قادر باستانی در نقد دیدگاههای معرفی شده برای ریاست رسانهی ملی:
صداو سیما هوای تازه میخواهد
امروز صدا و سیما هوای تازه میخواهد و شش نفری که معرفی شدهاند، کم و بیش دیدگاهی مشابه دیدگاه و گرایش سیاسی آقای ضرغامی دارند / ریزش چشمگیر مخاطب، نتیجه عملکرد ده سال اخیر و دوره ریاست آقای ضرغامی است.
اخیراً یک خبر غیررسمی در مورد معرفی شش نامزد برای جانشینی عزت الله ضرغامی منتشر شد. در این خبر، از دکتر غلامعلی حدادعادل، دکتر محمد حسینی، محمد حسین صفار هرندی، دکتر محمد سرافراز، دکتر علی دارابی و دکتر سید رمضان شجاعی کیاسری، به عنوان شش گزینه نهایی برای ریاست سازمان صدا وسیما نام برده شد که قرار است برنامههای خود را برای اداره صدا وسیما ارائه کنند و در آبان ماه، ریاست جدید سازمان صدا وسیما از بین آنها انتخاب شود.
قادر باستانی، نویسنده و مدرس علوم ارتباطات اجتماعی در گفتوگو با ایلنا، دراین باره گفت: اینکه از افراد مختلف، برنامه خواسته میشود، روال درست و خوبی است و به جهت جایگاه رسانه ملی در ساختار سیاسی کشور، نشان دهنده آن است که دقت بسیاری در انتخاب رییس سازمان انجام میگیرد.
وی افزود: موضوعی که در این زمینه قابل توجه است، ضرورت توجه به عملکرد سازمان صدا و سیما در بیست سال گذشته است. به نظر من، امروز صدا و سیما هوای تازه میخواهد و شش نفری که معرفی شدهاند، کم و بیش دیدگاهی مشابه دیدگاه و گرایش سیاسی آقای ضرغامی دارند.
این کارشناس رسانه تصریح کرد: در ده سال اخیر که دوره ریاست آقای ضرغامی بوده، اتفاقات بسیاری در زمینه فناوری رسانهای اتفاق افتاده و متاسفانه رسانه ملی نتوانسته است خود را با سرعت این تحولات هماهنگ کند، بنابراین ریزش چشمگیر مخاطب، نتیجه عملکرد ده سال اخیر بوده است.
باستانی خاطرنشان کرد: نسخهای که مسئولان صدا و سیما در ده سال اخیر داشتهاند، محدودیت، ممنوعیت و سانسور بوده است. البته راهکار اغلب کارگزاران این جناح فکری در مواجهه با مقولات فرهنگی این طور بوده است. اگر به عملکرد همین شش نفر در زمینههای فرهنگی توجه شود، غیر از محدودسازی و ممنوعیت، راهکار قابل توجه دیگری مشاهده نمیشود.
این مدرس دانشگاه با ذکر اینکه سمت و سوی رسانهها در آینده به سوی «تبلت» است، اظهار داشت: رشد شتابان فناوری در جهان، شبکههای رادیویی و تلویزیونی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. رسانههای همراه، با قدرت انتخاب مخاطب، در حال جایگزین شدن هستند. در سال ۲۰۱۶ میلادی، یک میلیارد تبلت در دنیا وجود خواهد داشت، بنابراین آینده متعلق به تبلتها و تجهیزات دارای مونیتور کوچک خواهد بود. در تجهیزات همراه، بخش اعظم مخاطب، به دنبال دیدن فیلم و یا خواندن سریع مطالب به صورت مختصر است. البته برخی مخاطبان هم با جدیت به دنبال جزییات هستند. بنابراین تحول آتی، حرکت به سمت تلفنهای همراه خواهد بود. فقط تا دو سال آینده، استفاده از اینترنت به وسیله تلفنها و دستگاههای همراه، جای رایانههای شخصی و رسانههای الکترونیکی را خواهد گرفت. ویدیو هم اهمیت بیشتری خواهد یافت.
وی افزود: در این شرایط، افرادی که سیاست محدودسازی را دنبال کنند، لاجرم مخاطب خود را از دست خواهند داد. همین سیاست خبری در واحد مرکزی خبر، باعثشد در سالهای اخیر شبکههای ماهوارهای فارسی زبان، بخشی از مخاطبان رسانه ملی را به خود جذب کنند. این امر اثرات سوء خود را در درازمدت نشان میدهد و قدرت بسیجگری نظام، تحت تاثیر آن قرار میگیرد.
باستانی گفت: معنای هوای تازه در رسانه ملی آن است که سکاندار جدید سازمان، طرحی نو دراندازد. فکر جدیدی داشته باشد. به روز باشد. بتواند همراه فناوری حرکت کند. بدیهی است افرادی که بخواهند همین سیاست فعلی را با کمی تغییر ظاهری دنبال کنند، برای نظام مفید نخواهند بود و ریزش مخاطب با حجم بیشتری ادامه مییابد.
وی افزود: البته مهمتر از ریزش مخاطب، تغییر ذائقه مردم به ویژه نسل نوجوان و طبقه متوسط شهری است که به علت تداوم سیاستهای فعلی صدا و سیما، روز به روز عمیقتر میشود و بیم آن میرود که این تغییر ذائقه، پایدار شود و سبک زندگی را به وجود آورد که در تعارض آشکار با آرمانهای انقلاب اسلامی است.
باستانی خاطرنشان کرد: درصورتی که سیاستهای فعلی رسانه ملی ادامه پیدا کند و یا تغییرات صوری و ظاهری انجام شود، در ده سال آینده مواجه با نسلی خواهیم بود که هیچ زبان مشترکی با او نداریم و رسانههای داخلی ما برای آنها بیگانه خواهد بود. باید توجه داشته باشیم تحولات اجتماعی بطئی و کُند است، اما اثرات آن دامنه دار و عمیق خواهد بود.
این کارشناس رسانه افزود: اینکه شبکهها زیاد شود و یا سریالهای پرطرفدار، به طور مستمر از شبکههای مختلف پخش مجدد شود، تا کی میتواند ادامه پیدا کند؟ رسانه ملی نیاز به تغییر رویکرد دارد. در کشور استعدادهای بسیاری وجود دارند که راه به صداوسیما ندارند. هنرمندان، شاعران، نخبگان فکری، تحلیلگران برجسته سیاسی و اجتماعی، نویسندگان و نظایر آنها امروز مهجور واقع شدهاند و نسل نوجوان و جوان کشور، در غیاب آنها، توسط شبکههای ماهوارهای و اینترنتی، به نخبگان هنری و فرهنگی غرب گرایش پیدا کردهاند. این درد بزرگی است که هر روز بیشتر و عمیقتر شده است.
باستانی گفت: مناسب است که از خرد جمعی عقلای قوم بهرهگیری شود و با آسیبشناسی جدی، در نهایت تصمیمی اتخاذ شود که این سازمان بزرگ را به پویایی و اثربخشی نزدیک کند و نکات مثبت آن را موثرتر و نکات ضعف آن را تا حد ممکن برطرف سازد.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: هر کس که سکان رسانه ملی را به دست میگیرد، به اهمیت این رسانه و وضعیت موجود فرهنگی کشور واقف باشد و این سازمان را در راه رسیدن به آرمانهای اصیل انقلاب اسلامی یاری کند.