همایش مسئولیت اجتماعی شرکتی، فرهنگسازی و سیاستگذاری مشارکت محور برگزار شد
همایش مسولیت اجتماعی شرکتی؛ فرهنگ سازی و سیاستگذاری مشارکت محور در روز نهم اسفند 1402 در اتاق بازرگانی تهران و با حمایت انجمن جامعه شناسی و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و با حضور علی ربیعی عضو هیات مدیره، ارغوان فرزین معتمد، مدیر گروه اقتصاد رسانه و ندا کردونی، مدیر گروه مسولیت اجتماعی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات برگزار شد.
به گزارش ایلنا، نشست مسئولیت اجتماعی شرکتی، فرهنگسازی و سیاستگذاری مشارکت محور در دو پنل حقوقی و اقتصادی و جامعه شناسانه و محیط زیستی برگزار شد. تعیین جایگاه مسئولیت اجتماعی، حاکمیت پایدار شرکتی و گزارش دهی غیرمالی در نظام حقوقی و سیاستگذاری در کشور، شناسایی ضرورت اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی در سیاستگذاری های حوزه مسئولیت اجتماعی و پایدار شرکتی، تبیین آثار منفی و مثبت تنظیم گری در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها، شناسایی روشها و ابزارهای تشویقی در مسیر فرهنگسازی و سیاستگذاری مسئولیت اجتماعی شرکتی و تبیین نقش نهادها و تشکلهای بخش خصوصی در جهتدهی و تنظیم گری و فرهنگسازی مسئولیت اجتماعی شرکتی از محورهای اصلی این همایش بود.
پنل اول؛
مسئولیت اجتماعی شرکتی یعنی بیاثر کردن آثار منفی شرکتها
احمد میدری مدیر اندیشکده مقابله با فقر و نابرابری در ابتدای این همایش تعریف خود را از مسئولیت اجتماعی ارائه داد. او با اشاره به احضار زاکربرگ به دادگاه امریکا به دلیل خودکشی چند نوجوان در فیسبوک به دلیل انتشار محتوای مربوطه در فیسبوک اشاره کرد و گفت: به دنبال این اتفاق زاکربرک علاوه بر عذرخواهی از جامعه امریکا به ویژه خانواده های نوجوانان خودکشی کرده قول داد که بخشی را در فیسبوک راه اندازی کند که این بخش مسئولیت نظارت بر محتوای فیسبوک را بر عهده داشته باشد. این جلسه و ادبیات جهانی مسئولیت شرکتی نشان می دهد مسئولیت اجتماعی یعنی حفظ منافع عمومی جائی که قانون روشن وجود ندارد و شرکت ها باید براساس اخلاق حرفه ای عمل کنند. زاکربرگ به کنگره احضار می شود زیرا مسئولیت بدیهی هر شرکت حفظ جان همه افراد بویژه کودکان است و باید فیسبوک تلاش می کرد که از مطالبی که احتمال خطر دارد پرهیز می کرد.
وی ادامه داد: مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایران به صورت ساخت مدارس و بیمارستان و توسعه جا افتاده است اما آنچیزی که تحت عنوان مسئولیت اجتماعی شرکتها در دنیا تعریف شد به این صورت است که شرکتها باید آثار منفی خود را هرجا که قانونی نوشته نشده یا نمیتواند اعمال شود را بی اثر کند.
