آشنایی با بیماری دیابت در سالمندان
بیماری دیابت در سالمندان
شیوع بیماری دیابت در سالمندان میان سنین ۵۰ تا ۶۰ سال بیشتر مشاهده میگردد از این رو پرستار سالمند مبتلا به دیابت باید آگاهی کافی در رابطه به این بیماری را جهت مراقبت از او داشته باشند. در صورتی که دیابت در سالمند به مراحلی رسید که سالمند نیاز به پرستاری شبانه روزانه داشته باشد میبایستی از بین راه های موجود مانند بستری کردن سالمند، نگهداری سالمند توسط خانواده در صورتی که آگاهی لازم را داشته باشند یا بهره بردن از پرستار سالمند متخصص را انتخاب نمود. برای بهره گرفتن از پرستار سالمند می توانید با خیال راحت از سلامتی سالمند خود مطمئن باشید. برای استخدام پرستار سالمند متخصص در نگهداری از سالمند می توانید به اینجا مراجعه کنید.
بیماری دیابت در سالمندان
دیابت نوعی بیماری میباشد که به دلیل اختلالات متابولیکی که در بدن شخص بیمار ایجاد میگردد بدن او دیگر قادر به تولید انسولین نمیباشد و یا میشود گفت بدن فرد مبتلا دیگر نمیتواند از انسولین موجود در بدن استفاده کند.
بنابراین فرآیند ساخت انرژی در بدن دچار مشکل میشود و همین مسئله باعث افزایش قند خون شده و اختلال در سوخت و ساز بدن ایجاد میگردد.
انواع دیابت
بیماری دیابت به سه دسته تقسیم می شود:
دیابت نوع ۱:در این نوع از دیابت لوزوالمعده در بدن فرد دیگر قادر به ترشح انسلین نمیباشد اینو نوع دیابت بیشتر در کودکان و نوجوانان مشاهده میشود.
دیابت نوع ۲:در این نوع از دیابت بدن به اندازه کافی انسولین تولید میکند ولی توانایی استفاده از آن را ندارد،دیابت نوع دو بیشتر در افراد سالمند دیده میشود.
دیابت نوع 3: این نوع دیابت بیشتر در افراد باردار شایع میباشد.
وظایفی که پرستار سالمند مبتلا به دیابت باید انجام دهد چیست؟
پرستار افراد مسن مبتلا به دیابت علاوه بر وظیفه مراقبت و نگهداری از سالمندان و رسیدگی به تغذیه و نظافت شخصی آنها ، وظیفه چککردن مرتب قند خون بیمار و اندازه گیری آن را دارند و باید بعد از هر اندازه گیری آن را در دفترچه ای مخصوص ثبت کنند تا گزارش آن را در اختیار پزشک معالج قرار بدهند.
به منظور دقیق بودن جواب آزمایش و تست قند خون بهتر است این تست ناشنا و قبل از خوردن صبحانه از بیمار گرفته شود تا نتایج حاصل از آن دقیق و درست باشد.
شرایط استخدام پرستار سالمند دیابتی در تهران
برای اعزام پرستار به منظور نگهداری از سالمند مبتلا به دیابت باید به این موضوع توجه شود که پرستار موردنظر مهارت و تجربه کافی در زمینه نگهداری از سالمند دیابتی را داشته باشد و تسلط کافی را بر این موضوع داشته باشد که به طور مرتب قندخون او را اندازه گیری نماید و گزارش آن را در اختیار پزشک متخصص شخص سالمند قرار دهد. یکی از راه های استخدام پرستار سالمند واگذاری کار به شرکت های متخصص در حیطه استخدام پرستار همانند سلامت اول است. که این شرکت ها به صورت حرفه ای در زمینه خدمت و استخدام پرستار برای افراد می باشد.
نشانه های ابتلا به بیماری دیابت در سالمندان
از آنجایی که سالمندان مبتلا به دیابت به تکرر ادرار دچار میشوند در نتیجه به دلیل کمبود آب در بدن دچار یبوست شدید میشوند برای درمان این مشکل استفاده دائم از غذاهای ملین و نوشیدن آب به مقدار زیاد به بیماران توصیه میشود تا بدین صورت بیماری قند آنها نیز کنترل شود.
افراد سالمند معمولا دارای پوستی حساس و خشک هستند که ممکن است زود به زود ترک بخورد بنابراین بهتر است مرتب با روغن گیاهی و یا کرم های نرم کننده مرطوب شوند زیرا در صورت ابتلا به دیابت فورا میکروبها از طریق ترکها جذب پوست میشوند و باعث بروز عفونت در بدن شخص میشوند.
احساس خستگی و تشنگی نیز یکی دیگر از علایم شایع در افراد سالمند مبتلا به دیابت میباشد همچنین این افراد بیشتر در معرض بیماری های قلبی و عروقی میباشند و عوارض و خطرات بیماری های مختلف بیشتر آنهارا تحت تاثیر قرار خواهد داد.
به طور کلی اگر شخص سالمند علایم گفته شده را دارا بود و احساس تشنگی زیاد و تکرر ادرار در او مشاهده شد و از طرفی کاهش وزن بی دلیل داشت حتما با پزشک او مشورت نمایید و در صورت امکان از شخص مورد نظر در دو مرحله تست قند بگیرید برای اندازه گیری قند فرد سالمند بهتر است یک بار ناشتا مقدار آن اندازه گیری شود و در مرحله دوم و بعد از گذشت زمانی دو ساعت و پس از صرف وعده غذایی شیرین یک باره دیگر میزان قند او اندازه گیری شود.
