محبعلی در گفتوگوی تفصیلی با ایلنا:
سیگنال درگیری در عراق ضعیف است/کانال دیپلماسی تهران فعال شود/ اسرائیل جنگ میخواهد
مدیرکل پیشین غربآسیای وزارت خارجه گفت: آمریکا به دنبال توافق جامعه سیاسی در عراق بر اساس منافعش است و به این راحتی خارج نمیشود و ما هم هیچ نفعی از تشنج و افراطگرایی در عراق نمیبریم.
«قاسم محبعلی» مدیرکل پیشین غربآسیای وزارت خارجه در تشریح احتمال درگیری میان آمریکا و جریان مقاومت عراق در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اخباری که در روزهای اخیر در مورد درگیری میان آمریکا و مقاومت عراق یا ورود و خروج تسلیحات نظامی به داخل این کشور مخابره شده تا حد زیادی ضد و نقیض است؛ چراکه اساساً منابعی این اخبار را منتشر میکنند که یا سندیت و اعتبار کافی در عالم رسانه و مطبوعات ندارند یا اینکه برای ایجاد هجمه روانی این مسائل را در خروجی خود قرار میدهند. این در حالیست که قطب مقابل آنها، یعنی رسانههای اروپایی و آمریکایی هیچ خبری از جنگ در عراق منتشر نمیکنند و تنها به انتشار تحلیلها محض و گمانهزنیها بسنده کردهاند. فارغ از این مسائل باید توجه داشته باشیم که اوضاع و احوال عراق نه تنها در فاز میدانی، بلکه در محور سیاسی مناسب و عادی نیست؛ چراکه نخستوزیر این کشور به تازگی معرفی شده و هنوز هیچ اتفاق روشنی در مورد تشکیل دولت رخ نداده است.
فاصله مقاومت و نخستوزیر جدید، اوضاع را بحرانی میکند
وی ادامه داد: در روزهای اخیر بارها شنیدهایم که مواضع مختلف و متعددی از سوی نخستوزیر جدید عراق اتخاذ شده و در مقابل هم جریان مقاومت عراق هم در قبال «عدنان الزرفی» مواضع خودشان را دارند. تا جایی که این جریانها به هیچ وجه نخستوزیر عراق را تایید نمیکنند؛ چراکه او به سمت آمریکا متمایل است و در این میان با حیدرالعبادی رابطه خوبی دارد. این تضاد و درگیری در سطح سیاسی به خوبی نشان میدهد تمام جناحهای سیاسی، مذهبی و قومی در عراق با یکدیگر درگیر هستند و عملاً هیچ اتفاق نظری میان آنها دیده نمیشود. در این وضعیت شاهد هستیم که ویروس کرونا هم به این اختلافات دامن زده است؛ چراکه عدم وجود دولت قدرتمند در بغداد تا حد زیادی اوضاع را تشدید کرده و مردم عراق از عدم حضور دولت برای مقابله جدی با این ویروس به شدت ناراضی هستند. این مولفهها موجب شده تا همه چیز در عراق پژواک و نوید دهنده آینده مبهم باشد.
استقرار پاتریوت پدافندی است، نه آفندی
واشنگتن به دنبال اخراج تهران از عراق است
این کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه با اشاره به استقرار سامانههای پاتریوت در عراق، گفت: ایالات متحده هیچگاه فکر نمیکرد در عراق کار به جایی برسد که مجبور به استقرار پاتریوت شود. باید متوجه باشید که پاتریوت اساساً یک سامانه پدافندی به حساب میآید و هیچ ربطی به آفند و حمله ندارد. همین موضوع باعث می شود تا واشنگتن به بهرهگیری از رسانههایش به دنیا بگوید که آمریکا به دنبال دفاع از خود است نه اینکه به کشور یا دولتی حمله کند. در این میان داعش هم تا حدودی فعال شده و اخیراً یکی از فرماندهان مقاومت در کمین این گروه تروریستی به شهادت رسید که نشان میدهد این تشکیلات تروریستی همچنان به صورت دیگر در حال زیستن است. این متغیرهای خُرد و کلان به خوبی نشان میدهد که کانالهای سیاسی در عراق باید بیش از گذشته فعال شوند. در بستر این اتفاقها باید متوجه باشید که سناریوی ایالات متحده در عراق و خصوصاً علیه ایران کاملاً روشن و مشخص است و در این بین آنها علاوه بر تامین منافع خود به دنبال آن هستند تا بتوانند محیط عراق را مشوش و بحرانی کنند.
