پیشنهاد یک نمایشنامه نویس برای مسابقه انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی:
داوران به فرم متنها توجه بیشتری داشته باشند
نمایشنامه اصولا برای مسئولان فرهنگی اهمیت ندارد و سهلانگاریهای زیادی صورت گرفته است. چون تئاتر ما دولتی اداره میشود و قدر و منزلت خالق در نظر گرفته نمیشود؛ نویسندگان کمتر سراغ این قالب میآیند.
ایلنا: اسماعیل همتی(نمایشنامه نویس) معتقد است ادبیات دراماتیک برای مدیران فرهنگی از جایگاه نازلی برخوردار است و همین عامل موجب شده تا نویسندگان کمتر به این قالب گرایش داشته باشند. این هنرمند همچنین معتقد است برگزاری مسابقه انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی در زمینهی اجرایی با کاستیهایی مواجه است که باید برطرف شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل همتی با اشاره به نخستین دورههای برگزاری مسابقه انتخاب آثار ادبیات نمایشی و شرایط حاکم بر مدیریت تئاتر از سالهای گشذته اظهار کرد: مدیران سیاسی از دهههای پیش از ۸۰ وارد حوزه مدیریت تئاتر شدند و همین عاملی شد برای اینکه عدهای بدون آنکه شایستگی داشته باشند با تبلیغات جایگاه پیدا کنند و جامعه هرچه بیشتر به سوی تک بعدی شدن سوق داده شود؛ حال آنکه تکثرگرایی اهمیت زیادی برای پویایی جامعه هنری داشته و دارد.
وی ادامه داد: به نظرم یا گذشت زمان شرایطی پیش آمد که هر فردی گلیم خود را از آب بیرون کشید و مسائل هر رشته توسط گروه هنرمندان متخصص همان عرصه حمل نشد. همین عامل یکی از مسائلی بود که به ویژه در حوزه ادبیات نمایشی موجب شد اهمیت و جایگاه مورد نظر را در میان توده مردم پیدا نکند.
نویسنده نمایشنامه «خاطرات یک گاو جنونزده» کاستیهای موجود در زمینه اجرایی را یکی از ضعفهای برگزاری مسابقه انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی از ابتدا تا امروز دانست و گفت: با توجه به آشنایی و همکاری که با برگزار کنندگان مسابقه داشتم و همچنین بنا بر فعالیت در حوزه نمایشنامه نویسی با دوستان اهل قلم ادبیات نمایشی در ارتباط هستم؛ میتوانم عنوان کنم مسابقه انتخاب آثار ادبیات نمایشی جایگاه مورد نظر دست نیافته و نویسندگان برای برگزاری این رویداد روزشماری نمیکنند.
وی همچنین زحمتهای گروه برگزاری مسابقه را قابل ستایش دانست و عنوان کرد: زمانی به عنوان داور با مسابقه انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی همکار کردم و آن زمان احساس کردم بیشتر توجه گروه داوری معطوف به محتوای آثار است و به فرم کم توجهی میشود. این یکی از نکاتی است که به نظرم باید توجه زیادی به آن داشته باشیم و نمایشنامه را به عنوان یک قالب تاثیرگذار و تخصصی مورد توجه قرار دهیم.
همتی به حضور نویسندگانی مانند عباس نعلبندیان و بهرام بیضایی در عرصه ادبیات نمایشی ایران اشاره کرد و افزود: متاسفانه بعضا شاهد هستیم جای دیالوگ نویسی در نمایشنامهها حرف و صحبت نوشته میشود که از بار دراماتیک چندانی برخوردار نیست. در حالی که بزرگانی مانند نعلبندیان و بهرام بیضایی را در پیشینه نمایشنامه نویسی خود داریم که نشان میدهد به زبان دراماتیک دست یافتهایم.
این نمایشنامه نویس کم اهمیت بودن ادبیات دراماتیک در نظر مسئولان دولتی را یکی دیگر از دلایل مشکلات پیش روی این عرصه دانست و اظهار داشت: نمایشنامه اصولا برای مسئولان کشور اهمیت ندارد و سهلانگاریهای زیادی صورت گرفته است. همین عامل موجب شد که متنهای با کیفیتی ارائه نشود و مخاطب از آثار و سالنهای نمایش فاصله بگیرد. چون جریان تئاتر ما دولتی اداره میشود و قدر و منزلت خالق در نظر گرفته نمیشود، نویسندگان کمتر سراغ این قالب میآیند.
نویسنده نمایشنامه «شب بارانی» با تاکید بر اینکه نمایشنامههای زیادی در خانهها و کشوی میز نمایشنامه نویسان مانده است گفت: اگر دولت تصدی خود در این حوزه را کاهش دهد و بر سر راه نویسندگان مانع ایجاد نکند شاهد اتفاقهای خوبی خواهیم بود. تاسیس یک تشکل مستقل که فاصله خود را از دولت حفظ کند میتواند اثر زیادی در این راستا داشته باشد، همچنین این تشکل باید بها دادن به آثار کم ارزش را از دستور کار خارج کند و متنها و آثار با کیفیت را مورد حمایت قرار دهد.
وی در پایان عنوان کرد: در صورتیکه آثار با کیفیت به سالنها بیاید مخاطب حمایت میکند، هر هزینهای که داشته باشد هم مهم نیست. مخاطب به صورت فطری به هنر نیاز دارد و بارها نشان داده هزینه کار خوب را خواهد پرداخت، پس نباید از این نظر نگرانی داشته باشیم؛ مسابقهی انتخاب آثار ادبیات نمایشی هم باید هرچه بیشتر به این سو حرکت کند. من یکی از طرفداران جدی تئاتر خصوصی هستم و فکر میکنم حرکت به این سمت قطعا موجب ارتقای کیفیت آثار نمایشی خواهد شد.