آیا تلویزیون سهم سینما را میپردازد؛ اکبر عالمی پاسخ میدهد / ۱ /
صدا و سیما سکوی پرش سمتهای مهم شده / نقد را دشمنی تعبیر میکنند
صدا و سیما تبدیل به سکوی پرتابی برای سمتهای بزرگتر و بهتر شده / رسانه ملی در ساخت و پخش برنامهها عجله میکند و بجای آنکه اندیشیدن را آموزش دهد؛ به آموزش ایدئولوژیک میپردازد / رسانه ملی حتی در خبرها و برنامه کودکش نیز ایدئولوژیک رفتار میکند.
اکبر عالمی(استاد دانشگاه؛ تهیهکننده و مجری سابق برنامههای صدا و سیما) معتقد است که امروز صدا و سیما نه تنها به رشد سینما کمکی نمیکند بلکه در سایر حوزهها نیز فقط به بحثآموزش ایدولوژیک مشغول است.
عالمی در گفتگو با خبرنگار ایلنا؛ با اشاره به رابطه سینما و تلویزیون گفت: در همه جای دنیا شبکههای تلویزیونی از سینما حمایت میکنند و باعثرشد سینما میشوند اما در ایران این مسئله کاملا برعکس است. صدا و سیما رسما با یک قانون نانوشته همان شکلی با سینماگران رفتار میکند که با کسانی که میخواهند آگهی بازرگانی بدهند.
وی افزود: پرداختن به سینما در تلویزیون فقط در حد برنامههایی مانند هفت است ولی اینکه مانند سایر شبکههای تلویزیونی در سراسر دنیا مردم را تشویق به دیدن فیلمهای سینمایی و رفتن به سینما کنند؛ اصلا وجود ندار د. زیرا تصور میکنند با اینکار سینما تبلیغ میشود. یک سینماگر یا فیلمساز دارای اعتبار میشود. درصورتیکه صدا و سیما از منظر خود نمیخواهد این اعتبار را به کسی بدهد.
عالمی تاکید کرد: این رفتار نه تنها با سینما و فیلمهای سینمایی انجام میشود بلکه با هنرهای تجسمی، نقاشی، تاتر و سایر هنرها نیز انجام میشود حتی شاید در آن حوزهها رفتار بدتری هم صورت بگیرد.
وی ادامه داد: در سایر کشورها؛ شبکههای تلویزیونی مردم را برای رفتن به سینما، دیدن تاتر، خواندن کتاب؛ بازدید از نمایشگاههای مجسمهسازی و رفتن به کنسرتها تشویق میکنند زیرا معتقدند تبلیغ اینگونه فعالیتهای فرهنگی و هنری به بالا رفتن خردورزی در جامعه کمک شایانی میکند.
عالمی با اشاره به اینکه صدا و سیما، سینمای ایران را تبلیغ نمیکند اما فیلمهای زیادی را به عنوان برنامههای تلویزیونی پخش میکند؛ افزود: صدا و سیما فیلمهای خارجی کشورهای دیگر را با سلیقه، تشخیص و صلاحدید خود پخش میکند و هدفش نشان دادن فیلمهای خوب دنیا نیست بلکه فقط پر کردن آنتناش است.
وی با اشاره به برنامههایی که درباره نقد سینما ساخته شده؛ گفت: شما و سایر رسانههای دیگر به جز صدا و سیما معتقدند برنامههایی که به نقد سینما در تلویزیون بپردازد؛ کم شده اما مدیران صدا و سیما چنین نظری ندارند. اصولا هر فردی که در صدا و سیما برنامهای تولید میکند تصور میکند بهترین برنامه را تولید کرده است.
عالمی؛ پایین آمدن انتقادپذیری در جامعه و به دنبال آن؛ صدا و سیما را از مشکلات امروز دانست و افزود: انتقادپذیری در جامعه به حداقل رسیده. هر فردی که کاری را نقد و تفسیر و تحلیل کند؛ متهم به نفی یک اثر میشود. حال آنکه نفی با نقد متفاوت است اما امروز مسولان صدا و سیما به گونهای رفتار میکنند که اگر کسی برنامهای را نقد کند یا فیلمی در تلویزیون نقد شود؛ تمام آن را نفی کرده است.
