ظهرهوند در گفتوگو با ایلنا:
دور نخست مذاکرات دوحه با بیبرنامگی روبهرو است/ در صورت پیروزی ترامپ، طالبانیزه شدن افغانستان سرعت میگیرد
سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: مذاکرات بین الافغان فعلا برای آشنایی دو طرف با یکدیگر برگزار شد ولی پاکستان و آمریکا در پشت صحنه نمیخواهند در این روند بنبست به وجود بیاید.
«ابوالفضل ظهرهوند» سفیر پیشین ایران در افغانستان در تشریح محورهای مورد بحث طرفین در مذاکرات بینالافغان و میزان پیش رفتن این رویداد سیاسی مهم در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: روز شنبه نشست آشنایی و مواجهه میان دو تیم طالبان و دولت افغانستان در دوحه برگزار شد. بر اساس دادهها قرار بر این بود تا طرفین، مذاکرات بینالافغان را شروع کنند اما تا روز سهشنبه هیچ اتفاقی نیفتاد و مشخص شد که هنوز دستور کار مدون برای شروع این مذاکرات وجود ندارد. به هر ترتیب با تمام این بیبرنامگیها تیم تماس توانست دو طرف را به یکدیگر وصل کند و از سوی دیگر تلاش آمریکا و پاکستان در پشت پرده به همچنان ادامه دارد تا مانع از فروپاشی مذاکرات بین الافغان شود. این در حالی است که آمریکاییها به دنبال آن هستند تا بتوانند به هر ترتیب که شده تا انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ یک توافق، ولو نصف و نیمه میان تیم افغانستان و طالبان منعقد کنند.
وی ادامه داد: در این میان باید توجه داشت که برقراری آتشبس و کاهش خشونت در سراسر افغانستان مهمترین مساله مطرح شده میان طالبان و دولت افغانستان است، اما نکته اینجاست که حدود یک سال و نیم طول کشید تا آمریکا و طالبان توافقشان را امضا کنند و شش ماه طول کشید که دولت افغانستان و طلبان با هم روبهرو شوند و حالا مشخص نیست که چه زمان طول میکشد تا مذاکرات بینالافغان به نتیجه برسد. تحولات مذکور در حالی رخ داده که هنوز معلوم نیست بعد از انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا چه اتفاقی رخ خواهد داد. به همین دلیل نمیتوان گمانهزنی مشخصی در مورد آینده مذاکرات دوحه مطرح کرد. دادهها نشان میدهد که طالبان به هیچ وجه حاضر نیست در مقابل نمایندگان دولت افغانستان کوتاه بیاید و کاملا ً واضح است که این جریان همچنان به دنبال احیای ساختار امارت اسلامی در افغانستان هستند. بر این اساس معتقدم دو طرف هیچ فصل مشترکی ندارند و اگر هم اهداف مشترک داشته باشند، این اهداف بسیار ضعیف است.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: مساله دیگر این است که نشست بین الافغان و گفتوگوی طالبان با دولت افغانستان بخشی از توافق دوحه به حساب میآید که میان آمریکا و طالبان به امضا رسیده است اما مساله اینجاست که این توافق یک روی آشکار و یک سمت پنهان دارد و مشخص نیست که ایالات متحده این روند را چگونه راهبری خواهد کرد. ساختار سیاسی موجود در افغانستان به صورتی است که قدرتهای اروپایی و حتی آمریکا توانستهاند نفوذ زیادی در داخل این ساختار ایجاد کنند اما آنچه مشخص است، این خواهد بود که طالبان سعی میکنند دولت موقت و عبوری را با مشارکت عبدالله عبدالله شکل دهد و در گام بعدی تلاش میکند تا مجدداً امارت اسلامی را احیا کند. مصداق بارز این مسائل که میتواند مولفههای مذکور را تایید کند رفتار اشرف غنی در ماههای گذشته بود. او به دنبال تاخیر انداختن در برگزاری مذاکرات بین الافغان بود و منتظر بود تا بببیند نتیجه انتخابات در آمریکا چه میشود تا پس از آن این مذاکرات را آغاز کند اما اعمال فشار از سوی تیم ترامپ این پروژة اشرف غنی را با شکست روبهرو کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در روزهای آینده عبدالله و تیم افغانستان مسائل مورد نظرشان را در دوحه مطرح خواهند کرد اما سئوال این است که آیا عملیاتهای طالبان در خلال این مذاکرات ادامه خواهد داشت یا خیر؟ از سوی دیگر ترامپ به دلیل انتخابات ریاست جمهوریِ پیشرو نمیگذارد که این مذاکرات بدون حصول نتیجه به بنبست برسد. او به دنبال آن است که یک کارت پیروزی از داخل مذاکرات بینالافغان بیرون بکشد تا در نهایت آن را در آستانه انتخابات سوم نوامبر به افکار عمومی ایالات متحده بفروشد. در امتداد این مسائل، شمار نظامیان ایالات متحده به زیر چهار هزار و ۲۰۰ خواهند رسید تا ترامپ بتواند با این مانور بگوید که به بزرگترین جنگ تاریخ آمریکا پایان داده است. در آن سوی میدان هم طالبان ناچار به پذیرش دستورالعملهای ابلاغی پاکستان خواهد بود و به همین دلیل معتقدم که این مذاکرات حتماً باید یک خروجی قابل قبول برای کاخسفید داشته باشد. اگر ترامپ در انتخابات نوامبر پیروز شود بدون شک سناریوی طالبانیزه کردن افغانستان با شدت بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد که عبدالله عبدالله و محقق هم بخشی از آن خواهند بود.