میدری با ارجاع به یک متن اینگونه مسئولیت اجتماعی را تعریف کرد: تنظیم فعالیت های خصوصی توسط نهادهای مدنی. فعالیتهای خصوصی خواسته یا ناخواسته امکان دارد آثار منفی بر دیگران بجای بگذارند. مسئولیت اجتماعی یعنی نهادهای مدنی مانند انجمن ها یا خود شرکت فعالیت های اقتصادی شان را به گونه ای تنظیم کنند که آثار منفی مهار شود و به دیگری آسیب نرساند. در فعالیت های اقتصادی تعارض منافع وجود دارد برای مثال تولیدکنندگان پنبه با ریسندگان، ریسندگان با البسه و البسه با فروشندگان تعارض منافع دارند، هر یک از آنها بدنبال ممنوعیت کالای تولیدی خود هستند و کسی که تولیدکننده پنبه هست نمیخواهد که پنبه در ایران وارد شود و ریسنده نیز نمیخواهد نخ وارد شود و هرکسی به دنبال انحصار تولیدات خود است. موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتها این است که شرکتها باید بتوانند خودشان زنجیره فعالیت شان را کنترل کنند حتی اگر دولت نتواند این کار را کند. جامعه باید به یک توانمندی دست یابد که درواقع صاحبان کسب و کار بتوانند منافع جمعی را تامین کنند این درک متفاوت از بسنده کردن به عمل خیر خواهانه است.
وی ادامه داد: اینکه زاکربرگ در کنکره مجبور به عذرخواهی و تصویب قوانین جدید در نظارت بر محتوای فضای مجازی شود، یک نگاه این است که مجلس امریکا این اقدام را انجام داده است اما درواقع مسئله این است که جامعه امریکا یک جامعه خودتنظیمگر است و نماینده مجلس به واسطه فشار افکار عمومی تن به این کار میدهد در غیر این صورت هیچ نماینده مجلس و رئیس جمهوری در امریکا جرات حمله به زاکربرگ را ندارد. اگر ما در کشور شاهد فسادهای بخش خصوصی هستیم، در مسئله فساد چای دبش نیز دو نگاه وجود دارد چرا دولت 2 میلیارد دلار از 28 هزار تومانی به این بخش داده است، و نگاه دیگر این است که آیا اتاق تهران و ایران قواعدی وضع کرد و از این فساد جلوگیری کرد؟ برخی از واردکنندگانی که به این فساد اعتراض داشتند نیز خود مبالغی کمتر از ارز دولتی را دریافت نموده اند و معتقدم که در این فساد شریک هستند. اگر ارز دولتی ارائه میشود و اتاقها و صاحبان کسب و کار سکوت میکنند به این دلیل است که بر روی مسئله مسئولیت اجتماعی خود کار نکرده اند. اگر این سوال مطرح میشود که دولتها در این مسائل کاری نمیکنند باید بگویم که دولتها غیر از مسائل امنیتی که خود تصمیم میگیرند در مسائل اقتصادی تسلیم فشارهای پایین و جامعه هستند.
میدری با اشاره به کتاب « فراز و فرود ملتها» گفت: اتاق بازرگانی نقش اصلی در حل تعارض منافع در بخش خصوصی دارد و انجمن های یک صنعت خاص مانند انجمن پوشاک کمتر این کار را خواهد کرد.
وی در پایان گفت: براساس ائتلافهای فراگیر، انجمنهای حرفه ای که شامل اتاقهای بازرگانی هستند تضادهای درونی خود را حل کنند، اتحادیه و تشکلهای کارگری ابتدا روابط رسمی داشته و سپس شبکه غیر رسمی در مجموعه ای از روابط اجتماعی حل شوند با همدیگر ائتلاف ایجاد کنند تا بتوانند تغییرات بزرگ در جامعه ایجاد کنند. آنچیزی که ایران امروز را در مسیر متفاوتی قرار می دهد این است که تشکل های صنفی در یک تشکل فراگیر مانند اتاق تضاد های خود را حل کنند و سپس با تشکلهای کارگری منافع همه جامعه را تامین نمایند.
