یک برنامه‌ای اجرا می‌کنند؛ از افزایش مخاطب نگران می‌شوند. مثلا پربیننده‌ترین برنامه صدا و سیما برنامه ۹۰ است. اما به همان میزان که این برنامه پرمخاطب بوده همیشه درمعرض تعطیلی قرار داشته و مدیران صدا و سیما همیشه این برنامه را تهدیدی برای خود تلقی کرده‌اند.

کارگردان فیلم هم‌خانه افزود: مدیران صدا و سیما ترجیح می‌دهند محافظه کاری را در پیش بگیرند و به سمتی حرکت کنند که برنامه‌ها پرمخاطب نباشد و عامه مردم از یک برنامه زیاد استقبال نکنند زیرا تصور می‌کنند که پرمخاطب بودن برنامه باعثتزلزل میز مدیریتی آنها می‌شود.

وی ادامه داد: این محافظه کاری تا لایه‌های پایینی صدا و سیما نفوذ کرده و حتی برنامه‌سازان تلویزیون و مجریان نیز بجای اجرای یک برنامه پرمخاطب فقط به این فکر می‌کنند که برنامه خود را اجرا کنند و حقوق خود را بگیرند زیرا افزایش مخاطب در میزان دستمزد و بهبود وضعیت آنها تاثیری ندارد.

فرید با اشاره به تغییر مدیریت‌ها در صدا و سیما و اینکه به زودی مدیر جدیدی به صدا و سیما خواهد آمد؛ گفت: تغییر مدیریت در صداو سیما مصداق بارز ضرب‌المثل از این ستون به آن ستون فرج است؛ می‌شود. امکان دارد با تغییر مدیر گشایشی صورت بگیرد.

وی ادامه داد: هر مدیری که آمده بر اصول و معیارها تاکید داشته اما تفاوتی که وجود دارد؛ نوع مدیریت در این سازمان و نگاهی است که مدیر جدید می‌تواند به هنرمندان داشته باشد. قطعا مدیر آینده اگر می‌خواهد موفق شود باید به سلایق عامه مردم توجه کند.