امکان کلید خوردن سناریوی تجزیه عراق وجود دارد
محبعلی افزود: ایالات متحده در زمانی که داعش مشغول فعالیت خود در عراق بود به راحتی محیط را برای ورود ایران به این کشور باز کرد اما حالا که همه چیز تقریباً به پایان رسیده و داعش خلافت های خودخوانده خود در موصل (عراق) و رقه (سوریه) از دست داده، شاهد آن هستیم که ایالات متحده به دنبال آن است تا ایران را از عراق بیرون کند. در این میان باید توجه دقیق شود که عراق منظر قومی و مذهبی متنوع است و امکان اینکه یک جریان به تنهایی در این کشور بخواهد کار کنند و تمام امور فقط توسط یک جناح اداره شود، وجود ندارد؛ چراکه هر بازیگر خارجی به راحتی میتواند بر طیفهای سیاسیِ داخل عراق تاثیر بگذارد. همه دنیا میدانند که آمریکاییها در عراق (از سال ۲۰۰۳ میلادی تاکنون) بسیار هزینه کردهاند و به همین راحتی از عراق خارج نمیشوند. آنها به شرطی از عراق خارج میشوند که منافعشان در قالب یک توافق سیاسی جامع تامین شود. اگر این اتفاق هم رخ ندهد آمریکاییها به حدی در عراق ابزار دارند که به راحتی میتوانند آنجا را به هم بریزند و حتی سناریوی تجزیه را عملیاتی کنند.
وی با اشاره به سناریوی تجزیه عراق و نقش اسرائیل در وضعیت کنونی این کشور خاطرنشان کرد: تجزیه عراق میتواند یکی از سناریوهایی باشد که اگر ایالات متحده به منافعش در آنجا نرسد، آن را عملیاتی خواهد کرد. در این مورد باید متوجه باشیم که کردهای عراق تحت حمایت آمریکا هستند و اگر احیاناً میان آمریکا و شیعیان درگیری اتفاق بیافتد بدون تردید کردها در صفوف ایالات متحده میایستند و اهل سنت هم به دلیل برخورداری از حمایت کشورهای عربی بدون تردید به سمت واشنگتن متمایل خواهند شد؛ به همین دلیل است که میگویم آمریکاییها به دنبال توافق سیاسی جامع بر اساس پارامترهای خود هستند. معتقدم که آمریکاییها هنوز سیگنال جنگ را مخابره نکردهاند اما فراموش نکنید که اسرائیل به دنبال سناریوی دیگر است که در بطن آن به راه انداختن یک جنگ (ولو موضعی) نهفته شده و خواهان درگیری در عراق هستند. اما در این میان باید توجه کنیم که منافع ما به هیچ وجه با جنگ تناسب ندارد و در اینجاست که باید کانالهای سیاسی از سوی تهران فعال شود.
تهران باید دیپلماسی منطقهای خود را فعال کند
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: به نظرم تهران به اقدامات تبلیغی در مورد وضعیت فعلی عراق نیاز ندارد بلکه همین حالا ما باید مجدداً دیپلماسی منطقهای خود را مجدداً فعال کنیم؛ چراکه افکار عمومی دنیا خواهان بهم ریختن وضعت فعلی عراق نیستند و از شروع یک جنگ جدید در این کشور هراس دارند. به همین دلیل فعال شدن دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران میتواند مناقشات را تا حد زیادی حل و فصل کند. شکی وجود ندارد که سلسله اقدامات دیپلماتیک ما میتواند منطقه را تا حدود زیادی آرام کند. توجه داشته باشید که این وضعیت کاملاً به نفع اسرائیل است؛ چراکه آنها به خوبی میدانند که به هم ریختن اوضاع و ایجاد تشویش در عراق به نفع ایران نیست و میخواهند به ما فشار بیاورند که بخش عمده آن اقتصادی است و تقارن آن با شیوع کرونا در کشور اوضاع را سختتر میکند. از سوی دیگر آنها به دنبال درست کردن باتلاق در بغداد برای ما هستند؛ بنابراین ما هیچ نفعی از تشنج و افراطگرایی در عراق نمیبریم.