تاریخچه سامانه «خودنویس»

از سال 1388 سامانه املاک و مستغلات با نام تجاری ایران املاک، جهت ثبت قراردادهای ملکی در بنگاه های مشاور املاک راه اندازی شده بود. از زمان تاسیس آن تا سال 1402 هیچ تغییر و بروزرسانی در این سامانه انجام نشده بود. به علت آنکه به مدت 14 سال اقدام خاصی جهت توسعه سامانه ایران املاک (املاک و مستغلات) انجام نشده بود، با آغاز به کار دولت سیزدهم با بررسی  آن سامانه مقرر شد تا نسخه جدیدی راه اندازی شود و از خرداد ماه سال 1402 این سامانه ارتقا یافت و نسخه جدید سامانه ایران املاک با نام تجاری خودنویس در دسترس عموم قرار گرفت.

وزارت راه و شهرسازی با استناد به ماده 18 قانون جهش تولید و تامین مسکن مصوب مرداد 1400 اقدام به راه‌اندازی سامانه‌ای کرده است که مالکان و مستاجران بتوانند راسا و به صورت رایگان اقدام به انعقاد قرارداد اجاره نمایند. بر این اساس مردم دارای حق انتخاب میباشند که برای ثبت قراردادهای خود به مشاوران املاک مراجعه نمایند و یا شخصا قراردادهای خود را ثبت نمایند.

در این راستا از نیمه دوم سال 1401 عملیات طراحی و کدنویسی سامانه خودنویس آغاز شد و در خرداد ماه 1402 نخستین قرارداد اجاره ملک مسکونی در این سامانه ثبت گردید و کد رهگیری آن صادر  شد.

نسخه قبلی این سامانه به دلیل نواقص و عدم توانایی در پاسخگویی به نیازهای کاربران، توانایی لازم را نداشت، با توجه به اهمیت شفافیت و امنیت در معاملات املاک، نسخه جدید سامانه با قابلیت‌های گسترده‌تر و سرویس‌های جدید به‌عنوان جایگزین نسخه قدیمی ارائه شد.

ویژگی‌ها و خدمات سامانه خودنویس

سامانه خودنویس خدمات جدیدی را ارائه می‌کند که دو سرویس کلیدی آن شامل «تصدیق سند» و «تایید اهلیت متعاملین» است. سرویس تصدیق سند، اصالت اسناد مربوط به ملک را بررسی می‌کند و در صورت وجود هرگونه اشکال، به طرفین معامله هشدار می‌دهد. این سرویس به جلوگیری از جعل اسناد و کلاهبرداری‌های احتمالی کمک شایانی کرده است.

سرویس تایید اهلیت متعاملین نیز به بررسی صلاحیت قانونی طرفین معامله پرداخته و از انجام معاملات غیرقانونی جلوگیری می‌کند. اگر یکی از طرفین معامله به دلایلی همچون ممنوعیت‌های قانونی مجاز به انجام معامله نباشد، سامانه از امضای قرارداد جلوگیری می‌کند. این ویژگی، ضریب امنیت در معاملات املاک را افزایش داده و از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری می‌کند.

علاوه بر این، سامانه خودنویس از طریق اتصال به سامانه احراز هویت دولت هوشمند، فرآیند شناسایی و احراز هویت کاربران را انجام می‌دهد و به دلیل دقت و سرعت بالا در ارائه خدمات، رضایت کاربران را جلب کرده است.

گسترش و استقبال مردمی از سامانه خودنویس

طبق آمارهای ارائه‌شده توسط مدیر سامانه خودنویس، تعداد تعداد کد رهگیری صادر شده در این سامانه از مرز یک میلیون عبور کرده است. تنها در سه ماه گذشته، بیش از ۳۰۰۰ قرارداد خرید و فروش از طریق این سامانه ثبت و کد رهگیری دریافت کرده‌اند که نشان‌دهنده استقبال گسترده مردم از این پلتفرم است.

در حال حاضر تعداد کاربران یکتای سامانه به 5 میلیون رسیده است که این تعداد با احتساب شاهدین در قراردادها است.این آمار به خوبی نشان‌دهنده اهمیت و تاثیرگذاری سامانه خودنویس در تسهیل معاملات ملکی است.

