عضویت نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در ایکائو

نیروی انتظامی به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران به عنوان چهل و پنجمین کشور عضو، به سازمان بین المللی هواپیمایی مدنی(ایکائو)، پیوست.

به گزارش ایلنا از پایگاه خبری پلیس، سازمان بین المللی هواپیمایی مدنی(ایکائو) یک شاخه تخصصی از سازمان ملل متحد است که متولی و مسئول تدوین استانداردها، توصیه نامه ها و وضع مقررات قانونی و سراسری در حوزه هواپیمایی مدنی است.

کشورهای صادرکننده گذرنامه الکترونیک، پس از اجرای استانداردهای لازم که توسط سازمان بین المللی هواپیمایی مدنی(ایکائو) اعلام می شود و مهیا نمودن زیرساخت ها، پیاده سازی نرم افزارهای لازم و دریافت تأییدیه های مربوطه مبنی بر سازگاری با استانداردها، می توانند به اشتراک کلید عمومی ایکائو(PKD) درآیند. به عبارت دیگر اشتراک در(PKD) به نوعی نشانگر تطابق استانداردهای گذرنامه یک کشور با استانداردهای بین المللی است.

در این راستا، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان متولی و مسئول صدور گذرنامه برای شهروندان ایرانی داخل کشور و نیز به عنوان مسئول واپایش گذرنامه در مرزهای کشور، یا پیاده سازی ساختارهای لازم و رعایت استانداردهای ابلاغی سازمان بین المللی ایکائو و دریافت تأییدیه لازم از این سازمان، پس از امضای یک سند یادداشت تفاهم، در تاریخ ۱۸ می ۲۰۱۴ میلادی(۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۳) به عنوان چهل و پنجمین عضو، موفق به پیوستن به " فهرست کلید عمومی(PKD) " شده است.

سازمان بین المللی هواپیمایی مدنی(ایکائو) در سال ۱۹۴۴میلادی و بر مبنای امضای معاهده شیکاگو ایجاد شده است. در حال حاضر ۱۹۱ کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران، با امضای معاهده مذکور عضو رسمی سازمان ایکائو هستند.

یکی از موضوعاتی که در حیطه مسئولیت های ایکائو قرار دارد، مقوله اسناد مسافرتی(گذرنامه، ویزا و…) و مسائل مربوط به امنیت و واپایش مرزی است و در همین راستا استانداردهایی نیز توسط این سازمان منتشر شده است، برای حصول قابلیت تعامل در اسناد مسافرتی، از جمله گذرنامه، رعایت استانداردها توسط کشورهای صادرکننده آن اسناد، ضروری است.

امروزه و با هدف ارتقا امنیت، افزایش قابلیت تعامل و تسریع در فرایندهای واپایش مرزی، سازمان ایکائو نسل جدیدی از گذرنامه ها تحت عنوان " گذرنامه الکترونیک " را معرفی کرده است، گذرنامه الکترونیک از نظر ظاهر شبیه گذرنامه های عادی است با این تفاوت که در آن یک تراشه هوشمند الکترونیکی تعبیه شده که اطلاعات مالک گذرنامه به صورت الکترونیکی در آن قرار می گیرد و توسط کشور صادر کننده سند بر روی آن امضای دیجیتال اعمال می شود تا ضمن تضمین جامعیت این اطلاعات، اصالت مرجع صدور آن نیز قابل احراز باشد.

از بین کشورهای عضو سازمان بین المللی هواپیمایی مدنی(ایکائو) حدود ۱۰۰ کشور با تأمین زیر ساخت های لازم اقدام به صدور گذرنامه الکترونیک کرده اند.

جمهوری اسلامی ایران به منظور هم سویی با استاندارد های جهانی و به عنوان یکی از پیشگامان در این عرصه از سال ۱۳۹۰ اقدام به صدور گذرنامه الکترونیک برای شهروندان کشور نموده و در حال حاضر یکی از کشورهای صادر کننده گذرنامه الکترونیک در دنیا محسوب می شود.

با توجه به استفاده از امضای دیجیتال به عنوان یک مکانیزم امنیتی(الزامی) در گذرنامه های الکترونیک، فرآیند واپایش این نوع گذرنامه در مرزها باید بر مبنای اعتبارسنجی امضای دیجیتال استوار باشد؛ با توجه به اینکه گذرنامه یک سند با قابلیت تعامل جهانی است لذا اعتبارسنجی امضای آن نیز باید در هر نقطه از دنیا و توسط مراجع مربوطه ممکن باشد، پیش نیاز این امر در اختیار داشتن گواهی دیجیتال مرجع صدور آن گذرنامه در هر نقطه از دنیا در محل و زمان واپایش است لذا کشورهای صادر کننده گذرنامه الکترونیک باید با تبادل گواهی دیجیتال خود و انتشار آن در مبادی تردد مرزی امکان اعتبارسنجی امضای گذرنامه ها را برای یکدیگر فراهم آورند تا از قابلیت های بالقوه گذرنامه الکترونیک در عمل بهره برداری شود.

فهرست کلید عمومی ایکائو(PKD)، راهی برای تبادل گواهی های دیجیتال

مکانیزمی که برای این منظور توسط سازمان بین المللی هواپیمایی مدنی(ایکائو)، پیشنهاد شده است، مکانیزمی تحت عنوان " فهرست کلید عمومی(PKD) " است.

" فهرست کلید عمومی(PKD) " اساسا یک رسانه متمرکز بوده که به عنوان واسطی جهت تبادل و انتشار گواهی های دیجیتال مراجع صدور گذرنامه الکترونیک و لیست گواهی های باطل شده هر کشور عمل می کند.

با توجه به کمیت و کیفیت کشورهایی که تاکنون موفق به انجام این مهم شده اند، اشتراک در PKD ضمن برجسته نمودن جایگاه بین المللی کشور به خصوص در زمینه واپایش مرزی و اسناد مسافرتی و تسهیل بالقوه تردد برای مسافران در فضای بین المللی، امکان اعتبارسنجی و احراز اصالت ۷۶ درصد از کل گذرنامه های الکترونیکی که در حال حاضر در جهان در گردش هستند، را فراهم می نماید.