نگاهی به تحولات کرهشمالی در سالی که گذشت؛
استاد دانشگاه سیراکیوز: واشنگتن سرمایهگذاری اشتباهی روی پیونگیانگ کرد/ اوضاع در شبهجزیره کره در حال تغییر است
استاد دانشگاه سیراکیوز گفت: مشکل اصلی سرمایهگذاری غلط واشنگتن بر رویکرد کرهشمالی بود. واشنگتن انتظار داشت که با سرعت بتواند مسئله شبهجزیره کره را حل کند، اما از این نکته غافل بود که دیپلماسی در رابطه با مسئله پیچیدهای چون کرهشمالی مستلزم مدتها برنامهریزی و سیاستورزی دقیق و فشرده است.
پروفسور «فردریک کریر» استاد علوم سیاسی در دانشگاه سیراکیوز نیویورک است. حوزه کاری او سیاست در شبهجزیره کره و تحولات در کرهشمالی را در بر میگیرد.
فردریک کریر با اشاره به تحولات شبهجزیره کره در سالی که گذشت به خبرنگار ایلنا گفت: پیشتر تحولات در کرهشمالی باعث خرسندی و امیدواری بسیاری از تحلیلگران از جمله خود من شده بود. با این حال ادامه روند وقایع نشان داد که این خرسندی چندان طولانیمدت نخواهد بود. در این مدت، روند خوشبینیها با همان سرعتی که شکل گرفته بود، رنگ باخت و به محاق رفت. دیگر نه از دیدارهای گوناگون و ناگهانی خبری هست و نه پیامهای تبریک پیاپی! حتی به نظر میرسد که «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری آمریکا هم این را فهمیده است چراکه دیگر آنچنان مثل گذشته از «روابط خوبش با رهبر کره شمالی» سخن به میان نمیآورد و با آن فخرفروشی نمیکند.
وی افزود: به نظر من، مشکل اصلی سرمایهگذاری غلط واشنگتن بر رویکرد کرهشمالی بود. واشنگتن انتظار داشت که با سرعت بتواند مسئله شبهجزیره کره را حل کند، اما از این نکته غافل بود که دیپلماسی در رابطه با مسئله پیچیدهای چون کرهشمالی مستلزم مدتها برنامهریزی و سیاستورزی دقیق و فشرده است. نمیتوان انتظار داشت که با چند دیدار ساده و چند پیام تبریک بتوان یکی از چموشترین کشورهای بسته جهان را به گشودن درهایش مجاب کرد. در آغاز مذاکرات، مقامهای کرهشمالی رویکرد بسیار مثبتی به روند پیش رو داشتند، اما با گذشت زمان مشخص شد که نه واشنگتن حاضر است از خط قرمزهای خود گذر کند و نه پیونگیانگ زیر بار بسیاری از درخواستهای ناگهانی آمریکا میرود. بنابراین در اینجا باید با اظهارات «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا موافقت کنم که زمانی گفت که سیاست ایالات متحده در قبال خلع تسلیحات هستهای کرهشمالی اشتباه و محکوم به نابودی است! دلیلش هم واضح است؛ کرهشمالی هیچ اقدامی دال بر این انجام نداده که نشان دهد ممکن است بخواهد از تسلیحاتش صرفنظر کند! در همین چند ماه اخیر پیونگیانگ چندین پرتابه شلیک کرد.
به نظرم، این البته کاملا قابل پیشبینی بود. زمانی که هیچ دستاوردی در مذاکرات و رفع تحریمهای کرهشمالی حاصل نشد، «کیم جونگاون»، رهبر این کشور درست دست روی همان نقطهای گذاشت که غرب به آن حساس است؛ تجهیز هرچه بیشتر توان موشکی و هستهای. مقامهای آمریکایی نیز به این نتیجه رسیدهاند که کرهشمالی در این چند ماهه اخیر با شدت و حدتی بیسابقه روی سازوکار موشکهای بالستیک خود کار کرده است. این چیزی است که به مذاق واشنگتن خوش نمیآید و پیونگیانگ نیز این را خوب میداند و تلاش میکند که از این قضیه بهعنوان اهرم فشار استفاده کند.
وی افزود: با این حال، گمان نمیکنم وضعیت همچنان مثل سابق باشد. زمانیکه یک نظم شکننده اما پایدار را بر هم میزنید، باید انتظار چرخش تمام و کمال اوضاع پیشین را داشته باشید. اینکه کرهشمالی «ری یونگ هو»، وزیر خارجه این کشور را از سمتش برکنار و همچنین معاون کمیته مرکزی حزب حاکم و چهار مقام رسمی دیگر از سمتشان کنار گذاشته میشوند خود نشان از آن دارد که وضعیت بناست در کره شمالی دستخوش تغییر شود. نشست چهار روزه اعضای کمیته مرکزی حزب کمونیست خود نشان از آن داشت که پیونگیانگ میخواهد در حد توانش در را به پاشنه دیگری بچرخاند.
این تحلیلگر مسائل شبهجزیره کره در ادامه گفت: البته آمریکا هم بیکار نشسته و چند ماه پیش دور جدیدی از تحریمها را علیه کره شمالی اعمال کرده است. اما این اقدام بیشتر از آنچه پیونگیانگ را عقب بنشاند، آن را جسورتر میکند. البته نمیتوان منکر تاثیر این تحریمها شد، چراکه برای مثال این را میدانم که قیمت حاملهای سوختی و همچنین برنج در مدت چند ماه دچار جهش شده بود. این در حالی است که مقامهای کرهشمالی تلاش بسیار دارند تا این نرخها را کمابیش ثابت نگه دارند، چراکه از پایهایترین مواد در این کشور به حساب میآید.
البته کره جنوبی تلاش بسیار کرده تا روابطش با پیونگیانگ را حسنه نگه دارد. نامهنگاریهای اخیر کیم با «مون جائه-این»، رئیسجمهوری کره جنوبی خود نشان از آن دارد که سئول میخواهد تا حدی که بتواند رویکردی مستقل را در قبال کره شمالی اتخاذ کند. اما آیا این میتواند در سایه تحریمهای آمریکا و سازمان ملل مؤثر افتد؟
فردریک کریر در پایان گفت: شخصا گمان میکنم باید انتظار تحولات بیشتری را در این منطقه داشته باشیم. چندی پیش رهبر کرهشمالی از اقدامهای مثبت و تهاجمی و همچنین نظامی برای حراست از امنیت و حاکمیت کشورش سخن به میان آورده بود و حالا نیز شاهد دور جدید آزمایشهای موشکی پیونگیانگ هستیم. بنابراین گمان نمیکنم ترامپ دیگر بتواند به کرهشمالی بهعنوان برگی برنده بنازد، چه در منازعات بینالمللی، چه در قالب دستاوردی برای انتخابات ۲۰۲۰.