بررسی نقاط ضعف و قوت جشنواره سی و دوم تئاتر فجر

ایلنا: قادر آشنا عصر روز گذشته سه‌شنبه(۶ اسفندماه) با برگزاری نشستی به ارائه توضیحاتی درخصوص نقاط ضعف‌ و قوت برگزاری جشنواره سی و دوم تئاتر فجر پرداخت و درخصوص سوال‌های مطرح شده به ویژه تغییر اسماعیل عالی‌زاد توضیحاتی ارائه کرد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، مدیرکل سابق مرکز هنرهای نمایشی، با تاکید بر اینکه میل داشته جلسه در ابعاد وسیع‌تری برگزار شود که این امکان به وجود نیامد، گفت: آنچه قصد بیان آن را دارم بدون کمترین غرض شخصی بیان می‌شود و به دنبال اشاره به مصداق‌های موردی نیستم که قرار باشد به کسی بربخورد.

مدیر باید پاسخگو باشد و به افکار عمومی توجه کند

وی ادامه داد: مدیر باید خود را به افکار عمومی پاسخ‌گو بداند چون رسانه‌ها نمایندگان افکار عمومی هستند که باید به آن‌ها پاسخ گو باشیم؛ برگزاری این جلسات کمک می‌کند فرهنگ پاسخ‌گویی در مدیران نهادینه شود.

این مدیر همچنین به دلیل برگزاری نشست آسیب‌شناسی اشاره کرد و گفت: ما باید نقص‌ها و قوت‌ها را از زبان دیگران بشنویم. افرادی که خارج از سیستم ایستاده‌اند و نظاره گر امور هستند؛ البته هر فردی علاقه دارد مدح و تعریف بشنود تا اینکه نقصهای او را بگویند، اما هیچ‌کس نباید تصور کند عقل کل است.

وی با بیان اینکه ما در جامعه عموما به مونولوگ باور داریم تا دیالوگ، تصریح کرد: این رویکرد فرصتی در اختیار مدیر می‌گذارد تا نقصهای خود را بشناسد همچنین یکی از کارکردهای مثبت برگزاری چنین جلساتی رفتن به سمت شفاف سازی است که به ایمن شدن سیستم کمک می‌کند.

کاستی‌های جشنواره گذشته را تکرار نکردیم

آشنا در ادامه این نشست به درنظر گرفتن کاستی‌های دوره قبل جشنواره اشاره کرد و اظهار داشت: با توجه به جلسه نقد و بررسی گذشته در این دوره نکاتی را مد نظر قرار دادیم که از جمله‌ان‌ها می‌توان به انتشار به موقع فرا خوان، رعایت زمانبندی فراخوان، انتخاب به موقع دبیر؛ انتخاب گروه داوران، سرویس دهی به گروه‌ها، ارتباط بیشتر با رسانه‌ها وکمتر شدن کارتهای VIP و توجه بیشتر به فروش بلیت در جشنواره اشاره کرد.

این مدیر درادامه آمار کلی از جشنواره سی ودوم تئا‌تر فجر ارائه کرد و افزود: ما جشنواره را کم اهمیت در نظر می‌گیریم در حالی که تمام نقاط جهان برنامه ریزی برای برگزاری جشنواره‌ها همواره در طول سال جریان دارد. بر همین مبنا اولین کار ما انتخاب دبیر بود؛ و همچنین فرا خوان را باید به موقع اعلام می‌کردیم که اتفاق افتاد.

مدیر کل سابق مرکز هنرهای نمایشی بیان کرد: استقبال از جشنواره این دوره بالا بود و معتقدم برنامه به سلامت پایان یافته است. به این منظور که حاشیه جدی نداشتیم، نمایشی به مشکل بر نخورد و سرنوشت بعضی از جشنواره را پیدا نکردیم که حواشی آن تا امروز ادامه دارد.

وی به استقبال مخاطبان از نمایش‌های خارجی اشاره کرد و افزود: حضور متون ایرانی در این جشنواره چشمگیر بود و تنها ۱۰درصد آن‌ها بر اساس نمایشنامه‌های خارجی شکل گرفت که امیداورم این روند ادامه داشته باشد و تصور نکنیم دیگران از ما بهتر هستند.

این مدیر با اعلام آمار ۶۱ درصدی حضور نمایش‌ها با موضوعات اجتماعی روز اضافه کرد: این چیزی است که جامعه و هنرمند به‌آن نیاز دارند و به نوعی تئا‌تر برای همه را به بهترین وجه بیان می‌کند. همچنین مردم جامعه می‌توانند پاسخ سوال‌های خود را در این نمایش‌ها جستجو کند.

