چرا این رویداد مهم دوسالانه و غیررقابتی است؟

ایلنا: محمد مساوات و هادی عامل دو کارگردان حاضر در شانزدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی برگزاری این رویداد به صورت دوسالانه و غیررقابتی را موجب کاهش جایگاه جشنواره در نظر هنرمندان و مردم دانسته و توجه بیشتر مسئولان مرکزهنرهای نمایشی و دیگر نهادها مانند سازمان صدا و سیما را خواستار شدند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، برگزاری جشنواره آیینی سنتی از روز نخست با استقبال تماشاگران مواجه شد و سالن‌های مجموعه تئاترشهر مملو از جمعیت بود. کیفیت آثار اجرا شده و رضایت مخاطبان هنگام خروج پس از تماشای نمایش‌ها این سوال را به وجود آورد که چرا این رویداد مهم به صورت دوسالانه و غیر رقابتی برگزار می‌شود.

هادی عامل هاشمی که با اجرای «مضحکه دزدها» روز نخست جشنواره را رونق بخشید و نمایش او با استقبال مخاطبان مواجه شد ضمن اشاره به تمرین بلند مدت گروه برای آماده‌سازی اثر اظهار کرد: این نمایش را نزدیک به ۹ماه تمرین کردیم و با جوانانی همکاری داشتم که به خوبی استعداد خودشان را نشان دادند. بر همین اساس تلاش می‌کنم اجرای عمومی بگیرم تا نمایش را برای مخاطبان بیشتری اجرا کنیم. متاسفانه در میان مردم نگاه درستی به اجرای آثار تخت حوضی وجود ندارد و بعضی از دوستان هنرمند هم زمان زیادی برای تمرین و اجرا صرف نمی‌کنند، از طرفی مسئولان نیز به این شیوه توجه ندارند و به عنوان نمونه کودک امروز شناخت درستی از شخصیت سیاه ندارد.

وی کم توجهی مسئولان و هنرمندان به آثار تخت حوضی را از دلایل افول جایگاه این شیوه نمایشی در میان مردم دانست و ادامه داد: کم توجهی مسئولان تنها یکی از دلایل و البته مهمترین دلیل است اما اجرای نمایش با همان کلیشه‌های جا افتاده قدیمی که توسط اساتید به نمایش گذاشته می‌شد موجب شده تماشاگر خسته شود. چراکه همواره همان سیاه همیشگی با لباس و کلمات تکراری را دیده، ولی ما تلاش کردیم جنبه دیگری را به نمایش بگذاریم. برای نمونه داستان روایت شده «بالماسکه دزدان» اثر ژان آنوی بود که نشان دادیم می‌توان داستان‌های خارجی را به شیوه روحوضی برای تماشاگر اجرا کرد.

کارگردان نمایش «مضحکه دزدها» به وجود نگاه سلیقه‌ای در برگزاری جشنواره اشاره کرد و گفت: جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی یکی از مهمترین رویدادهای تئاتری کشور به حساب می‌آید و گذشته از اینکه باید به صورت سالانه برگزار شود، مدیران باید برای اجرای مداوم این آثار در طول سال برنامه‌ریزی کنند. تنها سالنی که امکان اجرای این آثار را فراهم می‌کند تماشاخانه سنگلج است و متاسفانه هیچگاه شاهد اجرای چنین نمایش‌هایی در فرهنگسرای نیاوران یا تماشاخانه ایرانشهر نبودیم.

