ایران در اکتشاف همتراز با کشورهای مطرح است/ توسعه معدنکاری و صنایع معدنی باعث کاهش ذخایر معادن بزرگ شده است/ مشکل اصلی ایران در اکتشاف، تاخیر در تولید اطلاعات پایه و برداشت ژئوفیزیک هوایی است

احمد فتاحی مجلج، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) را به عنوان بازوی اجرایی وزارت صمت دانست و گفت: بیش از 91 پهنه به مساحت 535 هزار کیلومتر مربع در اختیار سازمان ایمیدور و شرکت های تابعه است. در حال حاضر، نتایج اجرای فعالیت های اکتشافی در 91 پهنه، منجر به ثبت 492 محدوده و صدور 162 پروانه اکتشاف شده است.

مدیر اکتشاف ایمیدرو معتقد است: ایران در اکتشاف همتراز با کشورهای مطرح است؛ با توجه به پتانسیل بالای منابع معدنی در کشور، علاوه به تکمیل اکتشافات سطحی، توسعه اکتشافات عمیق در کشور امری ضروری است.

وی ادامه داد: با توسعه اکتشافات عمیق در پروژه های چند سال اخیر کشور، متوسط عمق اکتشاف در ایران به 200 متر رسیده، اگرچه متوسط عمق معدن کاری در ایران کمتر از 10 متر است. به عنوان مثال در برنامه اجرایی پروژه‌های اکتشافی شرکت های بزرگ زیر مجموعه ایمیدرو مانند شرکت تهیه و تولید مواد معدنی، شرکت ملی صنایع مس ایران و مجتمع سنگ آهن سنگان، اکتشافات عمیق بیش از 1000 متر در دستور کار قراردارد.

توسعه معدنکاری و صنایع معدنی، باعث کاهش ذخایر معادن بزرگ شده است

فتاحی مجلج با اشاره به کاهش ذخایر سنگ آهن در کشور عنوان کرد: معادن‌ بزرگ سنگ آهن ایران مانند چادرملو، گل گهر، چغارت و... با ذخایر چند صد میلیون تنی، تا ده ها سال پاسخگوی نیاز صنایع فولادی کشور بودند؛ اما با توسعه معدنکاری و صنایع معدنی، ذخایر سنگ آهن کشور رو به کاهش رفت؛ این امر باعث شده تا اکتشافات عمیق در دستور کار قرار گیرد و معدنکاری نیز به سطوح عمیق تر پیش برود.

وی از کشف معادن جدید و پرعیار سنگ آهن ابراز امیدواری کرد و گفت: امیدواریم بتوان معادن بزرگ و عمیقی که دارای ذخایر چند ده و یا چند صد میلیون تنی باشد، کشف و استخراج شود. در حال حاضر، آنومالی سنگ آهن 21A واقع در استان یزد که از سال 93 در دستور اکتشاف ایمیدرو قرار گرفت و وجود پتانسیل توده آهن دار پرعیار عمیق(بیش از 1500 متر) که با گمانه های اولیه به اثبات رسیده؛ به دلیل عدم وجود دستگاه حفاری و تجهیزات مناسب برای حفر بیش از 2000 متر، اکتشاف سیستماتیک در محدوده این آنومالی انجام نشده است. اخیراً با ورود دستگاه‌های حفاری عمیق زن به کشور، امیدواریم اکتشافات را در این آنومالی تکمیل و به مرحله معدنکاری برسانیم.  

ماشین‌آلات بخش اکتشاف فرسوده هستند

مدیر اکتشاف ایمیدرو اظهار کرد: ماشین‌آلات در بخش اکتشاف بویژه دستگاه حفاری و تجهیزات آن فرسوده بوده و نیازمند نوسازی هستند. این چالش با واردات دستگاه حفاری جدید و به روز توسط شرکت های بزرگ مثل شرکت ملی صنایع مس ایران،‌ شرکت صنعتی و معدنی چادرملو،‌ شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر و برخی از شرکت های خصوصی بزرگ حل خواهد شد. خوشبختانه با ترغیب شرکت های بزرگ، 107 دستگاه حفاری سفارش خرید و 45 دستگاه وارد کشور شده است.

وی از اعطای وام کم بهره برای نوسازی دستگاه حفاری و تجهیزات آن خبر داد و گفت: پیش بینی شده از طریق شرکت صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی وام های کم بهره برای واردات این ماشین آلات در بخش اکتشاف به پیمانکاران حفاری اعطا شود.

مشکل اصلی ایران در اکتشاف، تاخیر در تولید اطلاعات پایه و برداشت ژئوفیزیک هوایی است

مدیر اکتشاف ایمیدرو معتقد است: ایران از لحاظ تکنولوژی اکتشاف عقب است نه از لحاظ دانش اکتشاف.

فتاحی با بیان اینکه مشکل اصلی ایران در اکتشاف، تاخیر در تولید اطلاعات پایه و برداشت ژئوفیزیک هوایی است، گفت: کمبود اطلاعات باعث شده که نتوان در مرحله شناسایی، پتانسیل های واقعی را تفکیک و محدوده های امیدبخش مناسب را تشخیص داد؛ در این راستا، با انعقاد توافقنامه سه جانبه فیمابین معاونت معادن و فرآوری مواد وزارت، ایمیدرو و سازمان زمین شناسی و اکتشافات مواد معدنی کشور، برنامه تولید اطلاعات پایه در مقیاس 50000: 1 ( زمین شناسی، ژئوشیمی و زمین شناسی اقتصادی) و برداشت ژئوفیزیک هوابرد از نیمه دوم سال 1400  در دستور کار قرار گرفت.

وی با اشاره به بلوک های در دست اقدام گفت: در حال حاضر، تولید اطلاعات پایه در بلوک بیرجند در استان خراسان جنوبی در مرحله گزارش پایانی بوده، در بلوک تکاب- مهاباد در استان آذربایجان غربی دارای پیشرفت 60 درصد و بلوک مرکزی در استان‌های مرکزی، قم و اصفهان دارای پیشرفت 30 درصد است. همچنین برداشت ژئوفیزیک هوایی در بلوک دیواندره در استان کردستان به اتمام رسیده و در بلوک بردسکن در استان خراسان رضوی بیش از 35 درصد پیشرفت دارد.

خبرنگار :سارا کریمی جم