دبیر سی و دومین جشنواره تئا‌تر فجر تصریح کرد: ۲۵ درصد از آثار این دوره به مباحثدینی و انقلاب و دفاع مقدس اختصاص داشت که نسبت به دوره گذشته رشد قابل توجهی را شاهد بودیم. همچنین ۹ درصد از آثار بر اساس متون کلاسیک شکل گرفت و ۸ درصد از نمایش‌ها موضوع‌های سیاسی را دنبال می‌کردند.

برگزاری افتتاحیه در جزیره کیش یک نقطه قوت بود

وی برگزاری مراسم افتتاحیه جشنواره سی و دوم در کیش را یک نقطه قوت دانست و گفت: برگزاری افتتاحیه جشنواره در جزیه کیش بسیار ارزشمند بود که بعضا دیگر رویداد‌ها از این ظرفیت بی‌بهره بودند. به خصوص که این اتفاق بدون هزینه صورت گرفت.

قادر آشنا در خصوص کاستی و ضعف‌هایی که جشنواره سی و دوم با‌آن مواجه بود گفت: جشنواره تئا‌تر فجر از نظر برگزاری و مسائل اجرایی با تمام جشنواره‌های دیگر تفاوت دارد. به این دلیل که مانند فیلم یا آثار تجسمی ما با یک محصول از پیش پایان یافته مواجه نیستم. این هنر به شکل انفرادی شکل نمی‌گیرد، بلکه عوامل گوناگون باید دست به دست یکدیگر دهند تا یک آثار نمایشی در روز مورد نظر روی صحنه برود.

دبیر جشنواره در ادامه بیان ضعف‌های جشنواره عنوان کرد: اولین اشکال در جشنواره‌های استانی مشخص شد که ما در چند استان با مسئله اعتراض به داوری‌های مواجه شدیم، البته اعتراض به داوری همیشه وجود دارد و اعتقاد دارم مدیران و داوران باید در کمال احترام و آرامش به پرسش‌ها پاسخ دهند. ما باید رویکردی اتخاذ کنیم که سال آینده شاهد چنین مسئله‌ای نباشیم اما افرادی که ظرفیت رقابت و شکست را ندارند نباید در رویدادهای این چنین شرکت کنند؛ چون به هر حال امر قضاوت امری نسبی است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات جشنواره این بود که داوران بخش چشم انداز آثار استانی را به صورت زنده تماشا نکردند که برای جشنواره‌ای در سطح جشنواره تئا‌تر فجر یک عیب بزرگ محسوب می‌شود.

این مدیر تصریح کرد: امسال تیم داوری نه تنها آثار را زنده ندیده بود بلکه از دید ن فیلم‌ها هم خودداری کرده بودند که من بعداً با تعیین گروه دیگری تاکید کردم باید از میان آثار یک نمایش برگزیده را برای اجرا جشنواره معرفی کنند.

وی همچنین به ضعف سالن‌ها و مشکلات ایجاد شد ه در این زمینه اشاره کرد و اظهار داشت: ما از این نظر با ظرفیت کمی مواجه هستیم که خواه ناخواه موجب ازدحام و بروز مشکلات می‌شود. با توجه به اینکه در سال جدید ۵۰ درصد ظرفیت را بلیت فروشی کردیم و ۵۰ درصد هم برای میهمانان گروه‌ها و جشنواره در نظر گرفتیم.

او افزود: به عنوان نمونه حدود ۸۰۰ خبرنگار درخواست صدور بلیت VIP داشتند که تنها برای حدود ۲۶۰ نفر کارت صادر شد. تنهاراه برطرف شدن این مسئله این است که جشنواره کل صندلی‌ها را بفروشد و یا چند سالن را برای خبرنگاران در نظر بگیرد که تا حدودی برای تماشای آثار اجبار به وجود می‌آورد.

آشنا داشتن برنامه یکساله برای برگزاری جشنواره تئا‌تر فجر را حائز اهمیت دانست و گفت: تعداد آثار راه یافته به این دوره بسیار زیاد بود که یکی از دلایل طولانی شدن روندبرگزاری بود. در این رابطه معتقدم بخش مه‌مان نباید تمام و کمال در اختیار دبیر جشنواره باشد و باید ملاک و معیاری را مشخص کنیم که دبیر نتواند هر اثری را به بخش مه‌مان دعوت کند.

