زنگنه در گفت‌وگو با ایلنا بررسی کرد:
ابعاد دور جدید جنگ قدرت میان بن‌نایف و بن‌سلمان/ سناریوی آمریکا برای هدایت دربار آل‌سعود/ دلایل هراس ولیعهد عربستان از نتایج انتخابات ۲۰۲۰
نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری‌ها اسلامی گفت: باید متوجه باشیم که ولیعهد عربستان نسبت به جایگاهش حساس است و به همین دلیل اگر قرار باشد تغییراتی در سطح حاکمیت عربستان به وقوع بپیوندد باید فهمید چه کسانی قرار است جایگزین او و پدرش شوند.
«صباح زنگنه» نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری‌ها اسلامی در تشریح دلایل دور جدید جنگ قدرت میان ولیعهد فعلی و سابق عربستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: باید متوجه باشیم که ولیعهد عربستان نسبت به جایگاهش حساس است و به همین دلیل اگر قرار باشد تغییراتی در سطح حاکمیت عربستان به وقوع بپیوندد باید فهمید چه کسانی قرار است جایگزین او و پدرش شوند. البته این یک سوال فرعی است و سوال اصلی این است که آیا حاکمیت عربستان همچنان در اختیار آل‌سعود باقی خواهد ماند یا خیر؟ زمانی که یک رژیم آن هم در حاشیه خلیج فارس شروع به دخالت در مناطق مختلف می‌کند، بدون تردید بدون هماهنگی با آمریکا دست به چنین کاری نمی‌زند. اگر هم واشنگتن از این مساله مطلع نباشد، نشان می‌دهد که کشور مذکور به دنبال بلندپروازی است. به همین دلیل اگر به روابط آمریکا و عربستان نگاه کنیم می‌بینیم آنچه که برای واشنگتن مهم است، تبعیت کامل آل‌سعود از راهبردهای آمریکا در حوزه انرژی، اقتصادی، نظامی و سیاسی خواهد بود.
وی ادامه داد: آمریکا معتقد است که درآمدهای نفتی عربستان باید به دلار محاسبه شود و تمام آنها باید در بانک مرکزی آمریکا نگه‌داری شوند. در این راستا فرقی نمی‌کند که جمهوری‌خواهان در آمریکا بر سر کار باشند یا دموکرات‌ها اما مهم اینجاست که بن‌سلمان به عنوان ولیعهد عربستان وارد بازی‌های خطرناکی در منطقه شده است. آمریکایی‌ها مایل بودند که در یمن اتفاقات مهمی بر اساس منافعشان رخ دهد اما سیاست‌های ولیعهد عربستان باعث شده تا ریسک اقدام‌ها در یمن افزایش پیدا کند. به همین جهت است که در خاورمیانه و حتی عمق آفریقا شاهد بازیگری عربستان هستیم که در برخی مقاطع با سیاست‌های آمریکا در تضاد است. این منحنی‌ها باعث به وجود آمدن علامت پرسش‌های زیادی در رابطه ریاض و واشنگتن شده است که نسبت به سیاست نفتی اخیر سعودی‌ها هم صدق می‌کند؛ چراکه ترامپ در نهایت ریاض را مجبور به تغییر سیاست‌های نفتی خود کرد. حالا، سوال اصلی این است که چه کسی در عربستان می‌تواند سیاست‌های آمریکا را به صورت دقیق و صحیح‌تر عملیاتی کند؟
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: بدون تردید پاسخ این سوال «محمد بن نایف» ولیعهد پیشین عربستان سعودی است. تمام تحلیلگران، اندیشکده‌ها و حتی مقام‌های امنیتی بر این موضوع واقف هستند که قابلیت و توانمندی بن نایف بسیار بیشتر از محمد بن سلمان است. تجمیع این تحلیل‌ها به گوش ولیعهد سعودی رسیده که در نهایت باعث شده محمد بن سلمان به شدت از این ناحیه احساس خطر کند. او حالا بن نایف را در حبس خانگی قرار داده و حتی داروهای آن باید توسط نزدیکان ولیعهد سعودی تهیه شود. گزینه دیگری که ولیعهد عربستان از ناحیه آن احساس خطر می‌کند، احمد بن عبدالعزیز (عموی بن سلمان) است، ولی گزینه مورد نظر آمریکایی‌ها همچنان بن نایف خواهد بود. او سابقه وزارت کشوری را دارد و از حیث ارتباط مادری با قبایل و عشایر عربستان دارای نفوذ بسیار زیادی است. همچنین تنها مهره‌ای در عربستان به شمار می‌رود که در مورد پرونده ۱۱ سپتامبر به آمریکایی‌ها کمک زیادی کرد.
وی افزود: مجموع این مولفه‌ها برای ولیعهد کنونی عربستان خوشایند نیست و به همین دلیل شاهد شروع دور جدیدی از جنگ قدرت میان بن نایف و بن سلمان هستیم. از سوی دیگر توجه داشته باشید که شیوع کرونا، توقف حج عمره، کاهش درآمدهای نفتی و جنگ یمن باعث شده که صدای اعتراض‌ها علیه بن سلمان زیاد شود و حالا او به دنبال ایجاد یک بحران مدیریت شده است تا بتواند توجه معترضان را به سمت دیگر هدایت کند. ولیعهد سعودی در حال اخطار دادن به بن نایف است و از این جهت، بحث پرونده‌سازی با عنوان فساد و خیانت به کشور، علیه بن نایف را پیگیری می‌کند. توجه داشته باشید که ولیعهد عربستان به شدت از نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا ترس دارد؛ چراکه اگر «جو بایدن» وارد کاخ‌سفید شود بن سلمان یکی از حامیان اصلی خود را از دست خواهد داد.
وی در پایان تصریح کرد: نکته اصلی این است که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان بر سر فروش تسلیحات به عربستان با یکدیگر اتفاق نظر دارند اما اختلاف آنها بر سر استفاده از این تسلیحات در برهه‌ها و مکان‌های مختلف و در بسترهای گوناگون است. به عنوان مثال آمریکایی‌ها از سرکش شدن عربستان علیه ایران و استفاده ریاض از تسلیحات علیه تهران هراس دارند. آنها می‌دانند که اگر سعودی‌ها دست به یک اقدام ناشیانه علیه کشورمان بزنند تبعات آن به حدی خواهد بود که منافع آمریکا و متحدان اروپایی و منطقه‌ای آنها ظرف چند ساعت به باد می‌رود. به همین جهت است که می‌بینیم ایالات متحده به دنبال استقرار دائم نظامیان خود در عربستان است که متاسفانه این موضوع در بسیاری از تحلیل‌ها مغفول مانده است. از جهت دیگر متوجه باشید که سازمان سیا ارتباط‌های بسیار عمیق و خوبی با دربار سعود دارد و دقیقاً می‌داند که در آنجا چه خبر است. به همین دلیل نظر آنها هم در روابط ریاض و عربستان (در سطج کلان) مهم است. مساله پایانی این است که اختلاف میان بن سلمان و بدنه حاکمیتی آل سعود طی ماه‌های آینده افزایش پیدا خواهد کرد و سوال این است که آیا واشنگتن می‌تواند جنگ قدرت در عربستان را کنترل کند یا خیر؟
