حفظ جایگاه ایران در رقابت ترانزیتی مشروط به ارتقای زیرساخت‌های حمل و نقلی است

به گزارش ایلنا از مشهد، محمدرضا توکلی زاده با مرور مجموعه همکاری‌های سازمان ایرو و اتاق مشهد در سنوات گذشته، از فعالیت‌های بخش حمل‌ونقل بین‌المللی و کارنه‌تیر در اتاق مشهد نکاتی را بیان نمود و گفت: موقعیت ژئوپولیتیک ایران، فرصت‌های ارزشمندی را از منظر مسیرهای ترانزیتی برای کشورمان ایجاد کرده است.

وی متذکر شد: پیدایش رقبای جدید در حوزه ترانزیت و تعریف کریدورهای جدیدی که بعضا ایران را در مسیر خود ندارند؛ لزوم توسعه زیرساخت‌های این بخش را به ما یادآور می‌شود. در حال حاضر در موضوع حمل ریلی کالا، دغدغه‌های و کمبودهای زیرساختی متعددی وجود دارد که باید مرتفع شوند چون پاسخگوی حجم بالای کالاهای صادراتی و ترانزیتی نیست.

رئیس اتاق خراسان رضوی با اشاره به تحولاتی منطقه‌ای که مسیرهای ترانزیتی را نیز دستخوش تغییر قرار می‌‌دهد، بیان کرد: در شرایطی که کریدورهای جدید در عرصه حمل و نقل بین‌المللی در حال طرح‌ریزی، اجرا و جذب سرمایه‌گذاری هستند؛ باید با عزمی جدی‌تری در راستای فعالیت رقابتی حرکت کنیم؛ چون به نظر می‌رسد مولفه «مزیت‌» دیگر به تنهایی برای اولویت‌دهی به مسیر ترانزیتی ایران، کفایت لازم را نخواهد داشت.

وی یکی از چالش‌های موجود را که از منظر فعالان حوزه حمل و نقل بین‌المللی و تجار و بازرگانان احصاء شده، دشواری انتقال کالا از یک مرز به مرز دیگر به دلیل کمبود لکوموتیو عنوان کرد و توضیح داد: با توجه به عدم سرمایه‌گذاری در حوزه لکوموتیو در سال‌های قبل، با کمبودی در این بخش مواجهیم. راهکارهای متعددی نیز از جانب بخش خصوصی بیان شده، مثلا تعداد زیادی لکوموتیو بلااستفاده در گرجستان وجود دارد که می‌توان با اجاره بخشی از آنها، مشکل کمبود این بخش را تا حد زیادی مرتفع نمود. تلاش ما در اتاق بازرگانی، مطالبه‌گری و رایزنی برای حل این جنس مشکلات است؛ چون باور داریم، ظرفیت ارزشمندی که در حوزه ترانزیت فراهم است؛ باید مغتنم شمرده شود.

توکلی‌زاده بر عزم اتاق مشهد جهت توسعه همکاری‌های مشترک با ایرو تاکید و خاطرنشان کرد: ما بر ارتقای آموزش‌های مرتبط برای فعالان این حوزه تاکید داریم و اتاق مشهد در این رابطه، اقدامات متعددی را به مرحله انجام رسانده است.

شرکت‌های ترانزیتی خراسان رضوی تمایل به استفاده از کارنه تیر دارند

محمود امتی عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی مشهد نیز در این نشست اظهار کرد: ایران در صدور کارنه تیر از جایگاه مطلوبی برخوردار است که این مهم مرهون تلاش مسئولان و کارشناسان ایرو است.

وی با بیان اینکه فعال‌سازی کریدورها، تقویت و بهینه‌سازی مسیرهای ترانزیتی و روان‌سازی مرزها از مهم‌ترین رسالت‌های سازمان ایرو است و استفاده از ابزار الکترونیکی در حوزه ترانزیت افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: با همه اینها، هنوز کاستی‌ها و عیوبی در این حوزه مشهود است که باید برای آن تدبیری اندیشید. البته تلاش‌های سازمان ایرو برای سهولت امور در حوزه ترانزیت ستودنی است.

امتی اظهار کرد: فعالیت شرکت‌های ترانزیتی خراسان رضوی به نسبت سایر استان‌ها بیشتر است؛ اما یک دلیل عمده، کاهش استفاده از کارنه تیر در خراسان رضوی آن است که شرکت‌ها به مسیرهای نزدیک مانند افغانستان و ترکمنستان تردد دارند که در این کشورها چندان از کارنه تیر استفاده نمی‌‌شود.

عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی مشهد با بیان اینکه اکثر کامیون‌هایی که در مسیر آسیای میانه فعال هستند، تحت پوشش شرکت‌ها و انجمن حمل و نقل بین‌المللی خراسان رضوی هستند، افزود: با توجه به جنگ روسیه و تمایل این کشور برای تجارت با ایران، مساله استفاده از کارنه تیر بیش از پیش اهمیت یافته است.

وی با تاکید بر اینکه شرکت‌های ترانزیتی خراسان رضوی تمایل به استفاده از کارنه تیر دارند، یادآور شد: در شرایط کرونا به دلیل اعمال محدودیت‌ها از سوی کشور ترکمنستان، روال استفاده از یدک کش‌ها، به تدریج برای شرکت‌های ترانزیتی کشور نهادینه شد. به طوری که به نظر می‌رسد انجام ترانشیپمنت در مرز برای شرکت‌ها به صرفه‌تر باشد؛ چرا که در این صورت، رانندگان نیازی به اخذ ویزا و ارائه عوارض سنگین به ترکمنستان ندارند. از سویی، ترکمنستانی‌ها با مشاهده کوچکترین تخلف از سوی راننده ایرانی، کامیون را به نفع خود ضبط می‌کنند که این مساله نیز سبب می‌شود شرکت‌های ترانزیتی تمایلی برای ورود کامیون‌های خود به کشور ترکمنستان نداشته باشند. نکته قابل تامل آن است که ترکمنستان به دلیل جنگ روسیه همکاری بهتری با شرکت‌های ترانزیتی ایرانی دارد و تعامل بهتری میان دو کشور حاکم است.

امتی از مسئله توقف‌های مرزی، به عنوان یکی دیگر از چالش‌هایی نام برد که باید برای آن تدبیری اندیشید.

وی اظهار داشت: ایجاد ایستگاه‌های متعدد به منظور بازرسی و افزتیش بوروکراسی ناشی از آن، سبب شده به رغم تلاش برای روان‌سازی مرز، نتوانیم در این حوزه به نتیجه مدنظر دست یابیم. نکته قابل توجه آن است که باید جذابیت لازم برای شرکت‌های کریر و رانندگان ایجاد شود؛ به طور مثال، برای رانندگانی که تمایل دارند به منظور ورود به خاک ترکمنستان ویزا دریافت و تردد نمایند، می‌توان خدمات ویژه اى در داخل کشور و آن سوى مرز ایجاد کرد تا رغبت بیشترى براى حمل مستقیم به وجود آید، این خدمات می‌تواند در قالب برنامه‌ریزى جهت سهولت در تشریفات خروج از مرز، دریافت ویزا، افزایش شارژ سوخت براى رانندگان یا سایر خدمات باشد.