برای تعریف مسئولیت اجتماعی در موضوعات مختلف باید شاخص هایی وجود داشته باشد
در ادامه این نشست، ارغوان فرزین معتمد مدیر گروه اقتصاد رسانه در پانل اقتصادی و حقوقی و در ارتباط با تجارب دنیا در حوزه مسولیت اجتماعی شرکتها سخنرانی کرد. وی اشاره داشت که مسئولیت اجتماعی ریشه در اثرات جانبی رفتار بشر و بنگاه های اقتصادی دارد. بشر به ویژه بعد از انقلاب صنعتی و شکل گیری صنایع مختلف و تولید در کارخانجات، آسیب های جدی به سیاره زمین و به ویژه با تولید کربن وارد کرده است. این مساله به اندازه ای جدی است که در گفتمان های بین المللی تاکید می شود که وارد عصری شده ایم که بشر خود باید با ایجاد تغییراتی در نحوه زندگی، سیاره زمین را نجات دهد و محیط زندگی بهتری برای خود فراهم نماید.
وی ادامه داد: که اهمیت این مساله چنان است که در گزارش های جهانی مرتب بر آن تاکید می شود. گزارشهای توسعه انسانی از سال 2020 تا به حال به این مساله توجه جدی داشته اند. در گزارش 2020 بر ورود به عصر جدیدی تاکید می شود که عصر آنتروپوسین یا انسان محوری نام دارد. در این گزارش و گزارش های بعدی تاکید می شود که اکنون و پس از آنچه رفتار بشر طی سالیان طولانی به ویژه پس از انقلاب صنعتی بر سر خود و سیاره خویش آورده است، زمان آن رسیده که به ذات طبیعت و بشردوست خود بازگردد و در حفظ خود و طبیعت با نوآوری هایی در سیاستگذاری ها و به ویژه سیاستهای اجتماعی اقدام جدی نماید. این امر به ویژه در دنیای امروز که با دنیای اطلاعات گره خورده که همچون شمشیری دو لبه است، ضرورت بیشتری دارد.
فرزین معتمد افزود: از دیدگاه ایشان مساله مسولیت اجتماعی شرکتها، به نوعی برگرفته از آن چیزی است که ریشه در اثرات جانبی رفتار بنگاه یا شرکت دارد. تولیدات شرکتها، رفتار شرکتها با مشتریان داخلی و خارجی می تواند اثرات جانبی مختلفی داشته باشد، که اثرات منفی اجتماعی آن بر سودآوری بنگاه نیز تاثیر منفی دارد. بنابراین آنچه به عنوان مسولیت اجتماعی شرکتها در طول حدود دویست سال مطرح شده است، به معنای صرفا انجام عمل خیریه نیست بلکه انجام مجموعه اقداماتی است که در برهمکنش های اجتماعی میان اعضای بنگاه و مشتریان داخلی و خارجی منجر به اعتماد بیشتر، هم افزایی بیشتر، سود آوری بیشتر و در کلان رشد و توسعه پایدار گردد. بنابراین مسولیت اجتماعی شرکت ها باید به گونه ای طراحی شود که برای همه برد به همراه داشته باشد؛ چه برای بنگاه، چه برای مشتریان داخلی( کارکنان)، چه برای مشتریان خارجی، چه برای افراد جامعه و چه برای رشد و توسعه کشور.
وی در سخنرانی خود مروری بر روند تاریخی بحث مسولیت اجتماعی شرکت ها داشت و اشاره کرد: این بحث از اوایل قرن نوزدهم و با آغاز انقلاب صنعتی و چالش های پیش امده در محیط کار کارگران آغاز شده است. سپس به مرور زمان و با پیشرفت های صورت گرفته در فضای اقتصادی، مسولیت اجتماعی نیز ابعاد گسترده تری به خود گرفته به طوری که در 1953، اقتصاددان امریکایی- باون- برای اولین بار مسولیت اجتماعی شرکتها را مطرح می کند. سپس کارول هرمی را معرفی میکند که ابعاد مسولیت اجتماعی را به مسولیت های اقتصادی، قانونی، اخلاقی و بشردوستانه طبقه بندی می نماید. با گذشت زمان و به وجود آمدن چالش های اجتماعی- زیست محیطی، مسولیت اجتماعی شرکت ها ابعاد تازه تری به خود می گیرد به گونه ای که از سال 2000 به بعد بر مباحث محیط زیست و پایداری در مسولیت اجتماعی شرکت ها تاکید می شود و این امر همچنان مورد تاکید و توجه است ضمن آنکه با پیشرفت فناوری اطلاعات، بحث مسولیت در قبال اطلاعات و محتوای منتشر شده در فضاهای مجازی نیز بر مسولیت های اجتماعی افزوده شده است.
