رییس جمهور در جمع هنرمندان: / تکرار /
هر گونه فضای امنیتی جوانه هنر را می‌خشکاند
هنرمند نه قرار است زینت المجالس باشد و نه قرار است اپوزسیون باشد / چه اشکالی دارد انجمن‌ها ی صنفی بخشی از بار مسئولیت وزارت ارشاد را بردوش بگیرد، به هم اعتماد کنیم که دوران اعتماد است.
رییس جمهور تاکید کرد: به اعتقاد من هنر و آزادی رابطه مستقیمی با یکدیگر دارد، در غیراز فضای آزاد هنر واقعی خلق نخواهد شد، ما در بخش هنر نمی‌توانیم با دستور هنر را بیافرینم و آن راخلق کنیم هر گونه قضای امنیتی می‌تواند جوانه هنر را بخشکاند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حسن روحانی در جمع اهالی فرهنگ و گفت: امشب برای من شبی به یاد ماندنی است، چون میهمان اصحاب فرهنگ و هنر وفرهیحتگان هستم.
وی با بیان اینکه در نزد اهل هنر از هنر گفتن بسیار سخت است، گفت: معمولا دولتمردان، سیاستمداران و حتی فیلسوفان و روشنفکران چونان با هنرمندان سخن گفته‌اند که گویی قصد تعیین تکلیف برای آنان را دارند. آنان نگاه هنرمندان را چنان در قالب و فرم آن خلاصه دیده‌اند که فکر کرده‌اند هنر دستور دادنی و سفارش کردنی است، در حالیکه هنر قالب و معنا است، هنر خلاقیت است.
رئیس جمهور همچنین یاد آور شد: این نوع جلسات هم برای هم اندیشی و همفکری اهالی اقلیم‌های متنوع فکری است، تا از یکدیگر درک نزدیک‌تر و متقابلی داشته باشیم. ذات هنر با مفهوم خیر و نیکی یکی است، قبل ازعصر جدید هنر بسیار فرا‌تر از هنرهای زیبا تفسیر می‌شد، هنر گفتگو معاشرت، دیپلماسی، هنر زندگی مسالمت آمیز و هنر زندگی بدون کینه.
روحانی با تاکید بر اینکه هنر هر کار بدون عیب است، گفت: ما همه باید تلاش کنیم هنرمندانه حرف بزنیم و هنرمندانه عمل کنیم و هنرمندانه با هم تعامل داشته باشیم، یعنی هنر مردم داری. من معتقدم هنر با ارزش پیوند ذاتی دارد. هنر یعنی عروج فکر از سطح عادی به سطح متعالی همان که در عرفان و فلسفه اسلامی به عالم عالی تعبیر می‌شود.
وی افزود: هر هنرمندی می‌خواهد به معنی جهان و عمق آن برسد، علاوه بر اینکه هنر به همه جان می‌دهد، این هنرمند است که رودخانه‌ها و کوه‌ها و همه چیز را به سخن وا می‌دارد. اگر بگوییم هنر مرده را زنده می‌کند سخن به گزاف نگفته‌ایم، بنابراین تقیسم هنرمندان به هنرمند ارزشی و غیر ارزشی بی‌معناست.
رییس جمهور با تاکید بر اینکه هنر یعنی ارزش و هنرمند عنصر ارزشمندی است که با کار خلاقلانه به تعالی می‌رسد، گفت: تنها در این زمینه است که هنرمند جهان را باز آفرینی می‌کند و کار او در مسیر ارزش های الهی است. هنرمند البته در مسیر هنر باید با ذوق مردم و خواست مردم خودر را نزدیک کند.
وی ادامه داد: هنر بدون ازادی معنا ندارد خلاقیت تنها در سایه حریت امکان پذیر است. اما ا اعمال محدود کننده‌ای نیز برای هنر وجود دارد. پیش از آنکه شما از سانسور و ممیزی نام ببرید، جوامع بشری و اجتماع اولین قدم برای قرار دادن چارچوب برای هنر است. عادات و رسوم، اخلاق جامعه و فهم‌ها و درک‌ها همه مرزبندی‌هایی را برای هنر مشخص می‌کند.
