حقوق و آزادی‌های مردم دستمایه سیاست‌های ناکام رژیم‌های عربی/ بحران کرونا به تجارت بزرگ دولتی در کشورهای عربی بدل شده است

روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی در مقاله‌ای به قلم «محمد عایش» نوشت: سیاست‌های ناکام برخی از رژیم‌های عربی از ابتدای بحران شیوع ویروس کرونا ممکن است منجر به خسارت‌هایی به مراتب بیشتر از ضرر پیش‌بینی شده در صورت گسترش خود اپیدمی شود. علاوه بر این، این سیاست‌ها نتوانسته‌اند شیوع ویروس را مهار کنند و کشور و مردم را از عوارض جانبی و خسارت‌های فاجعه‌آمیز اقتصادی و غیر اقتصادی مصون بدارند.

اقدام‌های شدید صورت گرفته توسط برخی از رژیم‌های عربی برای مبارزه با کرونا  که در برخی از کشورها به مجازات زندان و جریمه‌های سنگین برای متخلفان رسیده است، به دلایلی باز می‌گردد که هیچ ارتباطی با ویروس یا مبارزه با شیوع آن ندارد، بلکه آنچه امروز در برخی از کشورهای عربی رخ می‌دهد، استفاده از بحران جهانی بهداشت برای دستیابی به دستاوردهای سیاسی و اقتصادی و اعمال تسلط و نفوذ بیشتر دستگاه‌های امنیتی با هزینه حقوق و آزادی‌های مردم است.

واقعیت این است که اگر کشورهای عربی می‌خواستند فقط با ویروس مبارزه کنند از کشورهای پیشرفته‌ای مانند سوئد، سوئیس، آلمان ، کره‌جنوبی و ژاپن الگو می‌گرفتند. هیچ یک از این کشورها قرنطینه کامل را برای شهروندان خود اعمال نکردند بلکه محدودیت‌هایی را با هدف فاصله گذاری اجتماعی وضع کردند. حتی هیچ یک از آنها فرودگاه‌ها و مرزها را نبستند و یا ارتش را در خیابان مستقر نکرده و برای افراد متخلف حکم زندان وضع نکردند.

آنچه در کشورهای عربی رخ می‌دهد، این است که آنها به سمت سیاست‌های نافرجامی رفته‌اند که برای کشور و مردم زیان‌هایی به مراتب بیشتر از پیامدهای اپیدمی کرونا به همراه داشته‌اند. 

به نظر می‌رسد این رژیم‌ها از پیش برای استفاده از اپیدمی کرونا و ترس مردم از شیوع آن  عمداً برنامه‌ریزی کرده و از این شریط برای تحقق اهداف دیگر سوء استفاده کرده‌اند که برخی سیاسی، برخی اقتصادی و یا گاها مکمل یکدیگر هستند. 

برخی دیگر از کشورهای عربی نیز از بحران کرونا برای تقویت نظام سیاسی در پی انقلاب‌های بهار عربی و برای خلاص شدن از آثار آنها استفاده کرده‌اند، برخی دیگر از آب گل‌آلود کرونا و ترس مردم از این بیماری و شایعه‌های موجود پیرامون آن برای تقویت قبضه امنیت و کنترل نظامی و وضع قوانین جدید محدود کننده آزادی‌ها تا جلوگیری از چاپ روزنامه‌ها ، مجلات و نشریات مختلف به بهانه انتقال ویروس بهره برده‌اند.

در سایر کشورهای عربی بحران کرونا به یک تجارت بزرگ دولتی بدل شده است  که کمک‌های مالی را از مردم جمع می‌کنند و کمیته‌های جمع‌آوری خیریه و زکات را در فعالیت موازی با این اقدام دولت منع کرده‌اند تا وجوه خیریه و کمک‌های مالی را به دست خود منحصر کنند. همانطور که جریمه‌های سنگینی را برای متخلف از قوانین منع آمد و شد تحمیل کردند. 

علاوه بر این سفرهای بازگشتی به کشور را به شرکت هواپیمایی ملی منحصر کرده و هزینه هر بلیط را حدود ۱۰ برابر نسبت به نرخ عادی آن افزایش داده‌اند؛ هر چند مدعی هستند که این قیمت، هزینه تمام شده است. 

اما مهم‌تر از همه این موارد اینکه دولت‌های عربی حقوق کارکنان را کاهش داده و کمک‌های مالی و همه اشکال حمایتی را نیز به بهانه حفاظت از مردم در برابر بیماری لغو کرده‌اند. 

نکته آخر اینکه رژیم‌های عربی به دلیل چنین سیاست‌های ناکامی که در حال حاضر اتخاذ کرده‌اند، بهای سنگینی را به ویژه در سایه بحران اقتصادی جهانی و فراگیر پرداخت خواهند کرد.

 حال اگر تعداد بیکاران در آمریکا از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در ماه فوریه به ۳۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بیکار در ماه آوریل رسیده است، نرخ بیکاری در کشورهای عربی که همه چیز را تعطیل کرده نیز بسیار بحث‌برانگیز خواهد بود و این پرسش مطرح می‌شود که اقتصاد آنها به کدام سو می‌رود؟ 

در حالی که کشورهای جهان پول را به شکل کمک‌های مالی به دست مردم می‌رسانند ، دولت‌های عربی پول را از مردم می‌گیرند و حقوقشان را کاهش داده و حمایت از آنها را لغو می‌کنند.