پرورده در گفتوگو با ایلنا:
آزادسازی حلب راه را برای پاکسازی ادلب هموار کرد/ اگر منافع ترکیه از کانال روسیه تامین نشود، آنکارا با واشنگتن وارد مذاکره میشود
کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: تضاد منافع ایران و ترکیه در سوریه از گذشته وجود داشته اما دو طرف فهمیدهاند که باید مصالح ملی یکدیگر را رعایت کنند.
«عباس پرورده» کارشناس مسائل خاورمیانه در تشریح آزادسازی حلب توسط ارتش سوریه و تاثیر آن بر معادلات سیاسی و میدانی این کشور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: پس از آنکه مهمترین جریان تروریستی موجود در سوریه (داعش) پایگاههایش در عراق را از دست داد، شاهد آن بودیم که آنها آرام آرام در سوریه هم ضعیف شدند و سرزمینهایی که در اختیار داشتند را از دست دادند. داعش پس از این به صورت لکهای در نقاطی از سوریه حضور دارد و به همین جهت میتوانیم بگوییم که شکست داعش به افزایش قدرت دولت سوریه و بیرون راندن معارضان و تروریستها توسط ارتش این کشور کمک کرد. در وضعیت کنونی بسیاری از مناطق سوریه به صورت کامل در دست ارتش سوریه قرار دارد و در برخی از همین مناطق به صورت نقطهای در اختیار دولت و ارتش این کشور است که میتوان به مناطق کردنشین در شمال سوریه اشاره کرد که مُشرف به حلب است.
وی ادامه داد: برخی از بخشهای استان حلب در سال گذشته توسط ارتش سوریه پاکسازی شد اما برخی از مناطق این استان مانند شاهراهها در اختیار ارتش سوریه نبود اما پاکسازیهای اخیر باعث شد تا دسترسی به آنها امکانپذیر شود و حالا این منطقه در اختیار دولت سوریه قرار دارد. باید توجه داشته باشیم که به هر ترتیب جنگ در حلب طی سالیان اخیر موجب شده تا زیرساختهای این استان اعم از زیرساختهای ترابری و حوزه انرژی با مشکلات عدیدهای روبهرو شود که ترمیم آن نیازمند گذر زمان است. در این میان باید توجه داشت که تحولات سوریه نه تنها با محوریت حلب، بلکه با محوریت ادلب همچنان در جریان است و در این میان چهار بازیگر اصلی (روسیه، آمریکا، ایران و ترکیه) وجود دارند که برخی از منافع آنها با یکدیگر در تضاد است. در مورد روابط ایران و ترکیه در پرونده سوریه باید متوجه باشیم که این موضوع بسیار حساس و ظریف است و تا حدودی نشأت گرفته از تحریمهای آمریکا علیه تهران است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی افزود: واقعیت این است که ما و ترکیه اهمیت روابط با همسایگان را به خوبی درک کردهایم. اگرچه هر دو کشور در یک منطقه پرتنش حضور دارند اما تهران و آنکارا فهمیدهاند که نیازمند حُسن همجواری هستند و باید مصالح ملی یکدیگر را رعایت کنند. اختلاف نظر ما و ترکیه در مورد سوریه از قدیم وجود داشته و ترکیه هم منافعی را از حیث امنیتی و نفوذ سیاسی برای خود قائل بوده است که با نگاه ایران همخوانی ندارد؛ اما به هر حال هر دو کشور حاضر به مطرح کردن این اختلافها در سطحِ آشکارِ سیاسی نشدهاند و تنها در سطح رسانهای این مسائل قابل رویت است. ترکیه به هر ترتیب به این نتیجه رسیده است که آمریکاییها خیلی از آنها در سوریه حمایت نخواهند کرد و به همین دلیل تا حدودی شاهد عقبنشینی آنها در برخی از معادلات سوریه هستیم. در این میان پیشروی ارتش سوریه تا حدودی در حال تند شدن است و به همین دلیل ادبیات اردوغان در چند هفته اخیر شیب صعودی و تند به خود گرفته است.
پرورده تصریح کرد: به نظر میرسد که این واکنشهای تند ترکیه ناشی از احساس شکست در سوریه است و شاید اعزام نیروها و تسلیحات بیشتر از ناحیة این کشور به سوریه و خصوصاً ادلب از همین موضوع نشأت بگیرد. من معتقدم که هر چهار بازیگر حاضر در سوریه به یکدیگر اعتماد ندارند و می خواهند منافع خودشان را تامین کنند؛ تا جایی که آنها توافقهایی که پشت میز با یکدیگر منعقد کردند را هم نقض میکنند اما آنچه که در این میان مشخص شده، هماهنگی روسیه و ایران در بحث پیشروی و پاکسازی مناطق آلوده به تروریسم توسط ارتش سوریه است. مسکو و تهران معتقدند که تمامیت ارضی سوریه باید به دولت دمشق برگردد و به همین دلیل است که روسیه و ایران توانستند با هم کنار بیایند. همین موضوع باعث ایجاد یک چتر حمایتی برای ارتش سوریه شد تا بتواند اراضی آلوده را پاکسازی کند و به آرامش را به مردم سوریه هدیه بدهد. توجه داشته باشید تا زمانی که حاکمیت سوریه یکپارچه نشود احقاق حقوق مردم و بازسازی زیرساختها عملیاتی نمیشود.
وی درپایان تصریح کرد: ترکیه از سوی دولت سوریه به عنوان متجاوز شناخته شده و همین موضوع باعث شده تا آنکارا زیر بار فشارهای بینالمللی قرار بگیرد. در این میان عدهای معتقدند ترکیه سعی میکند تا میان ایران و روسیه فاصله بیاندازد؛ چراکه اگر مسکو در نهایت تهران را از گردونه مشارکت خود در سوریه خارج کند، ترکیه راحتتر میتواند منافع خود در سوریه را تامین کند. اما اگر ترکیه نتواند از کانال روسیه منافعش را کسب کند، احتمالاً به غرب و ناتو پناه میبرد و با ایالات متحده به مذاکره جدی در بسیاری از مسائل میپردازد؛ این در حالیست که روسیه مدلِ شرقی را برای خود انتخاب کرده و متضاد با منافع غرب عمل میکند. بنابراین چه معارضان سوریه بخواهند یا نخواهند، به هر حال ارتش سوریه به سمت ادلب و پاکسازی آن خواهند رفت. اینکه چرا پیشروی ارتش سوریه کُند صورت میگیرد و دلیلی جز ملاحظات برای کم کردن تلفات انسانی و جلوگیری از خسارت به زیرساختها ندارد. بر هر ترتیب ادلب جزئی از خاک سوریه است و دمشق بحث اعمال حاکمیت سرزمینی را در دستور کار خورد قرار داده است.