الکاظمی به دنبال تفاهم با قدرت‌ها است نه مقابله/ آمریکا برای جلوگیری از اخراج نیروهای خود، وضعیت سیاسی و میدانی عراق را به هم زد

«قاسم محبعلی» مدیر کل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در تشریح دلایل و ابعاد تشدید درخواست‌های پارلمان عراق از دولت برای اخراج نظامیاین آمریکایی‌ در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اخیراً برخی از جریان‌های سیاسی عراق دولت این کشور را متهم  به انفعال در مورد واکنش نشان دادن به پرونده ترور ابومهدی المهندس و اخراج نظامیان آمریکایی می‌کنند. این اعمال فشارها به نوعی یک درخواست رسمی از دولت الکاظمی است اما مساله اینجاست که تاکنون هیچکدام از دولت‌های عراق به صورت جدی خواهان خروج آمریکا از این کشور نبوده‌اند. درست است که در زمان عادل عبدالمهدی، پس از ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس لایحه اخراج نیروهای آمریکایی به تصویب رسید اما او علناً نتوانست این موضوع را اجرایی کند؛ چراکه دولت و ساختار عراق به نوعی تحت نظر و زیر فشار آمریکا قرار دارد. تا جایی که به وضوح دیدیم آمریکایی‌ها وضعیت میدانی و سیاسی عراق را به هم زدند تا این مصوبه عملیاتی نشود.

وی ادامه داد: در این میان کُردها و اهل تسنن هم تمایل چندانی برای خروج آمریکا از عراق ندارند و به نظرم دولت فعلی عراق به نخست‌وزیری مصطفی الکاظمی هم نمی‌تواند این مصوبه را اجرایی کند. درست است که کشور عراق یک دولت مستقل دارد اما توجه داشته باشید که الکاظمی برای این وارد میدان شد که بتواند اختلاف‌ها را از بین ببرد و به نوعی آن را کاهش دهد. ایالات متحده به دنبال توازن هدایت شده در عراق است. به همین جهت معتقدم که دولت الکاظمی نمی‌تواند به صورت صد درصدی کشور را به صورت مستقل اداره کند.

این تحلیلگر مسائل منطقه با اشاره به ماهیت دولت فعلی عراق گفت: مساله‌ای که برخی از صاحب‌نظران به آن اشاره نمی‌کنند این است که دولت مصطفی الکاظمی یک دولت توافقی است. به عبارت دیگر این دولت ماحصل توافق کشورهای دخیل در عراق بوده است اما در بطن آن جریان‌های سیاسی عراق حضور داشتند. اینکه می‌بینیم برخی از جریان‌ها با دولت فعلی درگیر هستند و از آن انتقاد می‌کنند، نشان  می‌دهد که آنها هم مطالباتی را برای خود در نظر دارند اما مساله اصلی این است که از جناح مقتدی صدر گرفته تا جریان حکمت و حتی بدر، اختلاف‌هایی وجود دارد که موجب ایجاد چند صدایی شده است. این موضوع البته طبیعی است؛ چراکه ساختار عراق به صورت قبیله‌ای است و هر کدام از جریان‌ها به دنبال سهم بیشتری از قدرت هستند. به همین دلیل طی سال‌های گذشته تاکنون ما شاهد نزاع میان جریان‌های عراق با یکدیگر بوده‌ایم که الکاظمی سعی داشته این اختلاف‌ها را به حداقل برساند. به همین دلیل لازم است که در مقطع کنونی تمام جریان‌های عراق و به خصوص شیعیان با یکدیگر هماهنگ باشند.

وی خاطرنشان کرد: اینکه جریان‌ شیعیان به دنبال ثبت شکایت از آمریکا توسط دولت عراق در شورای حقوق بشر سازمان ملل است یک موضوع بسیار مهم تلقی می‌شود. درست است که مقامات سازمان ملل ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس را محکوم کردند اما از منظر سیاسی و حقوقی، شورای حقوق بشر سازمان ملل ماهیت اجرایی ندارد. در مورد اخراج نظامیان آمریکا توسط دولت الکاظمی هم باید بدانید که نخست‌وزیر فعلی عراق به دنبال تفاهم با تمام طرف‌ها است. او از یک سو به دنبال راضی نگه داشتن آمریکا است و از سوی دیگر می‌خواهد ایران را هم از خود راضی کند. بدون تردید منافع تهران  و واشنگتن، ایجاد و برقراری آسایش در عراق است نه خلق بحران و آشوب در این کشور. به همین جهت معتقدم که باید یک تفاهم میان بغداد با قدرت‌های ذی‌نفوذ خارجی منعقد شود که نقطه اتکای این تفاهم فعلا الکاظمی است. او باید علاوه بر ایران و آمریکا، عربستان و حتی کردها و اهل تسنن را راضی نگه دارد تا از فروپاشی دولت نوپای خود جلوگیری کند. از جهت دیگر هم بعید می‌دانم مصوبه اخراج آمریکایی‌ها اجرایی شود.