اداره کتاب مسوولیت‌های متعددی جز ممیزی دارد

ایلنا؛ مراسم تودیع و معارفه مدیران کل سابق و جدید اداره کتاب(دفتر توسعه کتاب و کتاب خوانی) عصر امروز با حضور سیدعباس صالحی معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد، علی شجاعی صائین مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی، محمد اللهیاری فومنی مدیرکل سابق اداره کتاب و احمد کمالی‌نژاد سرپرست سابق این اداره برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، سیدعباس صالحی در ابتدای سخنان خود با اشاره به وظایف اداره کتاب گفت: اداره کتاب یا دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وظایف متنوعی دارد اما به نحوی این وظایف مهم به یک وظیفه تقلیل یافته که آن هم نظارت وبررسی یا‌‌ همان ممیزی است. این مسئله در قالب یک آسیب مورد بررسی است زیرا تمام ضعف‌ها و قوت‌های این اداره تنها از این زاویه نگریسته شده است.

وی ادامه داد: حوزه نشر مسائل متعددی دارد که در بین آن‌ها ده الی ۱۵ مسئله بسیار مهم است؛ از نشر زیرزمینی گرفته تا کتاب سازی؛ حضور در فضاهای بین المللی، اقتصاد نشر، وی‌ترین کتاب و… اما به دلایل مختلف این مسائل همگی در حاشیه مسئله ممیزی قرار گرفته‌اند.

وی خاطرنشان کرد: البته ممیزی از مسائل پنج گانه اصلی حوزه نشر کتاب است یعنی اگر آزادی نشر فراهم آید بسیاری از مشکلات حل می‌شود. من خودم به آنچه که براهل اندیشه گذشته است واقفم و می‌دانم برای جمهوری اسلامی ایران که شعارش شعار آزادی فکر و بیان است پیشامدهای اخیر پیشامدهای خوبی نبودند. در این حوزه نقطه‌های کدری بوجود آمده که باید حل و رفع شوند و در این راستا باید تلاش کرد تا اهل فکر قدر و حرمت ببینند و احساس نکنند که باید در تاریک خانه‌ها و گلخانه‌ها به تولید اندیشه بپردازند.

معاون امور فرهنگی ارشاد با اشاره به معضلات حوزه ممیزی در دوره‌های پیشین اظهار داشت: یکی از مشکلات ممیزی عدم وجود هیئت‌های نظارت بوده است که طی اقدامات صورت گرفته هیئت نظارت‌ها با ترکیبی قابل دفاع به شورای انقلاب فرهنگی پیشنهاد شده‌اند و در اولین جلسات مصوب خواهند شد. بنابراین یکی از دلایل اقبال پیدا نکردن آقای اللهیاری در اداره کتاب همانا عدم ساختار قوی در هیئت‌های نظارت بر نشر بوده اما آقای شجاعی این فرصت را خواهد داشت.

وی ادامه داد: عامل دیگری که بر روند کار این اداره تأثیر گذار بود ایجاد فضای امنیتی در کشور بود. ما نباید ضعیف کشی کنیم و بنا به دلایل مختلف رده‌های پایین جامعه را تحت فشار بگذاریم اما متأسفانه بعد از اتفاقات ۱۳۸۸ فشارهای سیاسی در جامعه زیاد شد و سلیقه‌هایی برسر کار بودند که می‌پنداشتند در هر حوزه‌ای می‌بایست با دخالت کردن امنیت را ایجاد کرد.

وی ضمن بیان این مطلب که چنین تفکراتی نتایج منفی به همراه داشت، گفت: این فضا باعثمی‌شد احتیاط‌ها بالا رفته و جرأت تصمیم گیری کمتر شود. اما ما معتقدیم اگر تقصیری بوده باید در جای خودش مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد. نه اینکه به حوزه‌های دیگر صدمه وارد کند.

صالحی در ادامه سخنانش و با اشاره به این مسئله که ذاتا سیاسی نیست و دسترنج سیاست چیزی نمی‌داند، افزود: خوبی کشورهای توسعه یافته این است که با تغییر دولت‌ها رده‌های میانی مدیریت تغییر جدی پیدا نمی‌کند. با این تفسیر این فکر در ذهنم بود که حتی الامکان از شایستگی و صلاحیت مدیران قبلی استفاده کنند.

وی در مورد چگونگی کناره گیری اللهیاری فومنی از مدیریت اداره کتاب خاطرنشان کرد: ایشان به پیشنهاد خود خیلی سریع از اداره کتاب جدا شدند که البته استدلال‌های ایشان نیز استدلال‌هایی منطقی بود. در ادامه با پیشنهاد ایشان به آقای کمالی‌نژاد رسیدیم و ایشان هم بزرگوارانه پذیرفتند تا با خلوص نیت با ما همکاری کنند.

وی ضمن بیان این مطلب که به هر حال اللهیاری نیز توفیقات فراوان و قابل توجهی داشته از ایشان تشکر کرد و گفت: امیدواریم در آینده نیز از ایشان استفاده کنیم.

معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد سپس به معیارهای انتخاب مدیرکل جدید برای دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی اشاره کرد و افزود: افراد زیادی به لیست گزینه‌ها وارد شده و خارج می‌شدند آنکه به آقای شجاعی من برای انتخاب این اداره معیارهایی را مورد نظر داشتم که در ادامه به صورت خلاصه وار به آن‌ها اشاره خواهم کرد:
۱ - کسی که هم به اصل آزادی تفکر و هم به قانون اعتقاد داشته باشد.
۲ - کتاب‌شناس بودن و الفت داشتن با کتاب
۳ - فردی که بتواند حرکت ناشر و مولف را نگه دارد و توانایی برقراری ایجاد گفتگو و تعامل با اهالی نشر و قلم را داشته باشد.
۴ - آشنا بودن با فرآیندهای نشر کتاب و تسریع در امور نشر
۵ - امکان انتخاب بررسان توانا و شایسته در حوزه نظارت
۶ - بی حاشیه بودن؛ یعنی اهل فرهنگ باشد نه اهل سیاست.
۷ - علاوه بر سیاست‌های کلان فرهنگی نظام به سیاست‌های دولت معتقد و وفادار باشد.

صالحی در پایان برای شجاعی صائین آرزوی موفقیت کرد و گفت: ایشان تلاش خواهند کرد تا در حوزه نشر و ممیزی کتاب حرکت‌های رو به جلویی داشته باشند. ضمن اینکه مسئله ممیزی نباید باعثشود که ایشان از سایر وظایف اداره کتاب غافل بماند.