بخشایشی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل شکست مذاکرات استراتژیک عراق و آمریکا/ آرایش جدید نظامیان واشنگتن در اقلیم کردستان
تحلیلگر مسائل منطقه گفت: بسیاری معتقدند اگر مذاکرات استراتژیک شکست بخورد، احتمال خروج آمریکا از عراق و سپس تحریم بغداد از حیث اقتصادی وجود دارد اما به نظرم این تحلیل نادرست است.
«احمد بخشایشی اردستانی» تحلیلگر مسائل منطقه با اشاره به اعلام برخی از منابع عراقی مبنی شکست مذاکرات استراتژیک آمریکا و عراق در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: در بحث مذاکرات استراتژیک عراق و آمریکا باید این نکته مدنظر باشد که دور اول این گفتوگوها در نیمه سوم خرداد امسال انجام شد و توافقهایی بین دو طرف صورت گرفت، اما لازم است در مورد دور دوم این مذاکرات نکاتی ذکر شود. چندی پیش منابع عراقی وابسته به حشدالشعبی اعلام کردند که مذاکرات مذکور با مشکل و بنبست مواجه شده و آن را شکستخورده اعلام کردند. اینکه چرا آنها دور دوم مذاکرات آمریکا و عراق را شکست خورده اعلام کردهاند دلایل متعددی دارد اما نکته اصلی این است که آمریکاییها و عراقیها به خوبی موضع جمهوری اسلامی ایران و نگاه تهران نسبت به این مذاکرات را میدانند. ایالات متحده به خوبی میداند که ایران با شک و تردید به این گفتوگوها نگاه میکند و همین مسئله نگرانی آمریکا از دستهای قدرتمند ایران در بغداد را افزایش داده است.
وی ادامه داد: مبنای این نگرانی را باید در حملات موشکی سال گذشته علیه عینالاسد دانست. در این میان در سفر اخیری که نخستوزیر عراق به تهران داشت، رهبری ایران صراحتاً به ایشان گفتند که تهران انتقام خون سردار سلیمانی را خواهد گرفت و اعلام کردند که آمریکا به هر ترتیب باید از منطقه خارج شود. شکی وجود ندارد که این پیامهای تهران به اطلاع واشنگتن هم رسیده و آنها را مجدداً نگران کرده و به همین دلیل سعی دارند تا در قالب مذاکرات استراتژیک خواستههای خود را به بغداد تحمیل کنند که در صدر آن باقی ماندن نظامیان آمریکا در خاک عراق قرار دارد. برخی دیگر معتقدند که آمریکاییها به صورت یکجا از عراق خارج نمیشوند و حالا در این میان بحث خروج مرحلهای از عراق مطرح است اما مساله این است که بحث خروج، مصوبه پارلمان عراق به حساب میآید و آنها به خوبی میدانند که باید این موضوع را اجرایی کنند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه آمریکاییها به دنبال انتقال بخش عمدهای از نیروهای خود به اقلیم کردستان عراق هستند، گفت: در این میان آمریکا به دنبال آن است تا بتواند حضورش در عراق را ادامه دهد و به همین دلیل سعی میکند تا حضور نیروهای خود در کردستان عراق را تقویت کند. به عنوان مثال بخشی از نیروهای آمریکا که از پایگاههای اطراف بغداد خارج شدهاند حالا در پایگاه نظامی الحریر واقع در اربیل حضور دارد به همین دلیل ما شاهد تقویت حضور ایالات متحده در کردستان عراق خواهیم بود که موجب نارضایتی برخی از طیفهای عراق شده است. توجه کنید که نخستوزیر عراق زیر فشار قرار دارد ولی بحث اینجاست که او نمیتواند بیش از حد بر خروج آمریکا از عراق تاکید و اصرار کند. اینکه میگویند مذاکرات اخیر آمریکا و عراق شکست خورده است، پیچیدگیهایی در خود دارد که بخشی از آن به نقل و انتقال نیروهای آمریکا مربوط است.
بخشایشی افزود: نظامیان آمریکا از خاک عراق خارج نشدند بلکه بخشی از آنها به سفارت واشنگتن در بغداد منتقل شدهاند و عدهای دیگر در دو پایگاه اصلی الحریر واقع در اربیل و عینالاسد واقع در استان الانبار منتقل شدهاند. بخش دیگری از این مسئله که میگویند مذاکره میان دو طرف شکست خورده به واکنشهای ایالات متحده ربط دارد. واقعیت این است که تیم عراقیِ مستقر در مذاکرات با آمریکا، از سوی ایالات متحده تعیین شد و از وزن بالایی برخوردار نبوده است. قرار بر این بود تا آمریکاییها طی ۵۰ روز از عراق خارج شوند ولی به دلیل آنکه این اقدام صورت نگرفت، مذاکرات را شکست خورده قلمداد میکنند. از منظر دیگر نخست وزیر عراق به دنبال آن بود تا بتواند قرارداد محکمی با آمریکا بنویسد که این موضوع هم انجام نشد و به این جهت اعلام میکنند که مذاکرات شکست خورده است. طیف دیگری بر این عقیده هستند که اگر مذاکرات مذکور شکست بخورد احتمال خروج آمریکا از عراق و سپس تحریم بغداد از حیث اقتصادی وجود دارد اما به نظرم اینگونه نیست و این تحلیل نادرست است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: عراق کشور ثروتمندی به حساب میآید و ایالات متحده این موضوع را به خوبی میدانند، اما توجه داشته باشید که آمریکاییها هیچگاه جغرافیایی که برای آن هزینه کردهاند را به آسانی تحریم نمیکنند. به عنوان مثال آنها مشکلات عدیدهای با دولت ترکیه داشته و دارند اما هیچگاه تحریمهای سنگین و خارج از عرف علیه آنکارا وضع نکردند. بحث اینجاست که ترامپ همانند مصطفی الکاظمی فکر میکند و حتی به دنبال آن است تا نیروهای خود را از عراق خارج کند ولی استراتژیستهای ایالات متحده بارها به رئیس جمهور اعلام کردند که نباید نظامیانشان را از عراق خارج کنند. در مقابل این وضعیت، مصوبه پارلمان عراق در مورد خروج آمریکاییها از خاک این کشور وجود دارد که لازمالاجراست و مسئله اصلی آمریکاییها در مذاکره با عراق هم همین موضوع است. به همین دلیل معتقدم حتی اگر در مذاکرات، بنبست هم ایجاد شده باشد آمریکاییها این پرونده را به صورت مرحلهای پیگیری میکنند. در این مسیر به نظرم نخست وزیر عراق به تدریج متوجه میشود که نمیتوان ایران را از معادلات مذکور حذف کرد؛ چراکه شیعیان عراق در این کشور جایگاه محکمی دارند.