۳۰ / ۱۱ / ۱۴۰۰ - ۱۱:۰۴:۳۴

دیپلماسی عمومی و نظام حکمرانی خیریه در ایران

کد خبر : ۱۱۹۸۱۵۲

میزان اهتمام به امور خیریه در هر جامعه ای می‌تواند یکی از شاخص های سنجش توسعه انسانی محسوب شود.

مهدی صولی در یادداشتی با عنوان درآمدی بر نظام موضوعات امور نیکوکارانه نوشت: نقش آفرینی بنیادهای نیکوکاری ایرانی و سازمان های مردم نهاد امورخیریه در چارچوب نظام حکمرانی خیریه در ایران قابل ارزیابی است. این نظام می بایست در چهار سطح سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری، تسهیل گری و ارائه خدمات مورد بررسی قرار گیرد تا پس از ارزیابی و امکان سنجی دقیق، نتایج آن بتواند به ریل گذاری مناسب برای تعیین جایگاه و کارکرد خیریه ها و امور نیکوکارانه در دیپلماسی عمومی منتهی شود.

پیشنهادات ارائه شده در این نوشتار ناظر بر سطح چهارم یعنی ارائه خدمات است. به بیان دیگر با مفروض انگاشتنِ فرض محالِ تحقق مفاهمه ی کارساز و کارگشا میان حاکمیت و فعالان و بازیگران امور نیکوکاری در کشور، محورهای کاربردی و اجرایی برای توسعه نقش آفرینی امور خیریه در دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران، ارائه شده است؛ زیرا که از زمان تصویب اولین برنامه عمرانی کشور در ۲۶ بهمن ۱۳۲۷ تا پایان دوره پهلوی دوم، و نیز از سال 68 تا امروز که پس از یک دوره فقدان سیاست گذاری رفاهی( 1368- 1357) هفت برنامه توسعه ای در کشور تدوین شده است، همچنان نظام حکمرانی خیریه در ایران در سطوح سه گانه سیاست‌گذاری، تنظیم گری و تسهیل گری، هم برای سیاست گذاران، هم برای ناظران، هم برای نیکوکاران و بازیگران امور خیریه و هم برای بهره گیران و مددپذیران با چالش ها، ابهامات و مشکلات فراوانی روبروست. این مساله، کارایی و اثربخشی چرخه سیاست گذاری امور خیریه در کشور را با سوالات اساسی روبرو ساخته است.

سیاست های عمومی ناظر بر توسعه ی پایدار، زمانی رضایت مندی اجتماعی می آفریند که به کاهش نابرابری ها، افزایش سطح رفاه و بهبود کیفیت زندگی منجر شود. لذا میزان اهتمام به امور خیریه در هر جامعه ای می‌تواند یکی از شاخص های سنجش توسعه انسانی محسوب شود.

فقر و نابرابری درد مشترک جوامع انسانی است همانگونه که اهتمام به کاهش درد و رنج دیگر انسان ها، حسّ مشترک انسانی است و مرز نمی شناسد. بدین جهت همکاری و تبادل تجربه برای محرومیت زدایی و توانمندسازی نیازمندان با هدف بهبود کیفیت زندگی می تواند برسازنده ی دیپلماسی عمومی باشد.

نظام موضوعات و محورهای پیشنهادی برای همکاری های سازنده و متقابل میان سازمان های مردم نهاد خیریه کشورهای مختلف که بتواند به تحقق شعار «خیر جمعی، بهبود کیفیت زندگی» بینجامد، عبارتند از:

الف) تبادل تجربه و الگوها:

 نقش نوآوری های فن آورانه در تسهیل و توسعه امور خیریه

 روش های اعتماد سازی و شفافیت مالی در خیریه ها

 الگوهای مستند سازی از تجربه ها، مدیریت دانش و نظام کاربردی آموزشی و مهارتی

 مدیریت و توسعه منابع انسانی

 روش های تامین منابع مالی خیریه ها و رسیدن به درآمد های پایدار

 روش های حمایتی، امدادی و نیکوکاری غیر مادی

 اعتمادسازی عمومی و روش های برندینگ

ب) محرومیت زدایی پایدار جوامع انسانی:

 اهتمام به امور خیریه؛ شاخص سنجش توسعه انسانی

 نقش نیکوکاری در بهبود کیفیت زندگی همگانی

 محرومیت زدایی از طریق توانمندسازی پایدار