کشت موفقیت‌آمیز انجیر دیم بر بلندای کوه گِل دهدز/ توان خوزستان برای تبدیل به قطب تولید انجیر+تصاویر
کوهِی با وسعت حدود ۲۰ هزار هکتار در منطقه دهدز خوزستان به سبب ساختار زمین‌شناختی آن و عمق خاک حاصلخیزش، به کوه گِل شهرت دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، کوه گل دارای جنگل‌های انبوه و پراکنده بلوط و سایر گونه‌های گیاهی از جمله انجیر وحشی بوده است که در طول سالیان دراز بخش‌هایی از آن به کشت‌های کم بازده دیم گندم و جو اختصاص داشت.
طرح جامع مدیریت یکپارچه حوضه آبخیز ۱۶ هزار هکتاری در دهدز که تحت نظر دفتر حفاظت آب‌وخاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری و اداره کل منابع طبیعی استان خوزستان و شهرستان ایذه در حال اجراست، با پشتوانه مطالعاتی که چند سالی در بخش‌های مختلف حفاظت، جنگل‌کاری و ایجاد بندهای سنگ و سیمان و همچنین آموزش و توانمندسازی جوامع محلی به‌منظور بهره‌برداری اقتصادی از این عرصه‌ها، ضمن حفظ و احیاء آن آغاز شده و در حال انجام است.
یکی از اهداف این طرح، تغییر و اصلاح الگوهای رایج کشت به‌منظور بهبود معیشت جوامع محلی و پایداری سرزمین است.
طرح انجیرستان دیم برای نخستین بار با مشارکت مردم در سطح دو هکتار و به شکل الگویی در این کوهستان که نیمی از آن تحت پوشش طرح مدیریت یکپارچه حوضه آبخیز است، در زمستان سال ۹۹ با پشتیبانی جهاد کشاورزی و اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان ایذه انجام شد و در فروردین و اردیبهشت‌ماه امسال، نهال‌ها یکی پس از دیگری سر از خاک درآوردند که باعث امیدواری بهره‌برداران این منطقه برای توسعه این کشت اقتصادی گردید.
هژیر کیانی دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان و تسهیلگر محلی این طرح، گفت: کیفیت مطلوب نهال‌ها نشان می‌دهد که این منطقه می‌تواند قطب انجیر استان خوزستان شود و باعث رونق اقتصادی و معیشتی بهره‌برداران گردد.
عضو سازمان نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، عنوان کرد: کشت انجیر دیم می‌تواند الگوی مناسبی برای کمک به احیاء جنگل‌های منطقه بوده و در حفاظت از آب‌وخاک و معیشت مردم اثربخش باشد.
کیانی افزود: ایران یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تولید و صادر کننده انجیر است و مزایای درخت انجیر به‌ویژه مبتنی بر شرایط دیم به نسبت سایر درختان مثمر قابل توجه می‌باشد، زیرا محصول آن را می‌توان به شکل‌تر و خشک و فرآوری شده به بازار عرضه نمود.
وی ادامه داد: کوه گل به دلیل مجاورت با دریاچه سد کارون ۳ می‌تواند با مطالعات دقیق و علمی به یک کوه با قابلیت‌های اقتصادی تبدیل گردیده و سبب تقویت معیشت مردم شود. ضمن اینکه از لحاظ اکولوژیکی نیز می‌تواند خدمات مطلوبی به منطقه ارائه نماید.
دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان بیان کرد: هر اقدامی در عرصه‌های جنگلی با این مشخصات می‌بایستی با مطالعات و پژوهش کافی انجام پذیرد که خوشبختانه گونه‌های وحشی انجیر در این کوهستان نشان می‌دهد توسعه کشت انجیر در اراضی کم بازده دیم توجیه اقتصادی دارد.
وی تصریح کرد: این درخت می‌تواند پس از چند سال آبیاری تکمیلی در ماه‌های گرم، رفته‌رفته از لحاظ نیاز آبی، خود را با طبیعت منطقه و نزولات جوی سازگار نماید.
کیانی خاطرنشان کرد: یکی از بزرگ‌ترین موانع حفظ و احیاء گونه‌های جنگلی کوه گل، چرای مفرط دام است که هزینه‌های سنگینی چون خرید حصارهای فلزی یا فنس را به بهره‌برداران تحمیل می‌کند که امیدواریم با آگاهی بخشی بیشتر به مردم و پشتیبانی دولت از چنین طرح‌های الگویی و مشارکتی، زمینه برای حفاظت گسترده فراهم شود یا اینکه دولت ردیفی را برای تسهیلات بانکی به مردم در نظر بگیرد که بتوانند حصار فلزی را اجرا نمایند. چراکه هزینه اولیه فنس کشی برای مردم و بهره‌برداران سنگین است و مشاهدات میدانی نشان می‌دهد چنانچه عرصه‌ای محصور گردد، به شکل قابل توجهی گونه‌های جنگلی و پوشش گیاهی احیاء می‌شود که در این میان گونه‌های گیاهان دارویی ارزشمندی نیز وجود دارند که می‌توانند به مجریان توسعه کشت انجیر دیم کمک نمایند.
