رایزن پیشین ایران در افغانستان:
آمریکا به دنبال حکومت پشتون‌ها در کابل است/ پروسه صلح، به نفع طالبان رقم می‌خورد/ امارات و عربستان شرکای واشنگتن پس از امضاء توافق
رایزن پیشین ایران در افغانستان گفت: ورود طالبان به ساختار قدرت در کابل بدون تردید از سوی مردم افغانستان پذیرفته نمی‌شود و در اینجاست که معادلات از قبل پیچیده‌تر می‌شود.
«عبدالمحمد طاهری» رایزن پیشین ایران در افغانستان در تشریح ابعاد آتش‌بس یک هفته‌ای میان طالبان و آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: نتیجه مذاکرات صلح آمریکا و طالبان هر چه باشد به نفع طالبان است و خروجی آن نشان می‌دهد که این جریان توانست آمریکایی‌ها را به حاشیه براند. اینکه تا چه حد صلح در افغانستان به آتش‌بس یک هفته‌ای میان طرفین بستگی دارد، نکته‌ای است که همچنان در ابهام قرار دارد؛ چراکه هر زمانی ممکن است آتش‌بس نقض شود و حتی احتمال دارد در هفته جاری اتفاق‌های زیادی رخ دهد. سوال اصلی در مورد صلح افغانستان این است که آینده گروه‌های دیگر مانند القاعده، داعش و جریان‌های انشعابی طالبان چه می‌شود؟ پاسخ این سوال هنوز مشخص نیست و اساساً معلوم نیست که آینده این گروه‌ها پس از امضاء توافق میان طالبان و آمریکا چه می‌شود؛ حتی بحث آینده مذاکرات با دولت مرکزی این کشور هم مشخص نیست.
وی ادامه داد: آنچه از وضعیت فعلی و اعلامیه طالبان بر می‌آید این است که جریان طالبان همچنان به دنبال حفظ قدرت خود است و در این میان سهم و سرزمینشان را طلب می‌کنند. اخیراً سخنگوی طالبان اعلام کرده که «امارات اسلامی افغانستان» در حال امضاء توافق با آمریکاست و دو طرف باید متعهد به کاهش خشونت و حفظ آتش‌بس شوند. نکته مهم این است که استفاده از لفظ امارات اسلامی دقیقاً همان چیزی است که آمریکایی‌ها از آن ترس دارند و نشان می‌دهد که طالبان همچنان بر موضع خود پافشاری می‌کند. در این میان باید متوجه باشیم ایالات متحده به دنبال آن است تا یک حکومت صددرصد پشتون روی کار بیاید و به همین دلیل در حال دخیل کردن این جریان در معادلات افغانستان است. ظرافت پرونده صلح افغانستان به حدی است که ایالات متحده در حال مذاکره با همان گروهی است که از سال ۷۰ تا ۷۵ در افغانستان حکومت می‌کرد به این جهت است که می‌گویم واشنگتن به دنبال ادامه حکومت پشتون‌ها در افغانستان است؛ چراکه همین جریان می‌تواند مانع از نفوذ ایران در کابل شود.
این تحلیلگر مسائل جنوب آسیا با اشاره به سهم‌خواهی حداکثری طالبان در معادلات فعلی، گفت: مشکلاتی که در افغانستان وجود دارد، پس از امضاء توافق میان طالبان و آمریکا از حالتی به حالت دیگر تغییر شکل می‌دهد؛ چراکه طیف گسترده‌ای از مردم افغانستان نمی‌توانند با طالبان کنار بیایند و این درحالی است که جریان مذکور به دنبال اقلیم جداگانه در افغانستان است. بعید می‌دانم که جامعه امروز افغانستان پذیرای یک حکومت با عنوان امارات اسلامی افغانستان باشد. در این یک هفته بعید است اتفاق خاصی رخ دهد؛ چراکه طالبان می‌خواهد قدرت خود برای حفظ آتش‌بس یک پارچه را به نمایش بگذارد اما باید توجه داشت که طالبان بدون کسب امتیاز سلاح‌های خود را بر روی زمین نخواهند گذاشت. یکی دیگر از مسایلی که همچنان در ابهام وجود دارد، این است که اعضای طالبان پس از امضای توافق صلح با آمریکا به کجا می روند و سرنوشت آن چیست؟ این موضوع همچنان مبهم است و یک تهدید جدی برای کابل به حساب می‌آید.
وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته‌ای که در این بین باید به آن توجه شود این است که آمریکایی‌ها قصد دارند در معادلات جدید افغانستان هزینه را به دوش عربستان و امارات بیاندازند؛ به گونه‌ای که نفوذ این دو کشور به علاوه قطر در افغانستان بسیار بالا است و آمریکایی‌ها اگر از افغانستان خارج شوند بدون تردید هر سه کشور را وارد معادلات سیاسی و اقتصادی افغانستان می‌کند. شکی وجود ندارد که سعودی‌ها و امارات بدون دریافت تضمین در افغانستان هزینه نخواهند داد و از سوی دیگر باید توجه داشت که تمام جریان‌های تروریستی و افراطی پاکستان و افغانستان زیر نظر ایدئولوژی عربستان کار می‌کنند و به همین دلیل این روند می‌تواند اوضاع را برای ایران تا حدودی دشوار کند. به غیر از کشورهای مذکور، حدود ۴۰ دولت دیگر در افغانستان فعال هستند که آمریکا نمی‌تواند همه آنها را کنار بگذارد. از جهتی دیگر آینده دولت مرکزی کابل همچنان در ابهام است و مشخص نیست که اپوزیسیون شمال به رهبری عبدالله عبدالله چگونه معادلات را تغییر می‌دهد. به همین دلیل است که اگر در هفته جاری اتفاقی رخ ندهد و آتش‌بس میان طالبان و آمریکا نقص نشود، باز هم آینده صلح در افغانستان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