وی تصریح کرد: باید هر روز به سراغ افرادی مثل نقالان و پرده‌خوان‌ها برویم، طی ماه‌های گذشته بزرگانی مانند مرشد ترابی و سعدی افشار را از دست دادیم اما آیا جایگزینی برای آن‌ها تربیت کردیم؟ اعتقاد دارم طی بیش از سی‌سال بعد از انقلاب هیچگاه برنامه مدونی برای آموزش و تربیت هنرمند در این حوزه وجود نداشته، چرا ما نمی‌توانیم چهره سیاه را از طریق تلویزیون برای فرزندان خود به نمایش بگذاریم؟ چرا فرزندان ما باید حاجی فیروز و مبارک را با شخصیت سیاه اشتباه بگیرد؟

این کارگردان در ارتباط با برگزاری جشنواره به صورت غیررقابتی بیان کرد: حیف است گروه‌ها مدت زیادی زحمت بکشند اما نتیجه آن نامشخص باقی بماند. برای اعلام نفرات برگزیده چیز زیادی نمی‌خواهیم چون هنرمندان تئاتر توقع زیادی از مسئولان ندارند و اصلا بحثپرداخت جوایز مالی مطرح نیست. بلکه مشخص شدن نتیجه زحمت‌ها طی رقابت در جشنواره اهمیت دارد، حتی اگر یک تندیس ساده هم به افراد داده شود که به یادگار بماند کفایت می‌کند.

وی در پایان اضافه کرد: همه می‌دانیم داوود فتحعلی بیگی جشنواره را با دست خالی برگزار می‌کند و بچه‌ها هم به عشق او پای کار آمده‌اند مگر نه مبلغ پرداخت شده اصلا برای خلق و اجرای نمایش‌ها کافی نیست. فکر می‌کنم برگزاری جشنواره به صورت سالانه و رقابتی تاثیر بیشتری در بالا رفتن کیفیت و اهمیت این رویداد نزد هنرمندان و مردم خواهد داشت.

محمد مساوات کارگردان نمایش «ارتش میرزا ملکم‌خان خانبلوکی» یکی دیگر از هنرمندانی بود که شاهد استقبال چشمگیر مخاطبان در روز نخست جشنواره بود. این هنرمند در ارتباط با اجرای نمایش خود بیان کرد: برای روی صحنه آمدن این اثر سه ماه تمرین کردیم و گروه بسیار زحمت کشید. نمایش «ارتش میرزا ملکم‌خان خانبلوکی» را سه سال قبل در جریان جشنواره تئاتر دانشگاهی اجرا کرده بودیم اما قصد ایجاد تغییراتی را داشتیم که اجرایی کردن آن‌ها تلاش بسیار زیادی را طلب می‌کرد و با دشواری همراه بود.

وی ادامه داد: نمی‌توانم بگویم از نظر هماهنگی اجرا رضایت کامل داشتم و نمایش هم‌چنان با آنچه در نظر دارم فاصله داشت. از طرف دیگر ساعت نخست اجرا با مسئولان اتاق نور سالن نیز مشکلاتی داشتم که به هرحال گذشت و امیدوارم توانسته باشم رضایت مخاطب را جلب کنم.

این هنرمند با تاکید بر اینکه جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی همواره مورد استقبال مردم واقع شده است، اظهار کرد: مردم با استقبال خود طی این سال‌ها کاملا مشخص کردند که چه می‌خواهند. آن‌ها به آثاری علاقه‌مند هستند که خود را درون آن‌ها ببینند و ما ارتباط داشته باشد.

مساوات توجه بیشتر مسئولان به این رویداد را خواستار شد و گفت: برگزاری دوسالانه یکی از دو رویداد مهم تئاتری کشور البته بعد از جشنواره تئاتر دانشگاهی کار درستی نیست و استقبال مردم نشان می‌دهد جشنواره تئاتر آیینی سنتی باید به صورت سالانه و به شیوه رقابتی برگزار شود. چون اگر رقابتی نباشد جشنواره هیجان خود را از دست می‌دهد و انگیزه هنرمندان برای شرکت کمرنگ می‌شود.

وی در پایان به تصمیم خود برای اجرای عمومی نمایش «ارتش میرزا ملکم‌خان خانبلوکی» اشاره کرد و گفت: مرکز تئاتر مولوی برای اجرای نمایش یک ایده‌آل به حساب می‌آید اما باید بگویم قبل از روی صحنه رفتن در جشنواره تصور اجرای عمومی کار را نداشتم، اما بازخوردها علاقه من را برای فکر کردن به اجرای عموم کار بیشتر کرد.