در نشست صدای صحنه مطرح شد:
«والس تصادفی» شیوه‌ی تازه‌ای از روایت را پیشنهاد می‌کند
در سومین نشست صدای صحنه، نمایشنامهی والس تصادفی نوشته‌ی ویکتور هاییم معرفی، نمایش‌نامه‌خوانی و نقد و بررسی شد.
سومین نشست صدای صحنه با حضور اصغر نوری(نمایشنامهنویس و مترجم مدرس تئاتر)، رامین فناییان(منتقد و پژوهش‌گر تئاتر) و بهزاد صدیقی(نمایشنامهنویس، پژوهش‌گر ومنتقد تئاتر) توسط خانه‌ی تئاتر فر‌هنگ‌سرای گلستان عصر روز یک‌شنبه ۱۴ دی‌ماه جاری در خانه‌ی فرهنگ فدک برگزار شد.
به گزارش ایلنا؛ در این نشست صدای صحنه ابتدا نمایشنامهی والس تصادفی با کارگردانی اصغر نوری و نقش‌خوانی محمدرضا چرختاب و یلدا صرافی نمایش‌نامه‌خوانی شد و سپس بهزاد صدیقی به معرفی ویکتور هاییم پرداخت و در ادامه او با بیان این نکته که نمایشنامهی والس تصادفی جزو نمایشنامههای مدرن قرار‌می‌گیرد، گفت: ویکتور هاییم در این نمایشنامه با دو شخصیت به تصویر کردن رابطه‌ی انسان با فرشته می‌پردازد. او چنان این دو شخصیت را در کنار هم قرارمی‌دهد که گویی در عالم واقعی چنین رابطه‌ای امکان پذیر بوده و اتفاق افتاده‌است.
این نمایشنامهنویس در بخشی دیگر از سخنان خود یادآورشد: به نظرم با ترجمه‌ی این اثر توسط مترجم، نوعی از تکنیک‌های نمایش‌نا‌مه‌نویسی یکی از بزرگ‌ترین نمایش‌نا‌مه‌نویسان معاصر جهان به جامعه‌ی ادبیات نمایشی و تئاتر به ما شناسانده می‌شود. نویسنده‌ی والس تصادفی استادانه و ماهرانه و مسلط نوع دیگری از روایت کردن و تکنیک بازگشت به گذشته(فلاش‌بک) را به مخاطب ارایه میدهد. دیالوگ‌های روان و پینگ‌پنگی و شخصیت‌پردازی محکم که کم کم شخصیت آدم‌ها را برمخاطب می‌شناساند از نکات مثبت این اثر محسوب می‌شود.
اصغر نوری، مترجم نمایشنامهی والس تصادفی، در ادامه در خصوص چرایی ترجمه‌ی این اثر و چگونگی انتخاب و شناختش از ویکتور هاییم گفت: با نمایشنامهی والس تصادفی اولین بار تابستان سال ۸۸ در پاریس در مجله‌ی آوانسن آشنا شدم و سپس مطالعه کردم که پس از آن هم با هاییم دربارهی آثارش و ترجمه‌ی آن به فارسی گفت‌و‌گو کردم. این نویسنده تاکنون بیش از ۵۰ نمایشنامه نوشته و والس تصادفی به چهل زبان زنده‌ی دنیا ترجمه شده‌است.
این مترجم و نمایشنامهنویس که پیش از این نمایشنامهی ویولون‌های‌تان را کوک کنید، در ادامه گفت: در این نمایشنامه، هاییم با طنزی که به کار می‌برد و با انتخاب شخصیت فرشته در کنار شخصیت زن، مناسبات دنیای رئالیستی را به‌هم‌می‌ریزد. او در این اثر شیوه‌ی تازه‌ای از روایت را پیشنهاد می‌کند و با قرادادن شخصیت فرشته در نمایش‌نا‌مه‌اش بسیاری از روابط و مناسبات زندگی را تغییر میدهد.
نوری اضافه‌کرد: به نظرم باید این نوع از نمایشنامههای مدرن اجراشود تا بتوانیم بیش‌تر به وجوه آن پی‌ببریم برای این که والس تصادفی نمایش‌نا‌مه‌ای است که برای اجرا تا این‌که نمایش‌نا‌مه‌ای فقط برای خوانده‌شدن باشد.
وی تصریح کرد: نویسنده‌ی این اثر آن‌طور که خودش گفته از برشت و ژاک اودی‌برتی(نمایشنامهنویس و کار‌گردان فرانسوی) متاثر بوده، اما سعی‌کرده در نمایش‌نا‌مه‌نویسی شیوه‌ی منحصر به فرد خود و روایت خاص خودش را داشته‌باشد.
رامین فناییان، منتقد و پژوهش‌گر تئاتر، پس از سخنان مترجم این اثر در نقد نمایشنامهی والس تصادفی گفت: اگر از اغلب کسانی که این نمایشنامه را خوانده‌باشند بپرسیم این اثر دربارهی چیست و چه تمی دارد، نمی‌توانند پاسخ روشن و صریحی بدهند زیرا والس تصادفی تم مشخصی ندارد چون که هم دربارهی مرگ است هم زندگی پس از مرگ و هم دربارهی تنهایی، خیانت و خشونت است. داستان این نمایشنامه در دنیایی برزخ‌گونه شکل‌گرفته و تصویر شده‌است.
وی هم‌چنین یادآورشد: به نظرم ویکتورهاییم در این اثر نگاه جدیدی به شخصیت و شخصیت‌پردازی دارد. علاوه بر این هیچ‌گونه عنصر علت و معلولی در آن وجود ندارد که البته این جزو مشخصه‌‌ی بارز نمایش‌نا‌مه‌نویسی مدرن است. او در نمایش‌نا‌مه‌اش یک بازی مدرن بدون قاعده‌ای را روایت می‌کند و اتفاقن این اجازه را به مخاطب میدهد که خودش به عنوان مفسر به تأویل اثر بپردازد و با دید فراگیرتری به این اثر نگاه کند.
فناییان هم‌چنین دربارهی این نمایش‌نا‌مه‌گفت: نبود وضوح و شفافیت وعدم قطعیت و نسبی‌گرایی در این اثر به چشم می‌خورد که این موضوع به خوبی در پایان‌بندی نمایشنامه نیز دیده‌می‌شود. از سوی دیگر فرشته نیز شخصیت چندوجهی دارد و وجهی از شخصیت نویسنده در آن دیده‌می‌شود و از مأموریت خود نیز خارج می‌شود. هم‌چنین وجه دیگر این نمایشنامه یک نوع تک‌گویی طولانی درونی محسوب می‌شود.
نوری در پاین این نشست در خصوص روایت و تک‌گویی گفت: امروزه در فرانسه نمایشنامههای روایی رواج زیادی دارد و در فرانسه‌ی امروز شخصیت‌ها در نمایشنامههای نویسندگان فرانسوی بیش‌تر موضوعی را تعریف و روایت می‌کنند تا این‌که بخواهندعملی رانشان دهند.
نمایشنامهی والس تصادفی نوشته‌ی ویکتور هاییم با ترجمه‌ی اصغر نوری در ۱۰۸ صفحه‌ی قطع رقعی و به قیمت ۴۰۰۰ تومان با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه به تاز‌گی توسط انتشارات دیبایه در دست‌رس علاقه‌مندان قرار‌گرفته‌است.
