در نوزدهمین نشست صحنه کاغذی عنوان شد:
نمایشنامهٔ «ماهمه اهل یک محلهایم» سرشار از زندگی است
علیآبادی: نمایشنامهٔ «ماهمه اهل یک محلهایم» اوج پختگی آثار رضا صابری است. آثار این نویسنده به گونهای است که نیازی به معرفی و نام نویسنده اثر نیست.
ایلنا: همایون علی آبادی منتقد و پژوهشگر در نوزدهمین نشست صحنه کاغذی گفت: نمایشنامهٔ «ماهمه اهل یک محلهایم» مانند تمامی آثار رضا صابری از مستقیم گویی پرهیز کرده است. این نمایشنامه، مذهبیترین اثر با موضوع امام رضا(ع) محسوب میشود.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی خانهٔ تئاتر فردوس، نوزدهمین نشست «صحنهٔ کاغذی» با نمایش نامه خوانی، معرفی، نقد و بررسی نمایشنامه «ما همه اهل یک محلهایم» اثری از رضا صابری ساعت ۱۸ یک شنبه ۳۱ شهریور ماه جاری با حضور رضا صابری(نمایش نامه نویس و کارگردان)، همایون علی آبادی(منتقد و پژوهشگر) و بهزاد صدیقی(نمایش نامه نویس، منتقد و پژوهشگر) در فرهنگسرای فردوس برگزار شد.
درابتدا نمایش نامه خوانی ما همه اهل یک محلهایم با نقش خوانی عزت الله مهرآوران، محسن افشار، امیر عباس توفیقی، محمود بهروزیان، علی خازنی، حسین قره، علی رجایی، محمد مغیسایی، میترا آسیایی برگزار شد.
«ماهمه اهل یک محلهایم» اثری با شخصیتپردازی و دیالوگهای خاص
بهزاد صدیقی در آغاز نشست نقد و بررسی نمایش نامه «ماهمه اهل یک محلهایم» با اشاره به رویکرد و اهداف نشستهای صحنه کاغذی گفت: نشستهای «صحنه کاغذی» با رویکرد معرفی و نقد و بررسی نمایش نامههای چاپ شده اخیر برگزار میشود.
صدیقی درباره تکنیکهای و ویژگیهای این نمایش نامه یاداور شد: نمایش نامهٔ «ماهمه اهل یک محلهایم» از شخصیتپردازی و دیالوگ نویسی خاصی برخوردار است که کاملا به سبک رضا صابرینوشته شده است. این نمایش نامه از زبان و فرهنگ عامیانهٔ معاصر و زبان «آرگو»(زبانی مختص مردم پایین شهر) استفاده کرده است. به کارگیری عناصر نمایش ایرانی مانند نقالی و خرده نمایشها از ویژگیهای برجسته و قابل توجه این اثراست.
آثار رضا صابری نیازی به معرفی ندارد
در ادامه جلسه همایون علی آبادی با تحسین قلم منحصر به فرد رضا صابری در ادامه صحبتهای خود عنوان کرد: نمایش نامهٔ «ماهمه اهل یک محلهایم» اوج پختگی آثار رضا صابری است. آثار این نویسنده به گونهای است که نیازی به معرفی و نام نویسنده اثر نیست، زیرا در تمامی دیالوگها امضای صابری وجود دارد. این نمایش نامه، مذهبیترین نمایش نامهای است که تا به حال با موضوع امام رضا(ع) نوشته شده است، زیرا به طور غیر مستقیم به موضوع اما رضا پرداخته است. در صورتی کهنمایش نامههای دیگر دینی بیشتر حرفهای تکراری و کلیشهای در این مورد است که مخاطب را خسته میکنند.
علی آبادی در ادامه صحبتهای خود بیان کرد: این اثر ما را با آدمهایی آشنا کرد که در اطراف حرم وجود دارند. آشنایی ما با این فرقهها و شخصیتهای آنها با مونولوگهای به جا و تاثیرگذار بود. همچنین پایان بندی این نمایش نامه مانند شوک آخر به تماشاگر عمل کرد و به مخاطب خود نشان داد که شهر مقدس مشهد نیزپیشرفت کرده و مدرن شده است و به زودی در نزدیکی حرم مطهر امام رضا(ع) ساختمان تجاری خرید و فروش موبایل و کامپیوتر ساخته میشود.