درصورتی که اندازه گرفته شده در هر دو مرحله بیشتر از ۱۱۰ باشد نشاندهنده ابتلای سالمند به دیابت میباشد.
راهکارهای کاهش عوارض دیابت در سالمندان
همانطور که میدانید بیماری دیابت سه نوع مختلف دارد که میزان شدت آن را تعیین میکند و در صورت عدم کنترل عوارضی را به دنبال خواهد داشت.
یک مطالعه جدید نشان داده است که یک رژیم غذایی غنی از پروتئین و کم کالری می تواند به افراد سالمند مبتلا به چاقی کمک کند تا ضمن حفظ توده عضلانی و بهبود تراکم استخوان، وزن بیشتری کم کنند.
عوارضی چون نارسایی کلیوی ، از دست دادن بینایی، بیماری های قلبی و عروقی ، سکته و..... در مبتلایان به این بیماری بسیار شایع میباشد.
برای کاهش عوارض و کنترل این بیماری راهکارهایی وجود دارد و پیشنهاد میشود که حتما پرستار سالمندان اینکارها را جهت بهبود سالمند و جلوگیری از پیشرفت بیماری او انجام دهد که عبارتند از:
چک کردن مداوم اندازه قند خون و کنترل آن در محدوده ی توصیه شده
- انجام فعالیت های ورزشی مجاز به صورت منظم و روزانه
- کنترل کلسترول و فشار خون فرد سالمند به صورت پی در پی
- رسیدگی به تغذیه سالمند و رعایت رژیم غذایی سالم
- پرهیز از مصرف مشروبات الکلی و کشیدن سیگار
- چکاب سالیانه کلیه ی فرد مبتلا به دیابت توسط پزشک متخصص او
چه موادغذایی برای افراد مسن مبتلا به دیابت مفید میباشد؟
معمولا سالمندان مبتلا به دیابت باید از رژیم غذایی سالمی پیروی کنند که سطح قند خون موجود در بدنشان را حفظ نماید و تنظیم قند خون در بدن آنها را مختل نکند.
بنابراین پرستاران افراد مسن مبتلا به دیابت به هنگام نگهداری و مراقبت از سالمند باید به تغذیه او توجه ویژه ای داشته باشند.
مصرف مواد غذایی زیر به این دسته از افراد به شدت پیشنهاد میشود:
ماهی و امگا ۳: مصرف حداقل دوبار در هفته ماهی به دلیل دارا بودن امگا۳ به بیماران و سالمندان مبتلا به دیابت توصیه میگردد.
سیر و پیاز : مصرف روزانه سیر و پیاز برای این دسته از افراد بسیار مفید میباشد و باعث افزایش اثر انسولین به منظور کاهش قند خون میشوند در نتیجه سطح قند خون را کنترل کرده و بر سوخت و ساز بدن تاثیر مثبت خواهد گذاشت.
لبنیات : مواد لبنی نیز دارای آنتی اکسیدان هایی میباشند که برای محافظت از سلول های انسولین داخل بدن مفید میباشند و باعث کنترل سطح انسولین در بدن میشوند ولی حتما باید به این موضوع دقت شود که از لبنیات کم چرب استفاده شود و از خوردن کره های چرب و پنیر های چرب مانند پنیر گودا و.... جدا پرهیز شود.
ویتامین A,E,C: مصرف موادغذایی که حاوی ویتامین های C ,A,E میباشند به این افراد به شدت پیشنهاد میشود. سبزیجات و میوه جاتی چون توت،کیوی،طالبی ،مرکبات،سبزیجات ،فلفل دلمه ای و....
به وفور دارای ویتامین C میباشند که برای سالمندان مبتلا به دیابت بسیار مفید میباشد.
آجیل ها و روغن های گیاهی مانند روغن جوانه گندم ،آفتابگردان،روغن بادام و..... نیز منبع غنی ویتامین E میباشند که لازم است حتما در برنامه غذایی مبتلایان به دیابت به ویژه سالمندان گنجانده شود.
میوه های دارای رنگ های زرد و نارنجی و سبزیجات تیره مانند اسفناج نیز سرشار از ویتامین غذایی A میباشند که برای بیماران دیابتی بسیار مفید میباشند.
سویا و تخم مرغ: سویا برای سالمندان بسیار مفید میباشد زیرا علاوه بر کنترل قند خون بر کنترل چربی خون هم تاثیر بسزایی میگذارد و تخم مرغ هم که منبع غنی ویتامین D بوده و مصرف ۳ بار در هفته آن به سالمندان پیشنهاد میگردد.
مواد غذایی مضر برای افراد سالمند مبتلا به دیابت
مواد غذایی قند دار حاوی قند مصنوعی همچنین غذاهای چرب به خصوص چربی هایی از نوع اشباع شده میباشد برای افزاد سالمند مبتلا به دیابت بسیار مضر بوده و باید به طوری جدی از آنها پرهیز شود.
استفاده از لبنیات پرچرب، برنج سفید ،انواع سس ، بیکن وگوشت چرب و... ازجمله موادغذایی مضر برای این دسته از افراد میباشد که مصرف آنها تحت هیچ شرایطی توصیه نمیشود.