وی با تاکید بر اینکه ستاد جشنواره در دوره سی و دوم دیر شکل گرفت اضافه کرد: شورای سیاست گذاری فقط دو بار تشکیل جلسه داد که کم بود و من معتقدم این شورا حداقل باید ۴ جلسه برگزار می‌کرد. یکی پیش از برگزاری جشنواره، دوم بررسی انتشار فراخوان و نتایج آن، سوم در روزهای برگزاری و چهارم پس از جشنواره برای جمع بندی و شناخت نقاط ضعف و قوت.

دبیرجشنواره سی و دوم تصریح کرد: همچنین فجر امسال با تغییراتی نا‌به هنگام و دیر وقت مواجه شد که حتی مکثکردن در آن زمان به جریان کلی برگزاری آسیب می‌رساند. البته تغییرات مدیریتی در سطح کلان مشکلاتی را به وجود می‌آورد که می‌تواند از ایرادهای جشنواره مد نظر قرار بگیرد.

این مدیر همچنین از تسویه حساب به موقع گروه‌های حاضر در جشنواره خبر داد و با ارائه توضیحاتی در خصوص کاستی‌های بخش جشنواره گفت: تماشاگران با آثار خارجی ارتباط خوبی برقرار کردند که نمایش فرانسه یکی از آن‌ها بود. این نمایش به اجرا براساس توانایی‌های فیزیکی و فرم اختصاص داشت که اعتقاد دارم جزء ضعف‌های تئا‌تر ایران محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه در این بخش دو اثر بسیار ضعیف داشتیم ادامه داد: نخست نمایش کشور کانادا بود که گرچه از محتوای شریفی بهره می‌برد اما به نظرم دوستان‌شناختی خوبی از توانایی‌ها و کیفیت تئا‌تر ایران نداشتند. همینطور نماینده ایتالیا تنها از ایده خوبی بهره می‌برد و این اشاره را داشت که بد نیست هنرمند قدری به جهان پیرامون خود بیشتر بنگرد و کشورهای دیگر را در نظر بگیرد.

آشنا با بیان دیگر ضعفهای برگزاری جشنواره اظهار داشت: ما باید برای دوره آینده تکلیف آثار مشترک را روشن کنیم. یعنی بایدتعریفی ارائه دهیم که چه اثری مشترک شناخته می‌شود.

او افزود: در زمینه تبلیغات جشنواره نیز باید بگویم بنا نیست تنها دبیر خانه مسئول تبلیغ در سطح شهر تهران با چند میلیون جمعیت باشد. بلکه همه باید به برگزاری رویداد منتصب به انقلاب مشارکت کنند و تنها وزارت ارشاد در این زمینه دو ظیفه ندارد، بلکه ما انتظار داریم شهرداری تهران و سازمان صدا و سیما به حمایت بپردازند. چون با بودجه برگزاری جشنواره نمی‌توانیم تبلیغات در کل خیابان ولیعصر را پوشش دهیم.

مدیرکل سابق مرکز هنرهای نمایشی با تاکید بر اینکه جشنواره تئا‌تر فجر باید صاحب نظام نامه و چشم انداز شود،
اظهار داشت: ما این کار را زمان آقای شاه آبادی ا نجام دادیم که می‌تواند برای دوره آینده مورد نظر قرار بگیرد، اما ممکن است ضعفهایی داشته باشد که قطعا‌ً باید برطرف شود. آنچه باید در نظر داشته باشیم این است که قانون بد بهتر از بی‌قانونی است. اگر این چهارچوب وجود داشته باشد می‌توان دبیر را به دلیل کم کاری مورد پرسش قرار داد یا تشویق کرد.

آشنا به دلایل عدم انتشار بولتن طی روزهای برگزاری جشنواره اشاره کرد و گفت: شخصاً اعتقادی به انتشار نشریه‌های داخلی روزانه که با سرعت و کاستی‌های زیاد منتشر می‌شوند اعتقاد ندارم، به ویژه و قتی جشنواره بودجه ندارد و شاهد هستیم که بیشتر این کاغذ‌ها دور ریخته می‌شود و کاربرد چندانی پیدا نمی‌کند به ویژه که در عصر دیجیتال زندگی می‌کنیم و رسانه‌های اینترنتی کمک شایانی در این زمینه ارائه می‌کنند.

این مدیر در انتها ضمن پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا جابه‌جایی‌ها ابتدایی به دلیل فشار بعضی رسانه‌ها صورت گرفت؟ بیان کرد: جابه‌جایی افراد هیچ ارتباطی به فشار رسانه‌ها نداشت و مربوط به این بود که همواره اعتقاد دارم باید از نیروی انسانی موجود بیشتری بهره‌برداری را داشته باشیم، نه اینکه نیرو و هزینه‌ای را از بیرون تحمیل کنیم.