مدیر گروه اقتصاد رسانه همچنین شاخص های مطرح شده در ابعاد مختلف مسولیت های اجتماعی اعم از شاخص های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و حکمرانی را معرفی نمودند و نمونه هایی از مسولیت های اجتماعی شرکت های مختلف نظیر گوگل، جانسوناند جانسون، فورد، نفلیکس و ... را بر شمرد و ضمن تاکید بر اهمیت طراحی الگوی مسولیت اجتماعی در شرکت ها بر اهمیت تدوین شاخص های ترکیبی متناسب با شاخص های توسعه در حوزه فعالیت در طراحی چنین الگوهایی تاکید کرد. همچنین در سطح کلان و با توجه به تهیه پیش نویس قانون مسولیت اجتماعی، بر لزوم برنامه ریزی مبتنی بر نتیجه و با شاخص های اسمارت( SMART) در تنظیم برنامه های مسولیت اجتماعی شرکت ها و ارزیابی اقدامات در حوزه مسولیت اجتماعی به منظور دستیابی به شاخص های رشد و توسعه پایدار تاکید کرد.
در جامعه مدنی مردم باید جامعه فقیری که بخش خصوصی ایجاد میکند را کمک کنند
سینا شیخی جامعه شناس در ادامه این پنل گفت: دو پرسش مطرح است که باید به آن بیندیشیم، اینکه ما الگوی جامعه را چگونه تعریف میکنیم؟ تعریف ما از الگوهای اجتماعی براساس جامعه مدنی است. براساس نقدی جامعه مدنی در حاشیه بازار شکل گرفت و جمع کننده مشکلات بازار شد ( دولت بازاری، جامعه بازاری و الگوهای موجود) برای مثال بخش خصوصی نمیتواند رفع فقر کند و دولت در این جامعه فقظ تنظیم کننده است بنابراین مردم باید جامعه فقیری که بخش خصوصی ایجاد میکند را کمک کنند بنابراین جامعه فقط به سمت خیریه سازی حرکت میکند.
وی ادامه داد: المان به عنوان کشوری که بیشترین مراکز خیریه را دارد شناخته شده است درحالی که میزان مراکز خیریه آن 20 هزار بوده و در ایران این میزان بیش از 50 هزار مرکز خیریه است. از طرف دیگر در همین کشور تعداد تشکلهای مطالبه گر محیط زیستی و تسهیلساز به 600 هزار میرسد درصورتی که در ایران این میزان به هزار تشکل نیز نمیرسد.
