هانیزاده در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
بحران نفتی، عربستان را وادار به خروج از یمن میکند /پروژههای عمرانی ریاض تعطیل شده است/ متحد سعودیها هم نفتشان را نمیخواهد
کارشناس مسائل منطقه گفت: اوضاع به حدی وخیم است که آمریکا به عنوان شریک استراتژیک عربستان، نفتِ ریاض را خریداری نمیکند و این اوضاع سعودیها را پیچیده میکند.
«حسن هانیزاده» کارشناس مسائل منطقه در تشریح ابعاد تاثیر کاهش فروش نفت عربستان و احتمال زمینگیر شدن این کشور در یمن در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: عربستان سعودی و در راس آن محمدبن سلمان به عنوان ولیعهد این کشور طی سالهای اخیر به صورتی در عرصه منطقهای و بینالمللی گام برداشتند که آینده سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود را به خطر انداختند؛ به گونهای که نه تنها در حاشیه خلیجفارس بلکه در خاورمیانه، آفریقا و حتی اروپا شاهد آن هستیم که سعودیها در حال توزیع اقدامات تخریبی خود هستند. به عنوان مثال آنها نه تنها در کشورهای عربی و اسلامی بلکه در جغرافیای غیر مسلمان به دنبال آن هستند تا صادرات ایدئولوژی وهابیت را در بالاترین سطح پیگیری کنند؛ تا جایی که در مساجد و موسسات خیریه آنها در اروپا و حتی آمریکا که به صورت پوششی ایجاد کردهاند، مبالغ بسیار هنگفتی واریز میشود و تمام این اعداد و ارقام صرف ماجراجویی یا تقویت شبکههای متعلق به داعش و القاعده میشود.
وی ادامه داد: در این میان یکی از سیاستهای سعودیها که به هیچ خروجی مشخص و مطلوبی هم نرسید، به راه انداختن جنگ در یمن بود. باید متوجه باشیم که به راه انداختن جنگ در کشوری که سالها در جنوب عربستان معبر تردد عناصر تروریستِ تحت حمایت سعودیها و خاندان آلسعود بود، یکی از اشتباهات استراتژیک ریاض بود. سعودیها یمن را حوزه نفوذ سنتی خود میدانسته و میدانند و سالهای سال با عناصر القاعده در این کشور ارتباط داشتند اما یکباره شاهد آن هستیم که تجاوز سعودیها به یمن اتفاق میافتد که تا به این لحظه حدود ۳۵۰ میلیارد دلار (به طور متوسط سالانه ۷۰ میلیارد دلار) هزینه برای عربستان در بر داشته است. این رقم با گذشته پنج سال بیشتر و بیشتر خواهد شد و تنها برنده این منازعه را باید بریتانیا، آمریکا و برخی دیگر از کشورهای اروپایی مانند فرانسه دانست که تمام تسلیحاتِ مربوط به این جنگ را تامین کردهاند. به همین جهت است که معتقدم سعودیها هیچ منافعی از جنگ یمن به دست نیاوردهاند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به تلفات انسانی عربستان در یمن طی پنج سال گذشته، گفت: سعودیها در این سالها تلفات بسیار زیادی در عرصه میدانی داشتهاند. به عنوان مثال در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ شاهد آن بودیم که ۱۷ تیپ پیاده – مکانیزه ارتش عربستان توسط انصارالله محاصره شدند و حدود سه هزار و ۵۰۰ نفر هم کشته شدند. این به خوبی نشان میدهد که کمیتههای مردمی یمن و انصارالله ابتکار عمل را در دست دارند و در همین راستا شاهد تولید موشکهای بالستیک توسط جریان مقاومت یمن هستیم. تمام این مولفهها نشان میدهد که ریاض بهرغم صرف هزینههای غیرقابل باور در یمن، نتوانسته کاری از پیش ببرد. در این مسیر باید متوجه باشیم که عربستان کمکهای زیادی را به کشورهای عربی و اسلامی در قالب کمکهای فصلی، شش ماهه و سالانه اعطاء میکند ولی حالا که مساله بودجه این کشور با مشکل روبهرو شده، این اقدامات هم کمرنگ شده؛ چراکه درآمد ریاض با مشکل جدی روبهرو است. منشأ این وضعیت افت قیمت نفت و عدم توازن میان عرضه و تقاضای آن است که چند روز پیش کلید خورده است.
هانیزاده افزود: نزاع نفتی میان عربستان و روسیه باعث شده تا قیمت نفت این کشور به پائینترین حد خود ظرف ۳۰ سال اخیر برسد. این در حالیست که عربستان به عنوان عضو اوپک یکی از مهمترین کشورهایی است که از لحاظ اقتصادی به درآمدهای نفتی تکیه دارد، به همین دلیل است که ریاض از افت قیمت نفت بسیار ضرر خواهد کرد. دادههایی وجود دارد که تمام پروژههای عمرانی در عربستان به دلیل ادامه جنگ یمن متوقف شده است که نشان از ادامه بحران مالی و اقتصادی در عربستان دارد. کار به جایی رسیده ایالات متحده به عنوان شریک استراتژیک عربستان، نفتِ ریاض را نمیخرد. طبیعی است که عدم فروش نفتِ عربستان باعث میشود تا این کشور در تلاطم بازارهای جهانی وارد مسائل و مشکلات پیچیده شود که ممکن است آسیبهای غیرقابل جبران داشته باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سعودیها در شرایط فعلی که شیوع کرونا به بالاترین حد خود رسیده، بیش از پیش به نقدینگی نیاز دارند و این در حالیست که درآمد نفتی این کشور کاهش پیدا کرده و ادامه این روند میتواند برای ریاض بسیار خطرناک باشد. حالا عربستان به دلیل کاهش فروش نفت و همچنین تقلیل نقدینگی و خالی شدن خزانه خود به دنبال آن است تا بتواند به نوعی از یمن خارج شود. این موضوع البته در حد تحلیل است اما دادههای فعلی به خوبی نشان میدهد که ریاض حداقل در شرایط کنونی توان ادامه درگیری در یمن را ندارد. به همین جهت آنها به دنبال این هستند که در وهله اول حملات خود را ادامه دهند تا به دنیا بفهمانند با هیچ مشکلی در یمن روبهرو نیستند و سپس در پشت پرده، سازمان ملل را برای خروج آبرومندانه ریاض از یمن آماده و به میدان اعزام کند. مساله فعلی این است که عربستان به دنبال حفظ پرستیژ خود در یمن است و نمیخواهد بعد از پنج سال با سرخوردگی و سرافکندگی از این کشور بیرون برود. بنابراین اگر بحران نفتی حل نشود میتواند ریاض را با مشکلات جدی روبهرو کند.