عالمی افزود: امروز اگر کسی بگوید فلان برنامه تلویزیون؛ بد است، مسولان صدا و سیما تصور میکنند که فرد منتقد با کل صدا و سیما مخالف است و با آن دشمن است درحالیکه مخالفت به معنای دشمنی نیست. ما میتوانیم حتی با پدر یا معلم خود مخالف باشیم اما حداکثر احترام را به آنها داشته باشیم.
وی ادامه داد: یکی از ستونهای سلامتی جامعهی استوار؛ بالا بودن روحیه نقدپذیری است. از مهترین رسانههایی که میتواند این روحیه را تقویت کند نیز صدا و سیماست.
تهیهکننده برنامه هنر هفتم افزود: کسی که یک برنامه تلویزیونی تولید میکند بخصوص در حوزه سینما باید اطلاعات و دانش زیادی داشته باشد نه اینکه تنها از یک گروه استفاده کند. او باید دائم مطالعه داشته باشد.
وی ادامه داد: زمانی که من برنامه هنر هفتم را با موضوع سینما در تلویزیون میساختم و اجرا میکردم؛ گاهی ۲۰۰ صفحه کتاب میخواندم.
عالمی با تاکید بر اینکه باید برای یک رسانه، مدیر فرهنگی و رسانهای منصوب کرد، افزود: در سالهای گذشته من میدیدم که مثلا مدیر شبکه اول سیما ناگهان بهعنوان سفیر ایران در یکی از معرفترین کشورهای دنیا معرفی میشد. به نوعی صدا و سیما تبدیل به سکوی پرتابی برای سمتهای بزرگتر و بهتر شده درحالیکه این کار غلط است.
وی ادامه داد: تلویزیون و مدیریت آن یک کار تخصصیست که نیاز دارد تا افراد سالها در آن کار کنند آنهم ماندگار نه اینکه بعد از مدتی به وزارت کشاورزی یا اقتصاد منتقل شوند. مدیری که در تلویزیون کار میکند نباید جاهطلب باشد و عاشق رفتن به مقامهای دیگر.
عالمی افزود: تلویزیون رسانه برتر؛ سلسله اعصاب جامعه و الهامبخش جامعه است و بیشتر فرزندان این سرزمین از طریق تلویزیون آموزش میبینند.
وی با شاره به نقش تلویزیون در بالا رفتن سلیقه فرهنگی و هنری مردم افزود: تلویزیون میتواند بنیان خانوادهها را تحیکم یا حتی آنرا سست کند درحالیکه امروز اینگونه نیست.
عالمی بااشاره به عملکرد صدا و سیما در سالهای اخیر گفت: امروز صدا و سیما در ساخت و پخش برنامهها دچار عجله شده و بجای آنکه اندیشیدن را آموزش دهد؛ بیشتر به آموزش ایدئولوژیک میپردازد و این آموزش ایدئولوژی در همه بخشها و برنامهها همچون اخبار و حتی برنامه کودک نیز وجود دارد.
عالمی با انتقاد از برنامههای صدا و سیما درباره کودکان نیز گفت: تعریف برنامه کودک در صدا و سیمای ایران با شبکههای دیگر تفاوت دارد بجای اینکه برای کودکان معیار درست و غلط بودن یک رفتار یا اندیشه بیان شود؛ بیشتر افراد حاضر در تلویزیون خودشان را ملاک درست و غلط بودن یک رفتار و نگاه معرفی میکنند.
وی با تاکید بر اینکه امروز دیگر نمیتوان به کودکان و نوجوانان و تمام مخاطبان تلویزیون با حکم و خطابه سخن گفت؛ افزود: اینکه فردی در صداو سیما بگوید واقعیت و حقیقت همین است که من میگویم و غیر از این نیست، تفکر درستی نیست. کسانی که در صدا وسیما اینگونه حرف میزنند فراموش میکنند که امروز دنیا، جهان ارتباطات است و یک جوان قرن بیست و یکمی بسیار بیشتر میفهمد و دیگر فقط اطلاعات و زبان و تصویر خود را از صدا و سیما نمیگیرد.