شیخی افزود: سوال دوم درخصوص تامین منابع مالی است. این بخش خصوصی است که به شما پول میدهد که این بخش نیز منبع خوبی برای فعالیتهای اجتماعی نیست. بنابراین باید به اینکه منابع مالی را در حوزه مسئولیت اجتماعی چگونه میخواهیم تامین کنیم نیز فکر کنیم. مسئولیت اجتماعی یک سری پیشفرضهایی مانند جامعه رسانه ای قوی نیازمند است، آیا ما رسانه قوی ای داریم که مطالبه گر باشد و مسئولیت اجتماعی را در یک بخشی به رسانه ها بسپاریم بدون انکه ان رسانه به منابع مالی بخش خصوصی یا دولتی نیاز داشته باشد؟
دخالت دولت در اقتصاد/ مسئولیت اجتماعی چه میزان باید باشد؟
ندا کردونی بنیانگذار و مدیر عامل ندای توسعه در این همایش و در پنل حقوقی و اقتصادی، سخنرانی خود را با عنوان تنظیم گری بازار محور و داوطلبانه در عرصه مسؤلیت اجتماعی کسب و کارها ارایه داشتند. ایشان با تأکید بر اینکه چرایی مداخله دولت در حوزه مسؤلیت اجتماعی کسب و کارها در کنار چگونگی و میزان دخالت بایستی معنا گردد، به این نکته اشاره کردند که سوال اصلی درخصوص مسئولیت اجتماعی شرکتی از این دعوای کلاسیک شکل میگیرد که اصولا دخالت دولت در اقتصاد چه میزان باید باشد؟ ایشان اشاره داشتند دولت می تواند از طریق روش ها و ابزارهای مختلف به تنظیم حوزه مسؤلیت اجتماعی در بخش خصوصی اقدام نماید و اصولا و عموما این دخالت در تجارب جهانی کمتر مبتنی بر قانون گذاری ایست.
ندا کردونی سپس در خصوص ارتباط گزارشگری مسؤلیت اجتماعی/ پایداری و حوزه مسؤلیت اجتماعی، روند کلی در تنظیم گری این حوزه را مبتنی بر الزام به افشا و رسانش انواع اطلاعات غیر مالی از سوی برخی شرکت ها( که بر مبنای نقش و اثرشان در جامعه از سوی نهادهای تنظیم گر معرفی می شوند) دانستند. ایشان با اشاره به هدف انتشار عمومی گزارش های پایداری(اطلاعات غیر مالی)، غایت در این حوزه را این مهم دانستند که ذی نفعان و استفاده کنندگان از اطلاعات این گزارش های غیر مالی( در کنار گزارش های مالی شرکت ها) قادر شوند تصمیمات خود را به درستی و بر مبنای اطلاعات شفاف و قابل اعتماد اتخاذ کنند. ندا کردونی یکی از ذی نفعان این گزارش ها را دولت ها( اعم از قوای سه گانه و به ویژه قوه قضاییه) دانستند و به این نکته اشاره کردند که دولت ها می توانند بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت و کسب و کارها تصمیمات لازم و مبتنی بر خیر عمومی و یا حقوق مصرف کنندگان را اتخاذ کنند.
وی با اشاره به اینکه قوانین و استاندارهای حوزه ی پایداری و مسؤلیت اجتماعی کسب و کارها می توانند اصل محور و یا قاعده محور باشند، تقاوت این دو رویکرد را اینگونه بیان کردند: در دیدگاه اصل محور ما با یک سلسله مفاهیم راهنمایی کننده روبرو هستیم که معمولا بر توانایی تصمیم گیری و داوری فاعل آن اصل و فرآیند تنظیم گری( در اینجا شرکت ها و کسب و کارها) تاکید می کند. اما در چشم انداز قاعده محور ما با جزییات بیستری روبرو هستیم که تعیین می کند مخاطب و یا فاعل فرایند دقیقا چگونه بایستی رفتار کند. در رویکرد قاعده محور، موازین و مقررات بیشتر به دنبال پاسخگویی هستند. ایشان با اشاره به اینکه، سطح تنظیم گری ازسوی قانون گذار( به ویژه در مراحل آغازین) در حوزه مسؤلیت اجتماعی کسب و کارها شایسته است که اصل محور باشد و بعد بر اساس استانداردهای الزامی و یا داوطلباته در ذیل آن شفافیت و پاسخگویی تضمین شود، بر این مهم تأکید کردند که ممکن است برای عملیاتی کردن برخی از این اصول نیاز به قاعده گذار و حتی مقررات جزیی هم باشد که می تواند در قالب استانداردها و چارچوب های خاص هر صنعت و یا کسب و کار به شکل کلی صورت بگیرد.