روحانی خاطر نشان کرد: هنر باید مردمی باشد. من گاهی اوج هنر ایرانی را در خافظ شیرازی می‌بینم. هنرمند ایرانی می‌تواند مقتدایش حافظ باشد. حافظ حافظه تاریخی ادبی و هنری ملت ایران است یا سینه‌ای مالامال از آموزه‌های دینی یا قرآنی، اما از جهل و خرافه و ریا بیزار است.
رییس جمهور تاکید کرد: هنر شاعری یکی از قالب های باستان این سرزمین برای هنر است و در واقع شاعری هنر ملی ایرانیان است. حافط با همه انتقادی که از حکومت و جامعه داشت در طول تاریخ کتابش قدر دیده و به صدر نشسته وگاهی آنچنان تعالی یافته که جایگاهش در کنار کتاب خدا و قرآن مجید قرار گرفته است.
وی افزود: حافظ به قول برخی‌ها رند و روشنفکر زمان خود بود و در عین انتقاد هرگز از ایمان خود دست برنداشت و هرگز از انتقادش پشیمان نشد. هنرمند نه قرار است زینت المجالس باشد و نه قرار است اپوزسیون باشد. هنرمند قرار نیست نوک پیکان تحولات سیاسی باشد و نه قرار است گوشه نشین خرابات و خانه باشد.
رییس جمهور با تاکید بر اینکه هنرمند قرار نیست هر چه دولت یا جامعه و یا حتی روشنفکران می‌گویند به تصویر بکشد، گفت: هنرمند برداشت خود را دارد و قرار نیست با دولت یا جامعه در ستیز باشد و بجنگد. هنرمند انسان اهل فکر، فن و اهل دل است، برای برخی از هنرهایی که برای ثبت آنها و خلقشان نیاز به کمک دیگران است نباید در این زمینه دجار تردید و هراس شویم.
وی ادامه داد: اولین روزهایی که بنده با آقای جتی به صداسیما رفتیم در سال ۱۳۵۹ جز اولین اثاری که بنا شد برای تکمیل آن تصمیم بگیریم، کار مرحوم علی حاتمی بود که آن کار در آن زمان با بودجه عمومی انجام می‌گرفت و هنوز فیلم مونتاژ هم نشده بود. اما این به آن معنی نیست که اگر هنرمند کاری سفارشی را دریافت کرد ذوق هنری خود را تسلیم آن سفارش شود. او همچنان باید از خلاقیت خود استفاده کند. مشهور است که شاهنامه هم به سفارش سلطان محمود نوشته شد، اما در واقع این شاهنامه سفارش یک ملت و یک تاریخ بود.
روحانی همچنین یادآور شد: آثار عظیم معماری تخت جمشید و بناهای اسلامی در اصفهان هم با حمایت حکومت بود، اما امروز به عنوان نماد یک ملت محسوب می‌شود. به اعتقاد من هنر و آزادی رابطه مستقیمی با یکدیگر دارد، در غیراز فضای آزاد هنر واقعی خلق نخواهد شد، ما در بخش هنر نمی‌توانیم با دستور هنر را بیافرینم و آن راخلق کنیم هر گونه فضای امنیتی می‌تواند جوانه هنر را بخشکاند.
وی تاکید کرد: به تعبیر اقبال هرگاه خشک مغزی کوته نظر زمام امور را به دست گرفت هنر مجال بروز نیافت. پس ما باید فضای مناسب را برای هنر فراهم کنیم. دولت رسالت ترویج را برعهده می‌گیرد نه اینکه هنر فرمایشی را در دستور کار خود قرار دهد، البته در برخی موضوعات همچون فرهنگ ایران و اسلام دولت موظف به حمایت بیشتر از آنهاست.
رئیس جمهور تصریح کرد: ای کا ش می‌شد افتحارات هنری ما به نمایش در می‌آمد و ای کاش داستان‌های شاهنامه و مثنوی مولوی که هر دو آنها آکنده از قصه‌های دینی و ایرانی است به صورت آثار نمایشی و تلویزیونی و رمانهای خواندنی درباره آنها سرمایه گذاری می‌شد، دولت خود را موظف می‌داند دراین امور هم قدم تشویقی و هم قدم حمایتی را بردارد.