شفافیت و کاهش هزینه‌ها با سامانه خودنویس

یکی از مهم‌ترین مزایای سامانه خودنویس، کاهش هزینه‌های ثبت معاملات ملکی است. با استفاده از این سامانه، نیاز به مشاوران املاک در ثبت قراردادها به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته و مردم می‌توانند به‌صورت مستقیم و بدون واسطه، معاملات خود را انجام دهند. این اقدام موجب صرفه‌جویی ۱۷۰۰ میلیارد تومانی برای کاربران شده و از هزینه‌های اضافی جلوگیری کرده است.

این سامانه به‌صورت رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته و کلیه معاملات اعم از خرید، فروش، رهن و اجاره املاک می‌بایست از طریق این پلتفرم ثبت شود. پس از ثبت هر قرارداد، یک کد رهگیری اختصاصی به کاربران ارائه می‌شود که امکان پیگیری وضعیت قرارداد را برای آنها فراهم می‌کند. این کد رهگیری به‌عنوان مرجعی برای شفافیت و امنیت در فرآیندهای معاملاتی به کار گرفته می‌شود.

افزودن امکانات و خدمات جدید به سامانه خودنویس

این سامانه به‌تدریج با اضافه کردن خدمات جدید، به بهبود عملکرد خود ادامه می‌دهد. از جمله این خدمات می‌توان به «بررسی اهلیت»، «تصدیق سند» و «برگزاری جلسه مجازی» اشاره کرد. این خدمات با هدف ارتقای دقت و سهولت در فرآیندهای معاملاتی ایجاد شده‌اند و به کاربران کمک می‌کنند تا بدون نیاز به حضور فیزیکی و با امینت بالا، معاملات خود را انجام دهند.

سامانه خودنویس همچنین به‌زودی امکاناتی نظیر اجاره‌های کوتاه‌مدت، خرید و فروش سرقفلی و پنل نمایندگان را نیز به خدمات خود اضافه خواهد کرد که این موارد می‌تواند در افزایش جذابیت و کاربرد این سامانه برای طیف گسترده‌ای از کاربران موثر باشد.

چالش‌ها و راهکارهای پیش روی سامانه خودنویس

با وجود مزایای بسیار سامانه خودنویس، همچنان چالش‌هایی وجود دارد که نیاز به توجه و بهبود دارند. یکی از این چالش‌ها، مسئله زیرساخت‌های فنی و پشتیبانی موثر از سامانه است. ارتقای زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و همچنین ارائه پشتیبانی بهتر و سریع‌تر به کاربران، می‌تواند به افزایش رضایت کاربران و کارآمدی سامانه کمک کند.

علاوه بر این، آموزش کاربران درباره نحوه استفاده از سامانه و آشنایی با قوانین و مقررات مرتبط با معاملات ملکی از دیگر مواردی است که می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات ارائه‌شده کمک کند. کاربران باید آگاهی کامل از فرآیندهای حقوقی و الزامات قانونی داشته باشند تا از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنند.

نقش سامانه خودنویس در نظارت بر بازار مسکن

سامانه خودنویس به‌عنوان یک ابزار کارآمد در نظارت و کنترل بازار مسکن ایفای نقش می‌کند. با الزام قانونی ثبت تمامی معاملات املاک در این سامانه و صدور کد رهگیری، این امکان فراهم شده است که بازار مسکن به‌صورت دقیق‌تر و شفاف‌تر رصد شود. این مسئله موجب شده است که فرآیندهای سوداگری و کلاهبرداری در این حوزه به‌طور قابل‌توجهی کاهش یابد.

نتیجه‌گیری

سامانه «خودنویس» با هدف تسهیلگری و شفاف‌سازی در معاملات املاک و مستغلات، تاکنون توانسته است تاثیرات مثبتی در بازار مسکن ایران ایجاد کند. این سامانه با ارائه خدماتی مانند تصدیق اصالت اسناد، تایید اهلیت متعاملین و امکان ثبت مستقیم قراردادهابه صورت رایگان، گامی مهم در کاهش هزینه‌ها، افزایش شفافیت و جلوگیری از مشکلات حقوقی برداشته است. استقبال گسترده مردم و رشد تعداد کاربران نشان‌دهنده موفقیت این سامانه در دستیابی به اهداف خود است.

با اضافه شدن امکانات جدید و بهبود زیرساخت‌ها، سامانه خودنویس می‌تواند به یک ابزار جامع و کارآمد در مدیریت معاملات املاک تبدیل شود و نقش موثری در سامان‌دهی بازار مسکن ایران ایفا کند.