کردونی در ادامه با اشاره به برخی از تجارب بین المللی، به شیوه تنظیم گری حوزه مسؤلیت اجتماعی و گزارشگری پایداری در اتحادیه اروپا، ترکیه، مالزی، برزیل و چین اشاره کردند و بر ضرورت همراهی با روندها و استانداردهای این حوزه به منظور فرصت سازی های صادراتی و سرمایه گذاری برای بخش خصوصی تأکید کردند. ایشان همچنین رویکرد حاکم بر پیش نویس قانون مسئولیت اجتماعی شرکتی ( منتشر شده از سوی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی) را مبتنی بر هراس از سبز شویی دانستند.
وی اتخاذ چنین رویکردهایی در حوزه تنظیم گری مسؤلیت اجتماعی شرکتی را ناکافی و نادرست دانسته و اشاره کردند که امروزه استانداردها و چارچوب های بین المللی مرتبط با پایداری و مسؤلیت اجتماعی کسب و کارها هرچند به سبز شویی و کنترل آن از سوی شرکت ها اهتمام می ورزند اما عموما بر محور کاهش و کنترل آثار منفی و ریسک فعالیت های تجاری در محیط زیست، اجتماع و اقتصاد و همچنین به خلق فرصت های اقتصادی برای کسب و کارها صورت بندی می گردند.
پنل دوم؛
حکمرانی باید مسئولانه و جمعی باشد
در ادامه این نشست منصوره مهدی زاده عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با بیان اینکه در دنیای امروز به این نتیجه رسیدهاند که اگر قرار است یک فناوری جدیدی وارد یک کشور شود باید ارزشهای انسانی در آن را مد نظر داشت گفت: دنیا به این باور رسیده است که حکمرانی باید مسئولانه و جمعی باشد و برای این نوع نگاه موانعی نیز وجود دارد برای مثال در بحث شفافیت در مسئولیت اجتماعی برخی از مسئولان و شرکتها از شفافیت تفریح میروند زیر معتقدند که بخشی از مزیت رقابتی خود را در صورت افشای اطلاعات خود از دست خواهند داد.
وی با بیان اینکه کشورهایی موفقند که قوانین مالکیت معنوی را رعایت میکنند، ادامه داد: مانع دوم تعامل است، چرا در نهایت تعامل در جامعه شکل نمیگیرد و همه ذینفعانی که از تکنولوژی وضعیت بهره میبرند بر تعادل نمیرسند؟ جواب شاید در تضاد منافع باشد.
مهدی زاده با اشاره به بحث اصل احتیاطی گفت: در این بحث به ویژه در خصوص فناوری نوظهور میگوید اگر ذرهای بیم آن را داریم که آن فناوری مشکلی در امنیت اجتماعی ایجاد میکند باید در استفاده از آن احتیاط کرد اگر قرار است قوانینی اتخاذ کنیم باید بازخورد سیاسی اجتماعی و همراهی مردم را در نظر داشته باشیم.
مسئولیت اجتماعی یعنی اصلاحات
حسین محمودی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در ادامه پنل دوم با اشاره به اینکه ایرانی جماعت همواره دارای روحیه کسب و کار تیمی است گفت: همه فرهنگ ایرانی از شغل جمعی و کارگری بوده است نه شغل فردی لعنت خدا بر کسی که گفت ایرانی کار تیمی بلد نیست اتفاقاً کار ایرانی همواره تیمی بوده است.
وی در ادامه با بیان اینکه تبلیغات فرهنگ غربی ما را مصرفگرا کرده است، گفت: این در حالی است که ایرانی جماعت از قدیم اقتصاد چرخشی را باور داشت برای مثال مصرف لباس خواهر و برادر بزرگتر یا دوخت کفشهای پاره جزئی از اقتصاد چرخشی بود که اکنون متاسفانه از بین رفته است و جوانان ما همواره رویای زندگی غربی را در سر میپرورانند.
