افسانه زمانی در گفتگو با ایلنا:
مدیران؛ تئاتر عروسکی را از بدنه نمایش جدا میکنند
درست که تئاتر باید روی پای خود بایستد، اما آیا ما بسترهای چنین حرکتی را فراهم کردهایم که انتظار داریم؟ آن هم در شرایطی که همین کمک هزینههای عادی نیز قطع شده است.
افسانه زمانی که نمایش «مضرات رام نکردن زن سرکش» را برای حضور در پانزدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر عروسکی تهران – مبارک آماده میکند، از ادامه شرایط سخت گروههای عروسکی در سال جدید گفت و تاکید کرد مشکل از آنجا شروع میشود که مدیران تئاتر عروسکی را از بدنه هنر نمایش جدا میکنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، این کارگردان تئاتر عروسکی انتخاب دبیری آشنا با این هنر را یکی از محاسن این دوره از جشنواره تئاتر عروسکی دانست و گفت: البته این به معنای نادیده گرفتن تواناییهای اردشیر صالحپور، دبیر دوره قبل نیست و ایشان همواره فعالیتهای ارزندهای در زمینه پژوهش و اجرایی نمایش عروسکی داشته است. خانم برومند هم توانایی مدیریت و کنترل کارهای بزرگ را دارد که تجربه حضور سالهای طولانی در حیطه نمایش عروسکی و فیلم عروسکی بسیار در این زمینه راهگشا بوده است.
زمانی شرایط برگزاری و انتخاب آثار برای اجرا در جشنواره را ازجمله ویژگیهایی دانست که موجب تفاوت دوره جدید با گذشته خواهد شد و ادامه داد: یکی از نکتههای مثبت این دوره فراهم شدن امکان رقابت گروههایی بود که متنهایشان توسط هیئت انتخاب رد شد. این گروهها امکان پیدا کردند تا در مرحله بازبینی توانایی خود را دربرابر دیگر گروهها محک بزنند و فرصت از آنها دریغ نشد.
وی با بیان اینکه مشکلات هنرمندان تئاتر عروسکی همچنان پابرجاست؛ خاطرنشان کرد: هزینهها هر سال نسبت به گذشته بیشتر میشود و هنرمندان این عرصه نمیتوانند بدون ساخت عروسک کار خود را آغاز کنند. بنابراین در صورتیکه با کمبودهای مالی مواجه باشند، اصولا تمرین و آمادهسازی اجرا ممکن نیست.
این هنرمند؛ خلق عروسک را کاری تخصصی و پرهزینه دانست و تصریح کرد: بخش طراحی عروسکها تفاوتی با آهنگسازی برای نمایش ندارد و کارگردان هم به دلیل مشغله زیاد امکان رسیدگی به همه جزئیات مراحل را ندارد، پس این کار باید توسط افراد متخصص انجام شود که هزینههایی به همراه دارد. طراحان و عروسکسازان افرادی هستند که فداکاری زیادی میکنند، چون در مرحلهای وارد کار میشوند که تقریبا بودجهای وجود ندارد و آنها عروسک میسازند و به امید اجرای نمایش منتظر میمانند.
کارگردان نمایش «ملی» افزایش هر سال هزینهها و وجود نداشتن تضمینی برای اجرای عمومی آثار را موجب سخت شدن شرایط هنرمندان تئاتر عروسکی دانست و اظهار داشت: ما نیاز داریم نگاه مدیران به این حرفه تغییر کند. چرا باید نمایش عروسکی را جدای از بدنه تئاتر درنظر بگیریم و به راحتی عنوان کنیم برای اجرای این گروهها سالن نداریم؟
وی در ارتباط با تعیین سالن اختصاصی برای اجرای نمایشهای عروسکی بیان کرد: این خیلی خوب است که گروههای عروسکی سالن اختصاصی داشته باشند اما نباید امکان اجرا در کنار دیگر آثار صحنهای از آنها گرفته شود. معتقدم در صورتیکه چنین شرایطی فراهم شود، نمایشگران عروسکی نشان میدهند توانایی رقابت با دیگر شیوههای نمایشی را در زمینه جذب مخاطب و کیفیت دارا هستند.
این هنرمند در پاسخ به این سوال که آیا اداره کل هنرهای نمایشی برای حضور موثر گروههای عروسکی در جشنوارههای جهانی تلاش میکند یا خیر عنوان کرد: حضور گروهها در جشنوارههای جهانی هزینههایی به همراه دارد و افراد در دیگر نقاط جهان برای سفر حمایت میشوند؛ اتفاقی که در ایران شاهد نیستیم. بخش بینالملل اداره کل هنرهای نمایشی اگر بتواند شرایط اجرای عمومی گروههای نمایشی در دیگر نقاط جهان را فراهم کند که درآمدزایی داشته باشد اتفاق مثبتی خواهد بود، اما تا به حال که چنین برنامهریزی را شاهد نبودیم.
زمانی در انتها با تاکید بر اینکه همواره از برنامهریزیهای مکرر رنج میبریم، گفت: حمایت مالی از گروهها برای سفر به دیگر نقاط جهان چه نکته عجیبی دارد؟ هنرمندان دیگر کشورها برای سفر حتما کمک هزینه خرید بلیت و اقامت دریافت میکنند اما متاسفانه مشخص نیست ما به کجا حرکت میکنیم. این درست که تئاتر باید روی پای خود بایستد، اما آیا ما بسترهای چنین حرکتی را فراهم کردهایم که انتظار داریم؟ آن هم در شرایطی که همین کمک هزینههای عادی نیز قطع شده است.