زهره بهروزینیا، کارگردان نمایش «درفش کاویانی» مطرح کرد:
ظرفیت اجرای عروسکی را نشناختیم
همه با شنیدن حضور عروسک در یک اثر نمایشی تصور میکنند حتما با کار کودک مواجه هستند. تا زمانی که امکانی برای مواجه بیشتر مخاطب با آثار عروسکی فراهم نکنیم؛ اوضاع از این هم بدتر خواهد شد.
ایلنا: کارگردان نمایش عروسکی " درفش کاویانی " شرایط اجرای نمایشهای عروسکی بزرگسال را برای گروههای ایرانی بسیار سختتر از اجراهای بینالمللی توصیف کرد و عدم وجود برنامهریزی منظم برای اجرای مداوم اینگونه آثار را در بروز سوءتفاهمها و مشکلات پیش روی تئاتر عروسکی پررنگ دانست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهروزینیا با بیان اینکه مدت زیادی انتظار کشیده تا این اثر نمایشی در یکی از سالنهای حرفهای تئاتر کشور روی صحنه برود، گفت: متاسفانه جامعه ما نگاه درستی به اجرای آثار نمایشی عروسکی ندارد و باز متاسفانه چنین برخوردی را هنگام مواجه شدن با مدیران هم شاهد هستیم. البته باید از همین طریق از اتابک نادری، مدیر مجموعه تئاترشهر تشکر کنم که بسیار روشن با این شیوه نمایشی و درخواست اجرای ما برخورد کرد و برای به صحنه رفتن " درفش کاویانی " کمال همکاری را با گروه انجام داد.
وی همچنین به زمان اجرای اثر اشاره کرد و ادامه داد: به هرحال از نظر تقویمی زمان خوبی برای اجرای نمایش نیست، چراکه از یک سو به ایام برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر فجر نزدیک میشویم و از طرف دیگر با آلودگی هوا و تعطیلیهای متعدد بین هفته مواجه هستیم که شرایط را برای هر اثری سخت میکند.
این هنرمند شرایط فعالیت علاقهمندان به گونه تئاتر عروسکی در کشور را دشوار توصیف کرد و اظهار داشت: هنر عروسکی بزرگسال در ایران شناخته شده نیست و ما باید زحمت زیادی بکشیم تا مخاطب را به سالن اجرا دعوت کنیم. یکی از مهمترین دلایل چنین مسئلهای اجرای کم آثاری از این دست در طول یک سال است و در اکثر مواقع شاهد روی صحنه رفتن چنین نمایشهایی نیستیم، در حالی که باید شاهد تعدد اجرا باشیم تا مخاطب به این روند عادت کند و آشنایی لازم را بدست بیاورد.
وی اجرای نمایش هر دو سال یک بار خود را به عنوان نمونهای مطرح کرد و افزود: جشنواره عروسکی ایران هر دو سال یک بار برگزار میشود و هنرمندان تئاتر عروسکی بیشتر در همین ایام فعال میشوند. من آذر ۹۰ کار کردم و بعد از گذشت دو سال بار دیگر نمایشی را روی صحنه دارم، این فاصله فعالیت هر دو سال یک بار اصلا خوب نیست و موجب میشود بسیاری از فعالان عروسکی بزرگسال کار را رها کنند و به شیوههای دیگر اجرا روی بیاورند.
بهروزینیا کمبود سالن اجرای مختص به آثار عروسکی بزرگسال را یکی دیگر از ضعفهای عمده هنرمندان این رشته دانست و گفت: سالهای زیادی است که مسئولان قول راهاندازی یک سالن مخصوص برای اجرای نمایشهای عروسکی را مطرح کردهاند اما تا امروز چنین اتفاقی نیفتاده و هنرمندان این حرفه از نظر محل اجرا با کمبود جدی مواجه هستند. به نظرم اگر چند سالن اجرا برای این گونه نمایشی پرطرفدار در اختیار داشته باشیم تاثیر زیادی بر جذب تماشاگر و برنامهدار شدن این اجراها ایفا خواهد کرد.
کارگردان نمایش " درفش کاویانی " به برداشتهای نادرست بیشتر افراد هنگام مواجه شدن با حضور عروسک در اثر نمایشی اشاره کرد و ادامه داد: متاسفانه در کشور ما شرایط به شکلی شده که همه با شنیدن حضور عروسک در یک اثر نمایشی تصور میکنند حتما با کار کودک مواجه هستند. چنین برخوردی از عدم شناخت کافی در جامعه فرهنگی نشات میگیرد و تا زمانی که امکانی برای مواجه بیشتر مخاطبان با چنین آثاری فراهم نکنیم میتوان پیشبینی کرد اوضاع از این هم بدتر خواهد شد.
این هنرمند احترام مسئولان فرهنگی دیگر کشورها را برای هنرمندان تئاتر عروسکی مثال زدنی دانست و اضافه کرد: حتی مردم عادی هم هنگام مواجه شدن با یک هنرمند تئاتر عروسکی احترام بسیار زیادی برای او قائل میشوند و ارزش بالا و جایگاه مهم این گونه اجرایی کاملا برای همه مشخص است.
وی افزود: امروزه اجرای نمایش عروسکی بزرگسال در عرصه بینالملل برای من سادهتر از اجرا در داخل کشور شده است. اعتقاد دارم در این رابطه باید خواست اصلی مدیران فرهنگی وجود داشته باشد، هدایت مستمر و پیگیر باشد تا به نتایج مثبت دست پیدا کنیم. چراکه در ایام پیگیری سالن اجرا با مسئولان و مدیرانی برخورد کردیم که اصولا تئاتر عروسکی را نمایش جدی محسوب نمیکردند.
بهروزینیا همچنین بر اهمیت تئاتر عروسکی در جریانهای مدرن اجرا تاکید کرد و اظهار داشت: تئاتر مدرن جهان از قابلیتهای این شیوه اجرایی بهره زیادی میبرد اما نمیدانم چرا در ایران رویکرد افراد به تئاتر عروسکی نگاه از بالا به پایین است. به عنوان نمونه چرا تلویزیون کارشناسان را برای بررسی و صحبت از این شیوه اجرا دعوت نمیکند؟ چرا تعریفی و توضیحی از ابعاد و ویژگیهای چنین نمایشهایی به مردم ارائه نمیشود و تمام توجه افراد به حضور انسان به عنوان بازیگر روی صحنه معطوف است؟
این کارگردان در انتها با بیان خاطرهای از ایام برگزاری جام جهانی در آفریقای جنوبی و استفاده کاربردی مسئولان از عروسکها برای فرهنگسازی گفت: در روزهای برگزاری جام جهانی فوتبال در کشور آفریقای جنوبی، مسئولان دولتی با بهرهگیری از عروسک شیوههای رعایت بهداشت و پاکیزگی برای مصون ماندن از بیماریهای ایام گرما در این کشور را به مردم و جهانگردان آموزش میدادند. این تنها گوشهای از اهمیت استفاده از عروسک برای فرهنگسازی در میان مردم جوامع دیگر است که ظرفیتهای استفاده از عروسک را برای خود فعال کردهاند و متاسافانه ما همچنان از این توانایی بهرهای نمیبریم.