موقعیت شکننده ترامپ و نتانیاهو مانع تحویل اف-۳۵ به امارات است/ واشنگتن و تل‌آویو از تبعات امنیتی فروپاشی در ابوظبی می‌ترسند

«امیر موسوی» تحلیلگر مسائل منطقه در تشریح دلایل نزاع میان اسرائیل و امارات با محوریت جنگنده‌های اف-۳۵  و پیامد آن برای روابط دو طرف در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: عادی‌سازی روابط میان ابوظبی و تل‌آویو یکی از مساله‌هایی است که به نظرم بسیاری از کسانی که نامشان سازشکار گذاشته شده هم، نسبت به آن انتقاد دارند. کسانی مانند محمود عباس به عنوان رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین که به سازش‌کاری معروف است، یا اشخاصی مانند مقام‌های قطر و کویت و عمان که به صورت علنی با رژیم صهیونیستی ارتباط دارند، همچنان از عادی‌سازی روابط امارات با اسرائیل در شوک قرار دارند. تا جایی که من معتقدم عربستان سعودی هم از این اقدامِ امارات متحده عربی جا خورده است و از اینکه ابوظبی در این جریان از ریاض جلو زده است، بسیار خشمگین و ناراحت هستند؛ کما اینکه بسیاری معتقدند سعودی‌ها از جریان عادی‌سازی دو طرف، پیش از این زمان خبر داشتند.

وی ادامه داد: مساله‌ای در امتداد عادی‌سازی روابط امارات و اسرائیل باید مورد توجه قرار بگیرد، فروش و تحویل جنگنده‌های اف-۳۵ آمریکا به امارات است. گویا قرار بر این بوده تا پس از عادی‌‌سازی روابط میان امارات و اسرائیل و اعلام خبر آن در سطح جهانی، چندین فروند از جنگنده‌های اف-۳۵ آمریکا به ابوظبی تحویل داده شود که تا به این لحظه چنین اتفاقی رخ نداده است و بسیاری معتقدند که این موضوع تا میان مدت اتفاق نمی‌افتد. درست است که یکی از ستون‌های فقرات توافق امارات و اسرائیل، بحث تحویل اف-۳۵ به ابوظبی بوده است، اما به نظرم این موضوع در حال تبدیل شدن به یک مساله پوششی است تا بتواند پرونده اصلی یعنی عادی‌سازی روابط میان دو طرف را به حاشیه ببرند و آن را از اذهان عمومی دور کنند. به هیمن منظور من معتقدم که مساله تحویل دادن اف-۳۵ به امارات را باید موضوع حیاتی و مهم برای وجاهت و حتی حیثیت اسرائیل دانست که به همین منظور ایالات متحده، اسرائیل و عربستان در حال تبادل اطلاعات با یکدیگر در این محور هستند.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: من معتقدم که مخالفت با تحویل اف-۳۵ به امارات ریشه در جایی دیگر دارد. اینکه می‌بینیم پمپئو طی روزهای اخیر به کشورهای منطقه سفر می‌کند ولی به مصر و عربستان سفر نمی‌کند، نشان می‌دهد که احتمالاً راهبرد آمریکایی‌ها در مورد این دو کشور و حتی برخی از دولت‌ها، تغییر کرده است. به نظر می‌رسد واشنگتن در آستانه انتخابات ۲۰۲۰ به کشورهای کوچک‌تر روی آورده است و این در حالیست که حکومت امارات در داخلِ خود در حال تصفیه مخالفانِ با عادی‌سازی است. تا جایی که پیام‌های توئیتری زیادی در حال منتشر شدن است که نشان می‌دهد جماعت اخوان‌المسلمین از سوی امارات در حال تهدید شدن هستند و به آنها گفته شده که اگر از این وضعیت ناراحت هستند، می‌توانند از امارات خارج شوند. همین موضوع یکی از دلایلی است که فکر می‌کنم مانع از تحویل دادن جنگنده‌های اف-۳۵ به امارات شده است.

موسوی افزود: همه می‌دانند که فرود جنگنده اف- ۳۵ در امارات به معنای آن است که ابوظبی می‌خواهد به این پیام هشدار بدهد و به دنبال تهدید ایران خواهد بود. این جنگنده‌ها تا قسمت زیادی برای مقابله با تهران، مورد نیازِ امارات است که به نظرم آمریکا و اسرائیل مخالف این موضوع هستند. به همین دلیل در ابتدا من معتقدم که یکی از دلایل عدم تحویل این جنگنده‌ها، افزایش سطح مخالفت داخلی با حاکمان امارات در مورد عادی‌سازی روابط با اسرائیل بوده است و به همین دلیل اسرائیل و آمریکا از این موضوع می‌ترسند که اگر امارات سقوط کند، تسلیحات آنها به دست مخالفین نیافتد و برای آنها تبعات موجودیتی و امنیتی نداشته باشد. دلیل دوم هم این است که اسرائیل همچنان امارات و به صورت کلی، اعراب را کشورها و دولت‌های درجه دوم به حساب می‌آورند و مدل نگاه آنها به این جماعت دقیقاً برخلاف گفته‌هایشان است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بسیاری از مقام‌های امارات متحده عربی هنوز در قبال مساله عادی‌سازی روابط کشورشان با اسرائیل، سکوت کرده‌اند و هیچ حرفی نمی‌زنند. آنها همانند مقام‌های کویت، قطر و عربستان موضع سکوت را انتخاب کرده‌اند. این در حالی است که بسیاری از مقام‌های امارات به این نتیجه رسیده‌اند که این کشور بسیار آسیب‌پذیر است و هر لحظه می‌تواند مورد هدف قرار بگیرد و به همین دلیل نگران امنیت خود هستند. بحشی از این احساس خطر به دلیل ورود اسرائیلی‌ها به خاک امارات است اما توجه داشته باید که حتی اگر جنگنده‌های اف-۳۵ هم به امارات تحویل داده شود، باز هم خلبانان آنها غربی و اروپایی خواهند بود، نه اماراتی. توجه کنید که در داخل اسرائیل حساسیت زیادی در مورد تحویل این جنگنده‌ها به کشورهای خاورمیانه وجود دارد و تل‌آویو معتقد است که این اقدام می‌تواند توازن نظامی و امنیتی را به علیه اسرائیل رقم بزند. امارات به دنبال  اینجاد توازن به نفع خود است اما باید به این درک و فهم برسیم که اگر جنگنده‌های اف-۳۵ به امارات تحویل داده شود، مخالفان نتانیاهو به شدت افزایش پیدا می‌کنند و همین موضوع می‌تواند موضع او و ترامپ را در انتخابات آینده با مشکل روبه‌رو کند. به همین دلیل معتقدم که تل‌آویو و واشنگتن به دنبال ساکت کردن امارات تا بعد از انتخابات خواهند رفت و اگر موضع ترامپ و نتانیاهو در قدرت تثبیت شود، بدون شک اف-۳۵ها به امارات تحویل داده خواهد شد ولی فکر نمی‌کنم که آپشن‌های این جنگنده‌ها، اعم از رادار، سطح پروازی و غیره همانند نسخه اصلی آن باشد؛ به عبارتی دیگر نسخه ضعیف شده آن در اختیار امارات قرار خواهد گرفت که تهدیدی برای نتانیاهو و اسرائیل نباشد.