وی با اشاره به نقش انقلاب اسلامی در تاریخ هنر این سرزمین خاطر نشان کرد: شما می‌دانید قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بخش بزرگی از جامعه ما از هنر فاصله داشت. امام بعنوان احیاگر قرن که آزادی را برای این سرزمین به ارمغان آورد، یکی از خدماتش این بود که بین مردم متدین و مذهبی هنر آشتی برقرار کرد.
روحانی افزود: در دوران امام بود که بعنوان یک فقیه و مرجع عالیقدر زمینه هنر موسیقی با سرودهای انقلابی ومیهنی فراهم شد و در عصر او بود که بسیار ی از آثار ادبی و هنری اجازه نشر یافت. در تاریخ روحانیت شیعه امام تنها فقیهی بود که از یک فیلم و فیلمساز روشنفکر به نیکی یاد کرد. انقلاب راه را برای توسعه هنر در همه لایه‌های اجتماعی فراهم نمود.
وی با بیان اینکه انقلاب موسیقی سنتی و یا به بیان بهتر موسیقی ملی ایران را احیا کرد، گفت: قبل از انقلاب موج موسیقی غربی و پاب به گونه‌ای بود که موسیقی سنتی در حال ویرانی بود، اما انقلاب شرایطی را فراهم کرد که هنرمندان شناخته شده قبل از انقلاب در فصای سالم بعد از انقلاب رشد کردند و تیراژ موسیقی سنتی ما بالا رفت و بازار پر رونقی پیدا کرد.
روحانی با تاکید بر اینکه انقلاب در حوزه سینما و هنر نمایشی نیز برکات زیادی داشت، گفت: همه منتقدان اذعان دارند که دهه هفتاد اوج سینمای ایران بود و اثار بزرگ بحثانگیز و متفکرانه‌ای به جامعه عرضه شد تا جایی که امروز ایران از مدعیان جوایز جهانی مانند اسکار است.
وی با اشاره به حضور زنان در عرصه هنر گفت: جالب‌تر اینکه در فضای بعد از انقلاب زنان و بانوان هنرمند بسیاری در بخش های مختلف هنر از جمله در سینما رشد کردند، تا جایی که نه تنها بازیگری را بر عهده گرفتند بلکه کارگردانی ونویسندگی جزو مواردی بود که بانوان ما توانستند در آن بخوبی نقش ایفا کنند. قبل از انقلاب خانوادهای متدین اجازه نمی‌دادند اعضای خانواده آنها در هنر ورود کند و این یکی دیگر از خدمات انقلاب اسلامی بود.
رییس دولت یازدهم با تاکید بر اینکه این دولت قصد ندارد ممیزی را در فرهنگ و هنر به صورتی که مانع کار هنرمندان باشد، ادامه دهد گفت: ممیزی باید در چارچوب قانون و هدفمند باشد ما باید اگر قانونمان ابهام دارد آن را به شکل شفاف در اختیار همه قرار دهیم تا تکلیف همگان روشن شود. کار وزارت ارشاد باید تقریبا کاری اداری باشد، اگر می‌خواهیم کار مممیزی را انجام دهیم باید گروهی از فرهیختگان، اندیشمندان و حتی عالمان دینی کنار هم بنشینند و آنها بر هنر نظارت کنند. تنها هنرمند می‌تواند در هنر نظارت کند و کارمند دولتی نمی‌تواند ناظر خوبی برای هنر باشد، چرا نظارت سینما، کتاب و موسیقی را به اهلش واگذار نکنیم چه اشکالی دارد انجمن‌های صنفی بخشی از بار مسئولیت وزارت ارشاد را بر دوش بگیرد به هم اعتماد کنیم که دوران اعتماد است.
روحانی با تاکید بر اینکه دولت نباید در هنر دخالت کند، گفت: وظیفه ذاتی دولت اداره و تامین مسائل مهم و ملی است. مثل مسئله امنیت و سیاست خارجی که سیاست خارجی و اعمال دیپلماسی صرفا از طریق دولت انجام می‌گیرد و نهاد دیگری حق دخالت ندارد. البته خطوط کلی سیاست خارجی توسط رهبری تعیین می‌شود، البته در حوزه دیگری مانند اقتصاد و فرهنگ باید تصدی‌گری دولت به حداقل برسد.