این منتقد تئاتر با تاکید بر اینکه یک نمایش نامهٔ مذهبی باید به طور غیر مستقیم عمل کند، در ادامه گفت: این اثر، نمایشی تمثیلی به شمار میرود، تمامی دیالوگهای نمایش نامه دو فاصله را به خوبی پر میکنند. «ماهمه اهل یک محلهایم» کاملا دراماتیزه و دکوپاژ شده است و آمادگی کامل برای رفتن به روی صحنه را دارد.
صدیقی با بیان اینکه این نمایش نامه قابلیت اجرا در هر زمان و مکانی را دارد، گفت: نمایش نامهٔ «ماهمه اهل یک محلهایم» اثری زنده و سر شار از زندگی است. در صورتیکه بسیاری از نمایش نامههای اجتماعی جریانی از زندگی در آن وجود ندارد. این ویژگی در آثار زنده یاد اکبر رادی نیز به چشم میخورد و در نهایت طبقه متوسط جامعه با اثر ارتباط خوبی برقرار میکند زیرا بخشی از زندگی خود را در نمایش نامه میبیند.
«ماهمه اهل یک محلهایم» فرهنگ زوار کشی را به تصویر میکشد
در ادامهٔ این نشست، رضا صابری با تایید این نکته پرهیز از مستقیم گویی در آثار ش، در این باره توضیح داد: در نوشتن اثر به طور غیر مستقیم به موضوع اشاره میکنم تا تاثیرگذاری بیشتر داشته باشد، بنابراین زمانیکه این اثر مذهبی را نوشتم، غیر مستقیم به موضوع نگاه کردم. اما متاسفانه بیشتر مضمونهای آثار دینی به سمت راس و اصل مطلب گرایش پیدا کرده است. در این اثر سعی داشتم فرهنگ زوار کشی را به تصویر بکشم که فرقهای بسیار خطرناکی هستند و فضای اطراف حرم مطهر را آلوده کردهاند. در کنار پرداختن به این موضوع به طور ضمنی به داستان امام رضا(ع) اشاره کردم تا ذهن مخاطب به سمت امام رضا سوق پیدا کند.
بهزاد صدیقی با اشاره به نمایش «خون رقصه» اثر قبلی رضا صابری، درباره این نمایش نامه گفت: سال گذشته رضا صابری نمایش «خون رقصه» را اجرا کرد که به موضوع جنگ به طور غیر مستقیم اشاره داشت. در این اثر هم صحنهپردازی و دیلوگهای اضافی وجود نداشت و این ویژگی به سابقهٔ خوب این نویسنده بر میگردد.
ابزار روی صحنه در آثار صابری معنای دیگری پیدا میکنند
عزتالله مهرآوران نمایش نامه نویس، بازیگرو نقش خوان این نمایش نامه دربارهٔ ویژگی آثار رضا صابری گفت: تمامی القاب و تکنیکهایی را که به آثار رضا صابری داده میشود، میتوان قبول کرد اما این القاب ارزش کار این نویسنده را کم میکند. صابری تئاتر مینویسد و موضوع تمامی نمایشهای آن انسان است و این موضوع دغدغه و نگرانی این هنرمند محسوب میشود. ما در نمایش نامههای صابری جملهای بدون داشتن پشتوانهٔ تئاتری نمیبینیم و تمامی قسمتهای این نمایش نامه دارای حرکت هستند. در آثار این هنرمند تمامی ابزار روی صحنه معنا و حیات دیگری پیدا میکند.
علی آبادی در ادامهٔ صحبتهای مهرآوران افزود: ما در دنیای نمایش نامه تکنیکی به اسم «تئاتر فرضی» داریم که در این تکنیک نیازی به معرفی اشیا نداریم زیرا آنها اهمیت چندانی ندارند. بدن بازیگر بدون استفاده از اشیا، میتواند به عنوان طراحی صحنه عمل کند.
در پایان نشست حسین قره دیگر نقش خوان این نمایش نامه بیان کرد: در این نمایش یک لایه اولیه در بستر رئالیسم وجود دارد. لایهٔ دوم به رئالیسم جادویی میرسد. اتفاقی که در یک جامعه در حال توسعه ناهمگون رخ میدهد. در واقع یک داستان اتفاقات خود را دارد و در ادامه به داستانی فرامتن ارجاع داده میشود.
گفتنی است نوزدهمین نشست صحنهٔ کاغذی با پرسش و پاسخ شرکت گنندگان و مدعوین اهدای لوح تقدیر از طرف مدیریت فرهنگی هنری منطقهٔ پنج و رییس فرهنگ سرای فردوس به مهمانان این نشست پایان یافت.