به اعتقاد وی مسئولیت اجتماعی یعنی اصلاحات، و گفت: اتفاقی که در همه نشستها و همایشها میافتد این است که فقط مختص کسب و کارهاست و برای آگاهی شخص کاری نمیکند در صورتی که باید فرد را آگاه کرد که از شرکتها مطالبهگری کند و تعیین کند که محصول آن شرکت را بخرد و حمایت کند یا نخرد، بنابراین به این ترتیب شرکتها مجبور به انجام امور مسئولیت اجتماعی خود خواهند بود.
محمودی در پایان سخنان خود گفت: مشکلات محیط زیستی ما ریشههای اجتماعی دارد، مصرف پایدار ریشه سیاست گذاری محیط زیستی است من همیشه میگویم که برای حفظ محیط زیست سعی کنیم مثل مادربزرگهایمان زندگی کنیم آنها از پارچه برای خرید نان استفاده میکردند.
روزانه حدود ۴ میلیون کیسه فریزر فقط در مدارس ما مصرف میشود
زهرا جواهریان جامعه شناس با اشاره به چالشهای محیط زیست اعم از آلودگی هوا، آلودگی خاک، کمبود آب و غیره گفت: ما جز ۱۰ کشور اول جهان در تولید ظروف پلاستیکی هستیم جالب است که بگویم روزانه حدود ۴ میلیون کیسه فریزر فقط در مدارس ما مصرف میشود. همچنین حدود ۲۵ میلیارد متر مکعب دور ریز مواد غذایی داریم و در مورد تولید گازهای گلخانهای نیز رتبه ۶ در جهان را داریم.
وی ضمن اشاره به چالشهای محیط زیستی موجود در کشور، به راهکارها اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بهرهوری سبز، اشتغال سبز و غیره از اقدامات جهانی است. مشاغل سبز و مدیریت سبز است که همگی منافع اقتصادی دارند، هر دفعه که به سمت اصلاح امور محیط زیستی برویم قطعاً منافع اقتصادی را نیز به دنبال خواهد داشت برای مثال در مشاغل سبز منظور مشاغلی هستند که اثرات زیست محیطی را کاهش و از حقوق و مزایا و تامین اجتماعی بهداشت و ایمنی برخوردارند.
جواهریان افزود: در دورهای به این نتیجه رسیدیم که دولتها بیشترین مصرف کننده انرژی و آسیب را به محیط زیست دارند، بنابراین راهکارهایی مانند کاهش بر مصرف برق، کاهش مصرف سوخت، مدیریت پسماند، کاهش مصرف کاغذ، تعمیرات ضروری ساختمان و کاهش مصرف آب از جمله مواردی بود که دولتها در سازمانهای خود در راستای اشتغال سبز و مسئولیت اجتماعی خود میتوانند انجام دهند.
وی در پایان با اشاره به مسئولیت اجتماعی شرکتی گفت: مدیریت مصرف، ایجاد فضای سبز، پنلهای خورشیدی، راهاندازی سیستم بازیافت، کاستن از ضایعات در تولید راهاندازی ایزو ۱۴۰۰۰ و آموزش و جلب مشارکت مردمی در زمینه محیط زیست از جمله مسئولیت اجتماعی شرکتها میتواند باشد.
چگونه کشوری تا این میزان ثروتمند میتواند فقیر باشد؟
شهرام فرضی مشاور اجتماعی شرکت مهندسی و توسعه نفت با بیان اینکه مبحث مسئولیت اجتماعی بسیار متفاوت است، در خصوص مسئولیت اجتماعی و توسعه با اشاره به سخنرانی دکتر نیکی در جشنواره امین الضرب گفت: ما میتوانستیم در تکنولوژی سازنده خودروهای برقی و بدون سرنشین باشیم یا میتوانستیم بزرگترین صادر کننده صنعتی و خدماتی باشیم، دولت ما میتوانست بدون اینکه در تنگنای و کسری بودجه باشد سالانه بودجه ۲۵۰ میلیارد دلاری را برای خدمات عمومی مصرف کند، چگونه کشوری تا این میزان ثروتمند میتواند فقیر باشد؟ بخش خصوصی، دانشگاهیان و کارشناسان باید برای مرگ تدریجی این مادر چارهای بیندیشند.