وی افزود: ما در شرایطی نیستیم که دولت بتواتد آثار هنری خلق کند و هیچ دولتی نتوانسته آثار هنری فاخری بوجود آورد. دولت کتاب نمی‌نویسد فیلم نمی‌سازد، موزیک تهیه نمی‌کند، دولت شعر نمی‌سراید، دولت باید تسهیل کننده راه برای اصحاب فکر و هنر باشد. یادمان باشد همه بدانیم هنر خطر نیست و هنرمند امنیت کشور را به مخاطره نمی‌اندازد پس به هنر و هنرمند اعتماد کنیم.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه نگاه امنیتی به هنر بزرگ‌ترین اشتباه امنیتی است گفت: در امنیت اولین قدم تشخیص منابع تهدید است. در جامعه امروز ما منابع تهدید آسیب‌های اجتماعی است، از فقر و فحشا تا رواج بی‌اعتمادی اجتماعی و فساد اقتصادی. این آسیب‌ها است که رابطه صحیح دولت و ملت را اگر سریع چاره نکنیم، می‌خشکاند.
روحانی تصریح کرد: تهدید این آسیبهاست نه هنرمندی که می‌تواند مظهر نشاط، امید و همبستگی ملی ما شود. صدا و نوا و توانایی در نمایش و ساخت یک اثر تجسمی گاهی می‌تواند درد‌ها را کاهش دهد و گاهی می‌تواند آرزوهای یک ملت را محقق کند. همین هنرمند است که می‌تواند با خلق اثارش نقد کند و آینده را با هوشمندی تفسیر کرده و راه ان را مشخص کند.
رئیس جمهور افزود: ما اگر به هنر و هنرمند با نگاه امنیتی نگاه کردیم اولا تهدیدات اصلی را فراموش کردیم و ثانیا هنرمندی را که می‌تواند ما را متوجه تهدیدات واقعی کند، از وظیفه‌اش باز داشته‌ایم اگر بحثتهاجم فرهنگی داریم و فکر می‌کنیم برای یکسان سازی فرهنگی دیگران تلاش می‌کنند وقتی پر و بال هنرمند را بستیم در حقیقت باند فرود را برای هواپیماهای دشمن آماده کرده‌ایم.
وی در بخش دیگی ا ز سخنان خود یادآور شد: وقتی فرزند یک سرزمین نتواند قهرمان خود را در میان محصولات وطنی ببیند ناچار دنبال قهرمانان آن سوی آب خواهد رفت. خطر اینجاست. حتی اگر کشوری بخواهد مقابل دشمن بایستد این هنرمند است که می‌تواند روحیه مقاومت و ایستادگی را میان مردم زنده نگه دارد، کاری که هنرمندان متعهد ما در دوران دفاع مقدس انجام دادند. به اعتقاد من اگر فضای هنری فعالی در عراق افغانستان وجود داشت اشغال این دو کشور امکان پذیر نبود.
روحانی خاطر نشان کرد: برخی هنر مندان را به غرب زدگی متهم می‌کنند استدلال آنها این است که بدنه هنری جامعه ما را فساد فرا گرفته و باید این بنا را ویران کرد و از نو ساخت. این از تفکرات غلطی بود که در ذهن برخی آمد و متاسفانه در این زمینه قدم هایی نیز برداشته شد. می‌گویند اگر آنچه ما می‌گوییم انجام دادند می‌شود هنر خوب و اگر آنچه دلمان نخواست انجام شد هنر بدی است.
وی ادامه داد: در هر جامعه‌ای ممکن است فساد باشد، اما نمی‌توان مجموعه فرهیخته و تاثیر گذار کشور را زیر سئوال قرار داد. این قضاوت نا‌بحق و نابجا و ظالمانه‌ای است.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه اصحاب هنر مشکلات فراوانی دارند که تنها برخی از آنها امشب بیان شد، گفت: این شاید اولین جلسه من با شما بود که خدا توفیق داد بیشتر بشنوم و کمتر بگویم می‌دانم درد دل شما در فرصت کوتاه امشب کامل بیان نشد. دولت وظایف خود را در چارچوب قانون اساسی انجام خواهد داد. درحد توان و امکاناتش از هنر حمایت خواهد کرد شاید لازم است دولت در بحثزیرساخت‌ها وارد شود و کمک کند اما در حد توان، دولت قدم‌ها را برخواهد داشت.
