تینو صالحی: جابجایی مدیران سالن اجرای بعضی هنرمندان را تغییر داد

ایلنا: تینو صالحی که قرار است نمایش «بانوی دریایی» نوشته سوزان سانتاگ را از(سوم دی‌ماه) در تماشاخانه سه‌نقطه به صحنه ببرد، ضمن قابل تامل دانستن تغییر سالن اجرای بعضی هنرمندان پس از تغییرات مدیریتی و اعطای رفاقتی زمان و سالن اجرا، ادامه این روند را موجب ناامیدی هرچه بیشتر جوانان از شیوه مدیریت تئاتر در کشور دانست.

به گزارش خبرنگار ایلنا، صالحی درخصوص نحوه شکل‌گیری نمایش " بانوی دریایی " گفت: این اثر مثل نمایش " ریچارد دوم " مهدی کوشکی که این روز‌ها در تماشاخانه سه‌نقطه در حال اجرا است، نتیجه کارگاه‌های آموزشی بود که شهریورماه با همراهی گروه تیوال برگزار شد. بعد از برگزاری کلاس‌ها تعدادی از هنرجویان که استعداد و تلاش بیشتری نسبت به دیگران داشتند را برای بازی در اجرای عموم دعوت به همکاری کردم.

وی با بیان اینکه نمایش‌نامه «بانوی دریایی» سوزان سانتاگ براساس متنی از هنریک ایبسن نوشته شده و قرار است از اوایل دی‌ماه در تماشاخانه سه نقطه روی صحنه برود؛ افزود: ۳۰ساعت کارگاه با موضوعیت سیستم(استانیسلاوسکی) برگزار شد و طی همین مدت اتودهای بچه‌ها را به شکلی تنظیم می‌کردم که با کار مورد نظر هماهنگ باشد. سپس متن را در اختیار هنرجویان منتخب گذاشتم و آموزش شیوه مواجه شدن با نمایش‌نامه را آغاز کردیم که سختی کار برای بچه‌ها موجب می‌شد فکر کنم اگر اینطور پیش برود نمایش را برای اجرا به صحنه نخواهم برد.

صالحی به حضور استعدادهای با انگیزه و درخشان در میان هنرجویان اشاره کرد و اظهار داشت: هرچه پیش رفتیم، انگیزه بعضی از هنرجویان موجب دلگرمی بیشتر شد و استعدادهایی دیدم که باعثشگفتی بودند. جالب اینکه این هنرجویان قبلا کلاس آموزش بازیگری نرفته بودند اما بسیار خوب کار می‌کردند. شاید در هر ۱۰-۱۲ کارگاه آموزشی شما امکان کشف یک نفر با استعداد داشته باشید و من فکر می‌کنم شانس زیادی داشتم که در یک کارگاه با ۴-۵ بازیگر مستعد مواجه شدم.

کارگردان نمایش «ترنج» در پاسخ به این سوال که چرا برخلاف اجرای آثار قبل از متن و موضوعی ایرانی برای اجرا استفاده نکرده است، گفت: اگر نگاه واقع‌بینانه داشته باشیم نمایش‌نامه‌های ما با آنچه به عنوان متن‌های استاندارد بین‌المللی شناخته می‌شود فاصله دارد و اصول دراماتیک رعایت شده در آن‌ها با آثار بزرگ جهان متفاوت است. به دلیل اینکه در کارگاه‌ها از شیوه‌های آموزش روز بهره می‌بریم به همین علت طلب می‌کند نمایش‌نامه‌ای انتخاب شود که برای بازیگران قابلیت اجرای آموزش‌ها را فراهم کند.

وی ادامه داد: نه اینکه متن ایرانی را امتحان نکرده باشیم، این اتفاق هم افتاد اما احساس کردم هنرجویان را با مشکلاتی مواجه می‌کند. البته بازیگران حرفه‌ای بنا به تجربه راحت‌تر با آثار ایرانی و خارجی روبرو می‌شوند اما برای جوان‌تر‌ها و نوآموزان سرگشتگی‌‌هایی همراه دارد. هنگامی که استلانیسلاوسکی از نمایش‌نامه «اتللو» مثال مطرح می‌کند بازیگر به طور طبیعی باید با متن غیرایرانی مواجه شود.