وی ادامه داد: مسئولیت اجتماعی یعنی مسئولیت پذیری یک سازمان یا نهاد در قبال اثرگذاری تصمیمات یا فعالیتهایش بر روی جامعه و محیط زیست که میتواند بر جامعه محلی و مشتریان و کارکنان و کل جامعه انسانی و سیاره زمین تاثیر بگذارد.
فرضی با تاکید بر اینکه ارتباط تنگاتنگی بین توسعه و مسئولیت اجتماعی وجود دارد گفت: توسعه سیاسی فرهنگی اجتماعی و اقتصادی باید منجر به بهبود معیشت افزایش رفاه و برخورداری افزایش امید به زندگی و بهداشت و غیره شود ما باید همواره جامعه انسانی را مد نظر قرار دهیم. در مسئولیت اجتماعی و رویکرد انسان محور انسان سرچشمه همه ارزشهاست و اگر ما به طبیعت احترام میگذاریم به این دلیل است که از آن بهره میبریم برخی در نظریه انسان گرایی افراطی معتقدند که انسان محور همه فعالیتها و چالشهای محیط زیستی است. ما ناگزیریم که در کنار چالشها به ویژه چالشهای محیط زیستی انتخاب کنیم که روند گذشته را ادامه دهیم یا رویکرد جدیدی اتخاذ کنیم. ما نیازمند باز تعریف مسئولانه مسئولیت اجتماعی و حرکت از سمت مسئولیت اجتماعی شرکتی به سمت مسئولیت اجتماعی پایدار هستیم.
ایران امروز به امید، اعتماد و رفتار مسئولانه نیاز دارد
علی ربیعی عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در سخنرانی اختتامیه گفت: مفهوم مسؤلیت اجتماعی به رغم دیرینگی آن در قرن اخیر بیشتر با توجه به آثار مخرب توسعه صنعتی و مسولیت شرکتها و دولتها ادبیات آن گسترده شده است. من معتقدم فراتر از این محدود شدگی مفهومی باید مسئولیت اجتماعی به عنوان یک مسله فراگیر و دربرگیرنده رفتارها از سطح فرد ،گروهها ،نهادها و بخصوص دولتها در قبال تاثیرهای زیان بار یا بافایده کنش اقدام هریک گفت و گو کرد و به دنبال جامعه ای مسئول مفهوم را بسط داد یکی از مسئولیت های امروز ما گفت وگو پیرامون مسائل جامعه است. محیط زیست، فقر و نابرابری، فرصت های نابرابر و بطور کلی چگونگی زیست ایرانیان در کنار هم از موضوعات مهمی هستند که باید پیرامون آن گفتگو شکل بگیرد. ربیعی ادامه داد ؛ یکی از مسائل اجتماعی مهم جامعه ایران امروز این است که چگونه در مقابل هم مسئولانه زندگی کنیم وی با بیان اینکه هرگونه اقدام ناامیدافزا و اعتمادزدا مخرب و رفتار غیر مسئولانه محسوب می شود.
وی ادامه داد: دولت ها بیشترین تاثیر با سیاست گذاری و اقدامات خود در این زمینه ها دارد. امروز مسیری که به آن نیاز داریم گسترده شدن مسئولیت اجتماعی از سطح توسعه صنعتی شرکت ها تا سطح سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و شکل گیری جامعه مسئول و پرسش گر از مسئولیت هاست.