روحانی ضمن ابراز تاسف از تعطیلی ارکستر سمفونیک گفت: حتما این دولت در همین ماه های آینده آن را احیا خواهد کرد، اگر چه ممکن است وزیر باز هم کارت زرد بگیرد.
وی با تاکید بر اینکه این دولت به تمام تعهدات خود در دوران انتخابات و همه قول هایی که به مردم داده است عمل خواهد کرد، اظهار داشت: کارت زرد برای این دولت موجب نگرانی نیست، ما به امثال آقای جنتی‌ها بعنوان مدافع حقوق هنرمندان و آزادی افتخار می‌کنیم. به قول سخن مرحوم پروین اعتصامی که گفت «کس نداست که من می‌سوزم سوختن هیچ نگفتن هنر است»
رئیس دولت با بیان اینکه در هر مسیری مشکلاتی وجود دارد، گفت: چنین مسائلی جز مشکلات پیش پای دولت نیست و دولت به وعده خود در زمینه هنر واصحاب هنر عمل خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه هر نظامی خطوط قرمزی دارد گفت: اما این خطوط قرمز باید کامل، شفاف، صریح و قانونی باشد، تا از اعمال سلیقه‌ای آن جلوگیری شود. در این زمینه دولت قدم لازم را برمی دارد، چرا که اگر مقررات شفاف باشد می‌توانیم کار نظارت را به اصناف و انجمن‌های تخصصی واگذار کنیم، آنها بهتر از کارمندان یک وزراتخانه نظارت می‌کنند و بیشتر عاشق ایران و کشور هستند.
روحانی با اشاره به اینکه ما باید افتصاد فرهنگ را پویا کنیم، گفت: دولت این مسئله را جز وظایف خود می‌داند، البته روشن است که در قدم اول باید تقاضا را تامین کرد. مردم ما باید کالای فرهنگی را ارج نهند در این زمینه باید کار فراوانی کرد. اینکه تیراژ کتابهای ما ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ است و بقیه اثار هنری ما در بازار مشتری ندارد و اینکه گیشه سینماهای ما خلوت است یعنی باید تقاضا را بیشتر کنیم وکالای متنوع و فرهنگی ارائه دهیم.
وی با بیان اینکه دستوری شدن نمی‌گذارد هنرمند خلاق باشد و انچه خواست جامعه است در آن عرضه شود، گفت: دولت تلاش می‌کند اقتصاد فرهنگی و بویژه هنری ما پویا و فعال شود، ما حتی باید بتوانیم بازارهای منطقه‌ای وجهانی را به تصرف خود در اوریم.
رئیس جمهور با بیان اینکه دولت برای تحقق اهداف خود به سوی شما دست نیاز دراز می‌کند، گفت: دولت تداوم امید در میان مردم را می‌خواهد بنابراین از شما می‌خواهم اثاری امید بخش و نشاط افرین تولید کنید تولید اثار یاس اور کافی است.
روحانی با تاکید براینکه دولت به فکر ایجاد اشتی و وحدت ملی است، گفت: باید کینه‌ها از سینه ها برداشته شود و این شما هستید که می‌توانید زمینه این کار را فراهم کنید. دولت می‌خواهد اعتدال در جامعه برقرار شود و بین حقوق و تکالیف تعادل باشد. دولت می‌خواهد میانه روی را ترویج کند و با خشونت و افراط مخالف است ما با همه توان می‌خواهیم افراطیون را به انزوا برانیم.
وی با بیان اینکه برخی هنوز صدای ملت ایران در ۲۴خرداد ۹۲ را نشنیده‌اند گفت: ان‌ها باید پنبه‌ها را از گوش در آورند چرا که ایران امروز منادی مبارزه با خشونت و افراطی گری در جهان است. اینکه طرح ایران در سازمان ملل متحد ظرف چند ماه با اتفاق اراء به تصویب رسید نشان از عظمت ملت ایران دارد. برای مبارزه با خشونت دیپلماسی عمومی دولت را یاری می‌کند و دولت به سوی هنرمندان به عنوان یاران نزدیک مورد اعتماد خود دست دراز می‌کند.
رییس جمهور در پایان گفت: سخن آخر اینکه هنر همیشه خوب است و شاید هنر همان خوبی است.