صالحی در پاسخ به این سوال که آیا به اجرای عمومی نمایش «بانوی دریایی» در سالن‌های مطرح‌تر پس از محک خوردن در پلاتوی سه‌نقطه فکر می‌کند یا خیر، بیان کرد: توانایی بچه‌ها قابلیت اجرا برای طیف بیشتری از مخاطبان را دارد اما متاسفانه در حال حاضر با مشکلاتی در زمینه سیستم مدیریتی تئا‌تر کشور مواجه هستیم که خود من تصور نمی‌کنم امکان اجرای صحنه‌ای در سالن‌ها تئاترشهر یا تماشاخانه ایرانشهر داشته باشم، به همین علت تصوری از فراهم شدن امکان اجرای عمومی نمایشی که از دل کارگاه آموزشی بیرون آمده ندارم.

وی با تاکید بر اینکه اگر امور به همین منوال پیش برود بیشتر تمرکز خود را برای اجرا در سالن‌های خصوصی مانند پلاتوی سه‌نقطه متمرکز می‌کند، گفت: متاسفانه رفاقت‌ها نقش پررنگی در گرفتن سالن اجرا دارد و تمام مدیران ازجمله مدیریت مرکزهنرهای نمایشی و معاونت هنری هم می‌دانند که چنین مسئله‌ای وجود دارد. به عنوان نمونه می‌توان به اجرای عمومی نمایش‌ها درحال حاضر دقت کرد که با تغییر محل یک مدیر چگونه افرادی از سالنی به سال دیگر کوچ کرده‌اند.

کارگردان نمایش " فطرس " صمن بیان اینکه با شرایط موجود هیچ امیدی به تئا‌تر وجود ندارد و متاسفانه باندبازی‌ها هم سطح پایین شده است؛ به نتیجه برگزاری کارگاه‌های آموزشی تئا‌تر اشاره کرد و اظهار داشت: وقتی من ۲۰ نفر را ۳۰ ساعت آموزش می‌دهم که ۵نفر با استعداد از میان آن‌ها بیرون می‌آید که افتخار می‌کنم حاصل برگزاری کلاس‌ها به صحنه می‌رود، یا وقتی حمید پورآذری ومهدی کوشکی به همین شکل با کمترین هزینه و بدون چشم‌داشت مالی فقط به دلیل عشق و علاقه‌ دست به چنین کاری می‌زنند کمک زیادی نمی‌شود و مرکز علاقه‌ای به حمایت ندارد کار پیش نمی‌رود.

وی با بیان مثالی در همین رابطه افزود: چندسال قبل محمودرضا رحیمی طرحی در مرکزهنرهای نمایشی مطرح کرد که ابتدا یکی از اساتید برای برگزاری کارگاه‌های آموزشی به شهری سفر می‌کرد و بعد از اتمام کلاس‌ها مثلا آقای رحیمی و حمیدرضا نعیمی برای شکل دادن به یک نمایش و اجرای صحنه‌ای اثر به محل سفر می‌کردند اما این طرح بعد از یک سال متوقف شد.

این هنرمند در پایان تصریح کرد: دلیل چنین اتفاقی هم این بود که متاسفانه در تئا‌تر ما به ویژه در مرکزهنرهای نمایشی دید تخصصی وجود ندارد و افراد تحصیل کرده باید به زور خود را در تئا‌تر جا کنند. همین می‌شود که برگزاری کارگاه توسط مرکزهنرهای نمایشی در استان‌های دیگر ثمربخش نیست و نام‌هایی مانند محمودرضا رحیمی و ایوب آقاخانی با مرکز همکاری نمی‌کنند. نتیجه کار ما مدتی دیگر به صحنه می‌آید ولی آیا مرکزهنرهای نمایشی هم می‌تواند چنین نمونه‌هایی را که محصول برگزاری کارگاه‌ها زیر نظر خودش باشد را مطرح کند؟

سوزان سانتاگ نمایش‌نامه " بانوی دریایی " را سال ۱۹۹۷ برای رابرت ویلسون، کارگردان آمریکایی، براساس متنی به همین نام اثر هنریک ایبسن بازنویسی کرد.

این نمایش، با حضور شاگردان کارگاه آموزشی تینو صالحی و با همکاری سایت تیوال و مدرسه تئاتر " سه نقطه " شکل گرفته که عوامل اجرایی آن عبارت اند از: خشایار مرادی، نیوشا افخمی، بهاره قربانی، سارا ساسانی، بهار قنبری، نسیم مقدم، احسان احتشامی، نسیم عمرانی بازیگر، سعید ایزدی پور دستیار کارگردان، سمیه جهادی منشی صحنه و پژمان ابراهیمی بازیگردان و مشاور کارگردان.